Portal:Chemia

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Chemia w Polskiej Wikipedii

Niniejszy Wikiportal przeznaczony jest dla Wikipedystów, którzy interesują się chemią. Można tu znaleźć linki do najciekawszych tematów i nowości. Oczywiście wszystko na temat chemii.

Chemia to nauka zajmująca się prawami, według których atomy łączą się w trwałe struktury powiązane wiązaniami chemicznymi zwane związkami chemicznymi oraz przemianami jednych związków w drugie na drodze reakcji chemicznych. Chemia zajmuje się także rozmaitymi własnościami substancji wynikającymi bezpośrednio z ich budowy atomowej. Chemia i fizyka nawzajem się przenikają i często trudno jest precyzyjnie ustalić, gdzie kończy się jedna dziedzina i zaczyna druga. Podobny problem występuje na granicy chemii i biologii.

Jeśli chcesz być współtwórcą portalu "Chemia w polskiej Wikipedii", pomóc w rozwoju chemii na wiki, oraz stać się zasłużonym wikipedystą zobacz zakładkę dyskusja i dopisz się do listy chętnych. Zobacz też: Wikiprojekt Chemia

Jeżeli chcesz edytować tę stronę przejdź tutaj.

więcej informacji o chemii...

Artykuł miesiąca

Pasywacja - proces, w którym substancja aktywna chemicznie w danym środowisku wytwarza na swojej powierzchni powłokę pasywną, utworzoną z produktów reakcji tej substancji z otoczeniem. O pasywacji mówimy wtedy, gdy powłoka ta jest całkowicie odporna na dalsze reakcje chemiczne z tym środowiskiem i jednocześnie na tyle szczelna, że stanowi barierę ochronną dla reszty substancji, którą otacza...

czytaj dalej...

Obrazek miesiąca

Niebieski kryształ siarczanu miedzi

Związek miesiąca

Nitron - grupa organicznych związków chemicznych zwanych też N-tlenkami imin. Charaktetystyczną ich grupą funkcyjną jest układ:

R_aR_bC=NR_c⁺O^-,

gdzie R - dowolna organiczna grupa funkcyjna (najczęściej alkilowa lub arylowa ale czasem rówież np. alkoksylowa). Niektóre nitrony (zwłaszcza monopodstawione) są nietrwałe - są one otrzymywane bezpośrednio przed użyciem. Niepodstawiony N-tlenek formyloiminy w ogóle nie jest znany.

Reakcja miesiąca

Reakcja łańcuchowa, szczególny rodzaj reakcji chemicznej lub jądrowej. Po zainicjowaniu reakcja przebiega tylko w niewielkiej części ośrodka, lecz jej produkty (np. ciepło, światło, substancje chemiczne) inicjują reakcję w kolejnym punkcie ośrodka, przez co reakcja przebiega dalej bez potrzeby udziału zewnętrznego czynnika inicjującego. Reakcja łańcuchowa jest w istocie serią jednostkowych reakcji następujących jedna po drugiej.

Czy wiesz, że...

... Niestabilność trijodku azotu jest spowodowana różnicą w wielkości atomów. 3 atomy jodu są dużo większe niż trzymający je razem atom azotu...

...Fluor jest najaktywniejszym i najbardziej elektroujemnym pierwiastkiem, tworzącym związki z większością z innych pierwiastków, nawet z gazami szlachetnymi...

Do zrobienia

Jeśli chcesz pomóc w tworzeniu portalu Chemia, znajdziesz tu tematy, które są potrzebne do zrobienia/poszerzenia. Jeśli zauważyłeś, że brakuje jakiegoś artykułu z dziedziny chemii, a sam nie możesz go napisać, prosimy o umieszczenie go na poniższej liście oraz tutaj.

Do zrobienia:

Wikipedia:Propozycje tematów/Chemia - trochę zapomniane, ale potrzebne.

anilinowy punkt - absorpcjometria - azotan(III) izobutylu - cyklobarbital - 1,6-cyklodekanodion - czerwień obojętna - ekotoksyna - fluoresceina - grupa fosforylowa - grupa elektronoakceptorowa - grupa elektronodonorowa - guanylan sodu - jonit bipolarny - kwas arabinowy - kwas Z-oktenowy - lonsdaleit (diament heksagonalny) - maltodekstryna - N-chlorosukcynoimid - nitroester - ochratoksyna - odczynnik Topfera - tosyl - tripolidyna

Do poszerzenia:
addycja nukleofilowa - błękit tymolowy - cyklosarin - dehalogenacja - DS-2 - grynszpan - hydroksysól - hydroksylowanie - inozynian sodu - ketozy - kwas nadsiarkowy - lakmus - laktam - lanolina - luminol - nanocebulka - NBS (N-bromosukcynoimid) - podstawienie elektrofilowe - podstawienie nukleofilowe - sorboza - stereochemia - sulfotlenek - synton - tlenek chloru - trichloroeten - uzdatnianie wody

Związki chemiczne

związki nieorganiczne

azotany - bezwodnik - kwas - siarczan - siarczek - sól - tlenek - nadtlenek - wodorotlenek - zasada - związek kompleksowy - związki chloru - związki glinu - związki potasu

związki organiczne

acetal - aldehyd - alkan - alkaloid - alken - alkin - alkohol - amina - aminokwas - aren - białko - biopolimer - dien - enol - epitlenek - ester - etanodiol - eter - fenyloetyloamina - fuleren - halogenek - heterocykliczny - hydroksykwas - imina - keton - kwas karboksylowy - kwas tłuszczowy - laktam - lakton - lipid - metaloorganiczny - naftol - pirol - polien - polimer - porfiryna - trien - tiol - tryptamina - uretan - węglowodan - węglowodór

Podstawowe pojęcia

chemia nieorganiczna i ogólna

Podstawowe prawa chemiczne - atom - cząsteczka - jon - katalizator - inhibitor - izotop - liczba atomowa - liczba koordynacyjna - ligand - masa atomowa - metal - moc kwasu - mol - niemetal - nomenklatura - odczynnik - orbital - pierwiastek - półmetal - prawo okresowości - reakcja chemiczna - rodnik - roztwór - rozpuszczalnik - skala pH - stała Avogadra - stopień utlenienia - symbolika chemiczna - utlenienie - wartościowość - wiązanie chemiczne - związek chemiczny

chemia organiczna

aktywność optyczna - alkilacja - amfifilowość - chiralność - estryfikacja - izomeria - elektrofil - karboanion - karbokation - nukleofil - grupy funkcyjne - ozonoliza - polimeryzacja - rezonans chemiczny - synteza asymetryczna - synteza organiczna - tautomeria - toksyczność - zapach

chemia fizyczna

Lista praw i równań chemicznych - absorpcja - adsorpcja - destylacja - dysocjacja - elektrolit - elektroujemność - hydroliza - hydratacja - promieniotwórczość - piroliza - równowaga reakcji - solwoliza - solwatacja - szybkość reakcji - żel - zol - zawiesina

Układ okresowy pierwiastków

Chemia > Pierwiastek chemiczny > H – He – Li – Be – B – C – N – O – F – Ne – Na – Mg – Al – Si – P – S – Cl – Ar – K – Ca – Sc – Ti – V – Cr – Mn – Fe – Co – Ni – Cu – Zn – Ga – Ge – As – Se – Br – Kr – Rb – Sr – Y – Zr – Nb – Mo – Tc – Ru – Rh – Pd – Ag – Cd – In – Sn – Sb – Te – I – Xe – Cs – Ba – La – Ce – Pr – Nd – Pm – Sm – Eu – Gd – Tb – Dy – Ho – Er – Tm – Yb – Lu – Hf – Ta – W – Re – Os – Ir – Pt – Au – Hg – Tl – Pb – Bi – Po – At – Rn – Fr – Ra – Ac – Th – Pa – U – Np – Pu – Am – Cm – Bk – Cf – Es – Fm – Md – No – Lr – Rf – Db – Sg – Bh – Hs – Mt – Ds – Rg – Uub – Uut – Uuq – Uup – Uuh – Uus – Uuo - Uue - Ubn - Ubb