Ilja Iljitsj Metsjnikov

Ilya Ilyich Mechnikov

Ilja Iljitsj Metsjnikov (Илья Ильич Мечников, ook bekend als Eli Metchnikoff, (Oekraïne, 16 mei 1845 – Parijs, 16 juli 1916) was een Russisch microbioloog die het meest bekend is voor zijn werk naar het immuunsysteem. Metsjnikov kreeg in 1908 de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde voor zijn werk aan fagocytose.

Hij ging naar de Universiteit van Charkiv om natuurwetenschap te studeren, en maakte het vierjarig curriculum in twee jaar af. Hierna ging hij naar Duitsland om zeefauna te bestuderen op Helgoland en daarna aan de Universiteit van Gießen, Göttingen weer later in München. In 1867 keerde hij terug naar Rusland als docent aan de nieuwe Universiteit van Odessa, gevolgd door een aanstelling aan de Universiteit van Sint-Petersburg. In 1870 ging hij terug naar Odessa om titulair hoogleraar zoologie en vergelijkende anatomie te worden.

Zijn eerste vrouw Ludmilla Feodorovitch leed aan tuberculose waaraan ze in 1873 overleed. Haar dood, samen met andere problemen, deden hem een onsuccesvolle zelfmoordpoging doen met een grote dosis opium. Hij trouwde opnieuw in 1875, en zijn tweede vrouw kreeg in 1880 tyfus, wat leide tot een tweede zelfmorodpoging. Hij werd er erg ziek van.

lja Iljitsj Metsjnikov, door Nadar.

Hij raakte geïnteresserd in de studie van microben en speciaal het immuunsysteem. In 1882 nam hij ontslag in Odessa en zette een eigen laboratorium op in Messina om vergelijkende embryologie te bestuderen, waar hij fagocytose ontdekte na experimenten met de larven van zeesterren. Zijn theoriën waren radikaal: Witte bloedcellen konden schadelijke lichaampjes als bacteriën verslinden en vernietigen. De ‘gesofisticeerde’ microbejagers in het westen — Pasteur, Behring, etc. — bespotten de Rus en zijn theorie.

Metsjnikov keerde naar Odessa terug als directeur van een instituut dat opgezet was om Louis Pasteurs vaccin tegen hondsdolheid te verspreiden, maar na wat moeilijkheden ging hij in 1888 weg en vertrok naar Parijs om Pasteur's advies te vragen. Pasteur gaf hem een aanstelling aan het Pasteur Instituut, waar hij de rest van zijn leven bleef.

Later in het gelijk gesteld, leverde Metsjnikov's werk aan fagocyten hem in 1908 de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde op. Hij werkte met Émile Roux aan een zalfje dat zou verhinderen dat mensen syfilis, een SOA, opliepen. Hij ontwikkelde ook een theorie dat melkzuur het leven zou verlengen, en dronk dagelijks yoghurt om het te bewijzen. Hij overleed in 1916 op 71 jarige leeftijd (ruim boven het gemiddelde in die dagen). Hij schreef drie boeken : Immunity in Infectious Diseases, The Nature of Man, en The Prolongation of Life: Optimistic Studies.