Citroën
 |
|
|
|
|
|
|
Citroën is een Frans automerk. Het bedrijf is opgericht door André Citroën. Citroën is anno 2004 onderdeel van PSA Peugeot Citroën.
Inhoud |
[bewerk] André Citroën
André Citroën (5 februari 1878 – 3 juli 1935) is de naam van een uit Nederlandse wortels (Citroën < Citroen < Limoenman) afkomstige ingenieur die aan het begin van de twintigste eeuw een autofabriek begint in Frankrijk. In 1900 verwerft hij in Polen een Russisch patent voor een productiemethode die hem in staat stelt om tandwielen met een V-vormig loopvlak te produceren. Deze bijzondere vorm vindt men later terug als de "dubbele chevron" in het Citroën logo.
[bewerk] Geschiedenis
In 1905 begint André Citroën een tandwielfabriek. In 1908 helpt hij het slecht renderende automerk Mors er weer bovenop met managementadviezen. In 1915 start hij een munitiefabriek gebaseerd op de lopende band techniek overgenomen na een bezoek aan Amerika en Henry Ford. Tijdens de Eerste Wereldoorlog produceert deze fabriek meer dan 23 miljoen granaten. Uit dit succes betrekt Citroën het benodigde startkapitaal om een automobielfabriek te beginnen. Wederom wordt als voorbeeld de productiemethode van Henry Ford gebruikt. In 1919 introduceert Citroën de eerste aan de lopende band geproduceerde auto van Europa, de "Type A".
Vanaf 1919 heeft Citroën succes op succes met het bouwen van, dan nog, achterwielaangedreven personenauto en bestelauto's. Door zijn bijzondere manier van reclame maken verwerft het merk grote faam. Citroën organiseert wereldreizen per auto, zoals de "Croisiere Noir" door Afrika en de "Croisiere Jaune" door China. Citroën regelt de bewegwijzering in Frankrijk, stelt buslijnen in met Citroën bussen, verzorgt autoverzekeringen en zorgt voor een dicht distributienetwerk. Zijn laatste geniale daad waarmee hij in 1934 een ommekeer in de automobielindustrie teweeg weet te brengen is de introductie van de Traction Avant, de eerste in serie geproduceerde voorwielaangedreven auto ter wereld. Deze auto had een aantal heel bijzondere aspecten voor die tijd: als eerste natuurlijk de voorwielaandrijving, waardoor er weinig passagiersruimte verloren gaat aan een middentunnel in de bodemplaat. Verder gaat het om een geheel zelfdragende carrosserie waar geen apart chassis onder gemonteerd is en is het een van de eerste in serie geproduceerde auto's met kopklepmotor.
Goklust en de ontwikkeling van deze Traction Avant kosten hem echter zoveel geld, dat Citroën op de rand van een faillissement komt. In 1934 wordt het merk Citroën overgenomen door Michelin. Via nuchtere calculaties wordt drastisch gesneden in de ontwikkeling van de Traction en zo sneuvelt de poging tot het ontwikkelen van een automatische transmissie voor die wagen.
Op 3 juli 1935 om 9 uur overlijdt de inmiddels straatarme André Citroën aan de gevolgen van kanker. Straatarm, maar wel voortlevend in de geschiedenis als de man die vele bekende zaken als eerste heeft ingesteld: autoverzekeringen, autodealers, onderdelendistributie, openbaar vervoer per bus, bewegwijzering, bedrijfsmaatschappelijk werk, bedrijfsmedische dienst, de kindercreche op het werk en zwangerschapsverlof. Hij wordt naar zijn laatste rustplaats in Montparnasse gereden in een Renault. Zijn laatste rustplaats wordt veel door Citroën-adepten bezocht en goed onderhouden.
Rond deze tijd wordt ook de Citroën 2CV ontwikkeld. Het ontwerp moest voldoen aan een aantal simpele criteria. Deze auto zou na de Tweede Wereldoorlog een doorslaand succes worden.
[bewerk] Na de Tweede Wereldoorlog
Na de Tweede Wereldoorlog brengt Citroën de 2CV op de markt en herintroduceert het de Traction Avant. Op basis van de 2CV zouden later andere versies volgen: o.a. Dyane, Mehari, Ami, Acadiane.
In mei 1954 introduceert het merk op de Traction Avant 15H het beroemde hydropneumatische veersysteem. De in 1955 geïntroduceerde DS en ID worden hiermee wereldberoemd, wederom een ommezwaai zowel qua design als techniek. De auto wordt opgevold door de CX. De HY is de bestelwagen van de Franse fabrikant, welke opgevolgd wordt door de C35.
Citroën draait in de jaren '70 enorme verliezen. Deels doordat men in de ontwikkeling van een revolutionaire motor is gestapt, de zogenaamde Comotor - een Wankelmotor. Ook heeft Citroën jarenlang geen model tussen de Dyane en de DS, waardoor de ontwikkeling van deze auto, de Citroën GS, enorm veel geld kost. Het overgenomen Italiaanse Maserati blijft eveneens verlies lijden.
In 1974 gaat Citroën failliet. Hoewel het over de zuinige 2CV beschikt, is het bedrijf slachtoffer van de energiecrisis die in 1973 de kop opsteekt. Uit angst voor een enorme ontslaggolf stelt de Franse regering voor om Citroën te laten fuseren met Peugeot. Hieruit komt in 1975 de PSA groep voort. Eén van de gevolgen hiervan is dat de Peugeot 104 als Citroën LN op de markt wordt gebracht. Toch behoudt Citroën de eigen identiteit, hoewel de invloed van Peugeot wel duidelijk wordt. Aspirationeel merk Maserati wordt aan DeTomaso verkocht.
Aangezien Citroën op dit moment twee succesvolle nieuwe ontwerpen in de markt (GS en CX) en Peugeot was typisch voorzichtig in zijn eigen financiën had, was de PSA onderneming een financieel succes vanaf 1975 tot 1979, PSA dan kocht de het verouderen activa die van Chrysler Europa voor één dollar, aan verliezen voor het consortium vanaf 1980 tot 1985 leadiing.
In 1982 presenteert Citroën de BX als opvolger van de GSA, die overigens nog tot 1986 geproduceerd wordt. Door het uitgebreide gebruik van Peugeot-onderdelen en het strakke design raken de liefhebbers ervan overtuigd dat Citroën zijn karakter zal verliezen. Niets is minder waar; ondanks het design en de Peugeot-motoren is de BX weer een echte Citroën met de kenmerkende noviteiten. Om een goedkoper model aan te kunnen bieden dat als vervanging kan dienen voor de 2CV komt in 1985 de in Roemenië geproduceerde Axel op de markt. Twee jaar later volgen de AX, bedoeld als opvolger van de 2CV, de Visa en de Axel. Daarmee komt ook een einde aan de luchtgekoelde boxermotoren die Citroën al sinds 1948 in de goedkopere modellen levert. Het echte grote nieuws komt in 1989 wanneer Citroën het doek aftrekt van de XM, de opvolger van de CX die al sinds 1975 in productie is. De XM wordt gekenmerkt door strakke lijnen, een sterk verbeterd Hydropneumatisch veersysteem en nieuwe motoren.
De BX wordt begin jaren 90 opgevolgd door twee modellen. Eerst in 1992 door de ZX, een model dat in de compacte middenklasse moet opereren en in 1993 door een middenklassemodel, de Xantia. In samenwerking met FIAT wordt in 1994 de Evasion gepresenteerd, de eerste MPV van Citroën. De Saxo volgt in 1996 de AX op. De Saxo is gebaseerd op de Peugeot 106, maar is enorm populair onder jongeren. De Berlingo wordt samen met de Partner als bestelauto gepresenteerd. Het model volgt de C15 op. De Berlingo wordt ook als handige Multispace geleverd. Ook wordt in 1997 de Xsara als opvolger van de ZX gepresenteerd. Dit model is leverbaar als Berline (hatchback), Coupé of Break (stationwagen). Ook is er een MPV op basis van dit model, de Picasso.
Eind jaren '90 loopt de verkoop van Citroën enorm terug en wordt besloten een aantal conceptauto's te presenteren en daarop nieuwe auto's op de markt te introduceren. De Citroën C3 en de C6 Lignage laten zien waar de PSA Citroën heen wil sturen.
[bewerk] Tegenwoordig
Het huidige modellenpark van Citroën bestaat uit auto's die met hun tijd zijn meegegaan maar door hun doordachte samenstelling nog steeds opvallen. De naamgeving van de huidige range verwijst naar de modellen uit het begin van het merk: C1, C2, C3, C4, C5, C6, C8 en binnenkort de C-Crosser SUV (C7)in samenwerking met Mitsubishi op basis van haar Outlander.
De C3 was een van de eerste auto's nieuwe stijl die werd geïntroduceerd, niet lang daarna gevolg door de C3 Plurièl, een cabrioletversie. De Citroën C5 die daarna werd gepresenteerd maakt gebruik van de bekende hydropneumatische vering in de nieuwste uitvoering. Niet lang daarna werden de C2 en C4 op de markt gebracht, uit beide versies werd een rallykanon geboren; de C2 Super 1600 en de C4 WRC. In 2005 werden de C1, een samenwerkingsverband met Peugeot en Toyota, en het nieuwe topmodel C6, het voormalige Lignage project, geïntroduceerd. De Citroën C8 is ontwikkeld door PSA (Citroen en Peugeot (807) en de Fiat groep (Fiat Ulysse en Lancia Phedra). De laatste update in het modellen gamma is de C4 Picasso met 5 of 7 zits uitvoering.
Ook heeft het een aantal bestelwagens op de markt: de Berlingo, Jumpy en Jumper.
[bewerk] Enkele mijlpalen van het automerk en van André Citroën
- 1878 - 5 februari 0:30 uur: André Citroën wordt geboren.
- 1885 - André betreedt het Condorcet lyceum.
- 1900 - In Polen verweft André het patent voor een procedure en machine die tandwielen in een bijzondere vorm kan produceren.
- 1900 - André studeert af aan de Militaire Technische Hogeschool.
- 1905 - Oprichting van de maatschappij voor drijfwerken: Citroën, Hinstin & Co.
- 1908 - André wordt directeur van Mors.
- 1914 - André trouwt met Georgina Bingen.
- 1915 - André bouwt een fabriek waar per dag tot 55.000 granaten kunnen worden geproduceerd.
- 1919 - In de omgebouwde fabriek wordt de eerste Citroën automobiel geproduceerd.
- 1919 - André stelt de invoering van een Europese munt voor.
- 1920 - Introductie van de eerste autodealers in Europa.
- 1921 - Introductie van leasing en financiëringsmogelijkgeden.
- 1921 - Citroën "schenkt" Frankrijk de eerste 165.000 wegwijzers.
- 1922 - De eerste expeditie per Citroën dwars door de Sahara.
- 1923 - De eerste Citroën speelgoedauto's.
- 1925 - Croisière Noire, culturele expeditie per Citroën dwars door Afrika.
- 1925 - Levensgrote lichtreclame "Citroën" op de Eiffeltoren.
- 1927 - Invoering van de dertiende maand voor werknemers.
- 1928 - Citroën introduceert de autoradio.
- 1929 - Citroën introduceert als eerste de volledige jaargarantie op nieuwe auto's.
- 1931 - Croisière Jaune, culturele expeditie per Citroën dwars door Azië.
[bewerk] Modellenoverzicht
[bewerk] Personenauto's
| Personenwagens per decenium | |
|---|---|
| 1930 |
1934-1957 Traction Avant |
| 1940 |
1948-1990 2CV |
| 1950 |
1955-1975 DS |
| 1960 | |
| 1970 |
1970-1971 M35 |
| 1980 | |
| 1990 |
1991-1998 ZX |
| 2000 |
2000-heden Xsara Picasso |
[bewerk] Bedrijfsauto's
[bewerk] Trivia
- Een Citroënliefhebber wordt ook wel Citrofiel genoemd.
- Er worden vele meetings gehouden voor liefhebbers van het merk, zoals bijvoorbeeld Citromobile.
[bewerk] Externe links
| Modellen van Citroën |
| In productie: Berlingo | C1 | C2 | C3 | C4 | C4 Picasso | C5 | C6 | C8 | Elysée | Jumpy | Jumper | Xsara Picasso |
| Niet meer geproduceerd: Traction Avant | TUB | TUC | 2CV | 2CV AK | Acadiane | Ami | Axel | AX | BX | CX| C15 | C25 | C35 | Dyane | DS | ID | Evasion | FAF | GS | GSA | H Van | LN | LNA | M35 | Méhari | Saxo | SM | Visa | XM | Xantia | Xsara | ZX |
| Merken van PSA Peugeot Citroën |
|---|
| Citroën | Peugeot |
| Franse automerken actief in 2006 |
|
Aixam | Bugatti | Citroën | Coste | Mega | Peugeot | Renault |
