Religie a homoseksualizm
Z Wikipedii
Ogromny wpływ na położenie osób homoseksualnych w społeczeństwie wywierają poglądy religijne. Trzy główne religie monoteistyczne: judaizm, chrześcijaństwo i islam, w znacznym stopniu nie akceptowały homoseksualizmu, uważając jego praktykowanie za grzech. Natomiast niektóre inne religie, zwłaszcza pogańskie, sakralizowały seksualność także homoseksualną. Współcześnie większość wyznań jest podzielonych w tej kwestii.
Spis treści |
[edytuj] Chrześcijaństwo
Wczesnochrześcijańska teologia podkreślała znaczenie grzechu nieczystości i gloryfikowała dziewictwo. Ponadto jak dowodził św. Augustyn spośród wszystkich grzechów najgorszy jest grzech przeciw naturze, bo "pożycie samo jest tu pogwałcone, a przecież winno ono być z Bogiem; bo perwersyjną lubieżnością plami się naturę, której On sam jest Twórcą". Za grzech taki uchodziło współżycie nie pozwalające na poczęcie: seks analny, homoseksualizm, inne zachowania seksualne, które określano łącznie jako "sodomię". Według niektórych historyków (John Boswell) średniowieczna praktyka duszpasterska mogła być niekiedy bardziej tolerancyjna. Do XIX wieku uważano homoseksualizm za problem prawny i etyczny. Odkrycie, że w pewnym stopniu nie jest on podległy woli (jako zaburzenie medyczne, albo jako trwała preferencja bądź orientacja) spowodowała konieczność innego podejścia teologicznego i duszpasterskiego.
Współcześnie przedmiotem sporu wśród niektórych teologów różnych odłamów kościoła jest to, co Biblia twierdzi na temat homoseksualizmu; jakie powinno być kościelne nauczanie na ten temat - czy wzywające do nawrócenia i czystości, czy do tworzenia stałych związków oraz przeciwstawiające się homofobii i wykluczeniu, czy też otwartemu akceptowaniu istnienia orientacji homoseksualnej. Wiele emocji budzą ceremonie błogosławienia par jednopłciowych w kościołach protestanckich, oraz ordynacja osób otwarcie homoseksualnych na duchownych.
[edytuj] Biblia a homoseksualizm
Biblia w kilku fragmentach wprost i dosłownie mówi o praktykach homoseksualnych, wyrażając jednocześnie poglądy w tym temacie, wskazując takie zachowania jako godne kary [1]:
- Biblijna historia o Sodomie i Gomorze (Księga Rodzaju, rozdz. 19,1-29) przedstawia zniszczenie dwóch miast, których mieszkańcy dopuszczali się niesprawiedliwości. Próbowali oni zmusić sprawiedliwego Lota do wydania im dwóch gości, których zamierzali zgwałcić. Opowiadanie to jest wiązane z homoseksualizmem w dosłownym tego słowa znaczeniu lub z samym aktem homoseksualnym (co do tej kwestii trwa spór wśród teologów), chociaż większość odwołań, zarówno w Starym, jak i w Nowym Testamencie (z wyjątkiem Listu Judy) wskazuje również inne grzechy mieszkańców Sodomy, np. księga Ezechiela (16,48-50) na pychę, wyniosłość, zachłanność oraz brak gościnności. Wskazuje się, że tekst nie daje podstaw, aby sądzić, że mieszkańcy Sodomy żyli w związkach homoseksualnych. Czy grzechem sodomitów był homoseksualizm, bezbożność, drastyczne naruszenie prawa gościnności, czy też ogólnie pojęta rozwiązłość jest ciągle przedmiotem sporów.
- Księga Kapłańska (18,22 i 20,13) formuje wyraźny, sankcjonowany karą śmierci, zakaz: "Nie będziesz obcował z mężczyzną, tak jak się obcuje z kobietą. To jest obrzydliwość". Fragment ten potępia akty homoseksualne, wyliczając je w otoczeniu zoofilii i kazirodztwa. Kilku teologów podważa dotychczasowe rozumienie i czy pozostaje to kwestią dyskusji, czy ma on charakter rytualny (i wtedy dotyczyłby tylko Żydów), czy moralny. Podnoszona jest też inna wątpliwość, jakie konkretnie zachowania seksualne są zabronione: czy seks analny, czy też inne zachowania między mężczyznami.
- Tradycyjnie uważanymi za potępienie homoseksualizmu są dwa wersy Listu do Rzymian (1,26-27) w którym żądza mężczyzn i kobiet wobec osób tej samej płci jest przedstawiona jako wynik bezbożności i pychy. Fragment określa te zachowania jako "przeciwne naturze". Niektórzy teologowie w tym kontekście zwracają uwagę na rozumienie natury, które może być uwarunkowane kulturowo oraz niewielki związek tego fragmentu z sytuacją osób, które nie wybierały swoich skłonności. Ten fragment ma szczególne znaczenie, gdyż jako jedyny w Biblii potępia homoseksualne akty między kobietami.
- Pierwszy List do Koryntian (6,9-10) w katalogu osób potępionych, które nie odziedziczą Królestwa Bożego wymienia kategorię osób różnie tłumaczonych (np. Biblia Tysiąclecia określa ich jako "mężczyźni współżyjący ze sobą"). Niektórzy teolodzy utrzymują, że użyte w oryginale słowo αρσενοκοιτης, arsenokoitēs, sugeruje zmiany partnerów, czyli rozwiązłość.
Niektóre fragmenty Biblii były uważane za czyniące aluzje do romantycznych związków między osobami tej samej płci; szczególnie była to relacja o Dawidzie i Jonatanie (2 Księga Samuela) oraz o setniku i jego słudze (w org. chłopcu) (Ewangelia Mateusza 8,5-13). Cytowane we fragmencie w obronie homoseksualizmu mogłyby wskazywać sugerować taki fakt, jednak całość wątku oraz tradycyjna egzegeza zaprzecza seksualnemu charakterowi tych związków.
Wśród teologów protestanckich trwa ożywiona dyskusja na temat odniesienia tych fragmentów do współczesnych zachowań seksualnych i implikacji moralnych i duszpasterskich wynikających z różnego odczytania tych fragmentów. Tradycyjna egzegeza biblijna potępia czyny homoseksualne, jako tzw. grzech sodomski.
[edytuj] Kościół katolicki
Kościół katolicki przyznaje, że zachowania homoseksualne wynikają z różnych uwarunkowań często trudnych by je zmienić. Nadal jednak swoje nauczanie oparte na Biblii i odniesieniu do prawa naturalnego oraz założeniu, że celem aktów seksualnych powinna być również prokreacja. Katechizm Kościoła katolickiego (2357-2359) powołuje się na Biblię i Tradycję, określającej akty homoseksualizmu jako "poważne zepsucie" sprzeczne z prawem naturalnym, które "nie wynikają z prawdziwej komplementarności uczuciowej i płciowej" i "w żadnym wypadku nie będą mogły zostać zaaprobowane." Katechizm wezwał wyznawców katolicyzmu o orientacji homoseksualnej do czystości, jednocześnie zalecił innym katolikom traktować takie osoby "z szacunkiem, współczuciem i delikatnością" oraz nakazał "unikać wobec nich jakichkolwiek oznak niesłusznej dyskryminacji".
Organizacje zrzeszające katolików, takie jak Dignity w USA, które uważają, że homoseksualizm jest naturalną dyspozycją, nie są popierane przez Kościół. W 1986 roku Kościół uznał głoszone przez nich poglądy za niezgodne z jego zasadami wiary. Kościół natomiast aprobuje organizacje osób homoseksualnych, zamierzającymi żyć w czystości lub wspierające zmianę orientacji seksualnej, m.in. Courage w USA, Odwaga w Polsce.
[edytuj] Prawosławie
Nie ma istotnych różnic w tej sprawie w stanowisku cerkwi prawosławnych. Powołując się na ojców Kościoła (wspólnych również dla katolików) uważają one homoseksualizm za grzech sodomski - przejaw upadku grzesznej natury człowieka. Podobną pozycję zajmują wschodnie kościoły ortodoksyjne (zwłaszcza Kościół koptyjski).
[edytuj] Protestantyzm
Protestantyzm jest głęboko podzielony w sprawie stosunku do homoseksualizmu i jest to dla niego obecnie jedna z najbardziej spornych kwestii, będąca osią sporu między liberalną i konserwatywną teologią. Liberalni teologowie postrzegają homoseksualizm jako stałą, niewybraną, normalną i neutralną moralnie dyspozycję mniejszość ludzkości. Interpretują oni potępiające homoseksualizm fragmenty Biblii jako uwarunkowane kulturowo (podobnie jak fragmenty dopuszczające wielożeństwo i niewolnictwo). Teologowie konserwatywni postrzegają homoseksualizm jako zło, często zakładają, że preferencja homoseksualna jest wynikiem wyboru, podlega zmianie, jest zachowaniem nienaturalnym i niemoralnym, niezależnie od rodzaju relacji, w jakiej jest wyrażana.
Do najbardziej akceptujących homoseksualizm kościołów należy zaliczyć luteranów skandynawskich, niektóre kościoły anglikańskie, prezbiteriańskie, kongregacjonalistyczne, metodystyczne, i inne, które udzielają błogosławieństwa parom homoseksualnym, a nawet uznają je za małżeństwa. W Polsce do takich należy Wolny Kościół Reformowany. W USA największym kościołem zaliczanym do tej grupy jest kongregacjonalistyczny Zjednoczony Kościół Chrystusa. Większość kościołów jest głęboko podzielonych w tej kwestii, a niektóre znajdują się na krawędzi schizmy (np. wspólnota anglikańska po wyświęceniu homoseksualisty Gene'a Robertsona przez Kościół Episkopalny w USA). Homoseksualni Adwentyści stworzyli w 1976 roku organizację o nazwie Międzynarodowe Braterstwo Adwentystów Dnia Siódmego działającą obecnie już w ponad 20 krajach świata. Znaczna część kościołów ewangelikalnych i fundametalistycznych nie akceptuje homoseksualizmu (największą z nich w USA jest Konwencja Południowych Baptystów). Jednoznaczne stanowisko w tej sprawie zajmują zielonoświątkowe Kościoły Boże, Armia Zbawienia, Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, Adwentyści Dnia Siódmego (wyjątek: Międzynarodowe Braterstwo Adwentystów Dnia Siódmego.
[edytuj] Agnostycyzm
Poza zasięgiem powyższych rozważań znajdują się osoby niewierzące, które nie podlegają religijnym ograniczeniom. W krajach, w których religia przestała być czynnikiem decydującym o losach obywateli, kwestie wynikającej z doktryn religijnych niemoralności homoseksualizmu przestały mieć znaczenie. Najdogodniejsza sytuacja pod tym względem panuje w krajach zachodniej i północnej Europy.
[edytuj] Judaizm
Żydzi ortodoksyjni na podstawie Tory i Talmudu potępiają czynny homoseksualizm, nie przywiązując wagi do pragnień homoseksualnych, które uważają za pozbawione znaczenia moralnego. Niektórzy ortodoksyjni Żydzi uważają, że Biblia zabrania jedynie homoseksualnych stosunków analnych nie zabraniając innych praktyk seksualnych. Zjednoczona Synagoga Judaizmu Konserwatywnego, największa organizacja tego nurtu judaizmu wyraziła stanowisko, że status Żydów homoseksualistów powninien być podobny, jak Żydów naruszających jedno z pozostałych 613 micw judaizmu; nie uznaje związków homoseksualnych i nie ordynuje homoseksualnych rabinów, ale sprzeciwia się dyskryminacji prawnej i nie wyłącza gejów i lesbijek z synagogi. Judaizm reformowany, aczkolwiek dopiero od niedawna, zezwala na uczestniczenie rabinów w ceremoniach błogosławienia związków jednopłciowych. Podobną pozycję zajmuje judaizm rekonstrukcjonistyczny i humanistyczny. Światowemu Kongresowi Żydowskich Organizacji Gejów i Lesbijek "Keshet Ga'avah" odmówiono przyjęcia w skład Światowego Kongresu Żydów.
[edytuj] Islam
Koran wypowiada się co do czynów homoseksualnych w surze al-Araf (Wzniesione krawędzie) (7,79) oraz w surze asz-Szuara (Poeci) (26,166), nawiązując do opowiadania o Sodomie. Hadisy jeszcze bardziej ostro wypowiadają się w tej kwestii (Zabij tego który to czyni, a także tego, któremu to czynią) zabraniając zarówno liwat, stosunków seksualnych między mężczyznami, jak i sihak, stosunków lesbijskich. Islamskie szkoły prawa różniły się głównie co do kary, jaką powinni ponosić homoseksualiści oraz sposobu dowodzenia winy. Historycznie w krajach islamskich homoseksualizm był czasem tolerowany, czemu sprzyjała poligamia. W wielu jednak, w których islam jest religią państwową za homoseksualizm nadal grozi kara śmierci: w Iranie, Arabii Saudyjskiej, Mauretanii, Sudanie i Jemenie. W innych krajach islamskich stosunki homoseksualne często zagrożone są karą więzienia (Egipt, Maroko), jednak prawa te nie są ściśle egzekwowane. W Egipskiej oazie Siwa do lat 40 XX w. praktykowane była małżeństwa między mężczyznami, co było jednak pewnym regionalnym wyjątkiem. W krajach zachodnich w diasporze muzułmańskiej istnieją organizacje homoseksualistów-muzułmanów (Queer Jihad, Al-Fatiha), uważane jednak przez współwyznawców za apostatów.
[edytuj] Rastafari
Rasta generalnie sprzeciwiają się homoseksualizmowi, uznając go za grzeszny i niezgodny z wolą Jah. W wielu kręgach artystów sceny dancehall związanych z fundamentalistyczną sektą Bobo Dreads pojawia się motyw nawoływania do nienawiści na tle odmiennej orientacji seksualnej. Wielu rasta jednakże odcina się od ataków nienawiści, podzielając zdanie iż rastaman winien na grzech odpowiadać dobrem. Przykładem tego może być post Ras Luty z jego opinią na temat wokalisty Bas Tajpana wyznającego fundamentalistyczne podejście do rasta i znanego z antygejowskich tekstów piosenek:
Ja szanuję Tajpana, że się nie boi wyjść z cienia, mówi otwarcie o rasta, to jest fajne. natomiast nigdy nie będę popierał kogoś, kto promuje nienawiść (chodzi mi o gejów na przykład - ja ich nie lubię, ale oni też zostali stworzeni przez Boga i jako Jego dzieło zasługują na szacunek). Ja nienawidzę grzechu i zła, a nie ludzi którzy je czynią, bo nikt nie jest bez winy i ja sam też grzeszę i błądzę. Ich najwyżej nie lubię, nie szanuję, będę mówił im, że robią źle i że powinni się zmienić, zejść ze złej drogi. Nigdy nie będę epatował ich moją nienawiścią, bo Ras Tafari to życie i miłość, a Babilon to śmierć i nienawiść. Tylko Bóg ma prawo do sądzenia i wymierzania kary. Rastaman powinien mówić o miłości i życiu, uczyć i wołać o powrót na dobrą drogę. Łatwo jest nienawidzić, o wiele trudniej jest dawać miłość. Szacunek Miłość Rastafari! Ras Luta, 5 stycznia 2006, Forum Reggae w PL
[edytuj] Inne religie
Dalekowschodnie religie, takie jak: szintoizm, taoizm, czy konfucjanizm, nie traktują homoseksualizmu w kategorii grzechu.
Buddyzm określa homoseksualizm mianem "niewłaściwych zachowań seksualnych"[2] wymieniając także wśród nich: oralne, analne, onanizm oraz czyny, które powodują krzywdę partnera, przy czym nie robi różnicy czy zachowania te zachodzą w związkach hetero- czy homoseksualnych. Co prawda Budda nie zostawił ścisłych wytycznych w sprawie homoseksualizmu i istnieje duże zróżnicowanie podejścia różnych szkół i sekt, jednakże oświadczenie Dalaj Lamy z 2005 roku zajmuje w tej sprawie jednoznaczne stanowisko, w którym wskazuje na "dziesięć szkodliwych czynów, których należy się wystrzegać" a wśród nich wymienione powyżej.
Hinduizm potępia zachowania homoseksualne wymieniając je obok: kazirodztwa, cudzołóstwa, prostytucji, gwałtu i zoofilia. Według tego wierzenia za tego typu czyny w następnym życiu grozi wcielenie się w stan zwierzęcia. [3]
Bahaizm zajmuje konserwatywną pozycję wobec homoseksualizmu: jest on uważany za niewłaściwy i jeśli zmiana orientacji seksualnej nie jest możliwa - od osób homoseksualnych wymaga się pozostawanie w celibacie. Podobną pozycję zajmuje w tej sprawie ortodoksyjny zoroastrianizm, a także scjentologia.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Posłanie Dalaj Lamy do homoseksualistów cytowane na portalu HOMIKI.pl
- ↑ Hinduizm - artykuł traktujący o erotycznej stronie życia w tej religii, jest również wypomnienie o postawie wobec homoseksualizmu
[edytuj] Bibliografia
[edytuj] Katolicyzm
- Homoseksualizm. Dokumenty Kościoła, pracowania, rozmowy, świadectwa, red. ks. Tadeusz Huk, ISBN 8371921020, Warszawa 2000.
- Mieczysław Kożuch, Barbara Badura, Nie musisz być homoseksualistą, ISBN 8372568553, Częstochowa 2004.
[edytuj] Linki zewnętrzne
[edytuj] Linki chrześcijańskie
[edytuj] Prezentujące tradycyjne nauczanie lub zachęcające do zmiany orientacji seksualnej
- Uwagi dotyczące projektów legalizacji prawnej związków między osobami homoseksualnymi Kongregacji Nauki Wiary
- Ośrodek Ruchu Światło-Życie
- Strony grupy OLSGT
- Niezależny serwis chrześcijański
