Robert Bárány
Robert Bárány (Wenen, 22 april 1876 – 8 april 1936) was een Oostenrijks medicus van Hongaars-joodse afkomst. Voor zijn werk aan de fysiologie en pathologie van de half-cirkelvormige kanalen van het oor kreeg hij in 1914 de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde.
Hij studeerde tot 1900 geneeskunde in Wenen. Als arts in Wenen spoot Bárány vloeistof in het binnenoor van een patiënt om duizeligheid op te heffen. De patiënt voelde vertigo en nystagmus (onvrijwillige oogbeweging) toen Bárány te koude vloeistof inspoot. Hierop verwarmde hij de vloeistof en de patiënt voelde nystagmus in de andere richting. Bárány dacht dat de endolymfe zonk als het koud was en opsteeg bij warmte, en dat zodoende de richting van de stroom van het endolymfe het proprioceptieve signaal aan het vestibulair orgaan gaf. Hij vervolgde deze observatie met een serie experimenten op wat hij calorische reactie noemde. Het onderzoek dat uit deze waarnemingen kwam maakte chirurgische behandeling van ziekten van het vestibulair orgaan mogelijk. Bárány onderzocht ook andere aspecten van evenwichtscontrole, met inbegripo de functie van de kleine hersenen (cerebellum) .
Hij diende in de Eerste Wereldoorlog in het Oostenrijkse leger en werd door de Russen gevangen genomen. Toen hem in 1914 de Nobelprijs werd toegekend was hij Russisch krijgsgevange. Na onderhandelingen gevoerd door Prins Karel van Zweden en het Rode Kruis werd hij in 1916 vrijgelaten. Hij kon de Nobel-ceremonie in 1916 meemaken, waar hij zijn prijs kreeg. Van 1917 tot zijn dood was hij hoogleraar aaan de Universiteit van Uppsala.
[bewerk] Referenties
- Nobel Lectures, Physiology or Medicine 1901-1921, Elsevier Publishing Company, Amsterdam, 1967.
[bewerk] Externe link
- Robert Bárány – Biografie at Nobelprize.org
| Winnaars van de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde (1901-1925) |
|
1901: Behring | 1902: Ross | 1903: Finsen | 1904: Pavlov | 1905: Koch | 1906: Golgi, Ramón y Cajal | 1907: Laveran | 1908: Mechnikov, Ehrlich | 1909: Kocher | 1910: Kossel | 1911: Gullstrand | 1912: Carrel | 1913: Bárány | 1919: Bordet | 1920: Krogh | 1922: Hill, Meyerhof | 1923: Banting, Macleod | 1924: Einthoven |
