Syjonizm

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Syjonizm (od nazwy wzgórza Syjon w Jerozolimie, na którym stała Świątynia Jerozolimska) – ruch narodowy i towarzysząca mu ideologia stworzenia niezależnego państwa żydowskiego na terenie Palestyny oraz zahamowanie procesów asymilacyjnych mniejszości żydowskiej w poszczególnych krajach. Syjonizm stał się ideologią państwową po powstaniu Izraela w 1948 r.; współcześnie jego celem jest utrzymanie jedności narodu żydowskiego żyjącego w rozproszeniu i jego więzi z Izraelem.

[edytuj] Historia

Idea utworzenia niezależnego państwa żydowskiego pojawiła się pod koniec XIX w. w środowiskach europejskich Żydów. Ruch ten, nazwany syjonistycznym, zorganizował kilkanaście kongresów, na których dyskutowano możliwości utworzenia „prawnie zabezpieczonej siedziby dla ludu żydowskiego". Twórca tego ruchu Theodor Herzl przedstawił w 1896 r. w pracy "Państwo żydowskie" ("Judenstaat") koncepcję, według której Żydzi to nie tylko kategoria etniczno-religijna, ale również narodowa. Syjonizm był odpowiedzią na narastające nastroje antysemickie w okresie, gdy kształtowały się europejskie państwa narodowe. Żydom nie udało się stać pełnoprawnymi obywatelami, ze względu na ich odrębność religijną i kulturową.

W sierpniu 1897 roku na I Światowym Kongresie Syjonistycznym w Bazylei (Szwajcaria) powstała Światowa Organizacja Syjonistyczna.

Początkowo ruchowi przyświecała idea: "Ziemia bez ludu, dla ludu bez ziemi", choć było powszechnie wiadome, że Palestyna była dość gęsto zaludniona przez ludność arabską (zobacz: Palestyńczycy). Żydzi zwracali uwagę na kilka tysięcy lat związków historycznych z Eretz Israel, a w szczególności z Jerozolimą - świętym miastem judaizmu. Dodatkowym impulsem, który doprowadził w ogóle do stworzenia koncepcji syjonistycznej, były narastające odczucia antysemickie w całej Europie, których apogeum były zbrodnie hitlerowskie na Żydach (zobacz: holocaust). Należy przy tym wspomnieć o sprzeciwie niektórych ultraortodoksyjnych środowisk żydowskich wobec koncepcji utworzenia państwa żydowskiego w Palestynie. Twierdzili oni, że dopiero Mesjasz wprowadzi Żydów z powrotem do Ziemi Obiecanej i grzechem przeciw Bogu są jakiekolwiek próby przyspieszenia tego zdarzenia.

Ważnym wydarzeniem dla ruchu syjonistycznego była tzw. deklaracja Balfoura z listopada 1917 roku, w której minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii Arthur Balfour stwierdzał o przychylności władz brytyjskich wobec koncepcji "żydowskiej siedziby narodowej" w Palestynie. Na dokument ten powoływali się później Żydzi przy tworzeniu państwa Izrael. Natomiast Arabowie zwracali uwagę na wieloznaczność użytego przez Brytyjczyków terminu "siedziby narodowej" ("National home"). Deklaracja ministra Balfoura miała głównie na celu pozyskanie poparcia społeczności żydowskiej w czasie działań I wojny światowej.

Od końca XIX wieku do Palestyny zaczęły napływać fale imigrantów żydowskich, finansowane głównie przez organizacje syjonistyczne, choć także osoby prywatne (m.in. rodzinę Rotszyldów). Podczas gdy w 1922 r. Żydzi stanowili niewiele ponad 1/10 ludności Palestyny, to w przeddzień powołania państwa Izrael stanowili już 1/3 populacji.

Na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ w 1975 roku, głównie dzięki staraniom Związku Radzieckiego i państw arabskich, uchwalono rezolucję 3379 potępiającą syjonizm jako formę rasizmu, co wywołało stanowczy sprzeciw USA. Rezolucja ta została odwołana 16 grudnia 1991 roku.