Jerzy Bińczycki
Z Wikipedii
Jerzy Bińczycki (ur. 6 września 1937 roku w Witkowicach, zm. 2 października 1998 w Krakowie) - polski aktor teatralny i filmowy.
Całe swoje życie związał z Krakowem - tutaj też ukończył studia, w Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego.
Zaraz po studiach zaczął pracować w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach. Zadebiutował rolą Starka w inscenizacji Ludzi królestwa Roberta Penna Warrena.
W roku 1965 został zaangażowany przez Zygmunta Hübnera do Teatru Starego w Krakowie. Pozostał wierny tej scenie do końca życia, kilka miesięcy przed śmiercią (w lipcu 1998) został jej dyrektorem. To w Starym stworzył swe najwybitniejsze kreacje, w spektaklach Jerzego Jarockiego (rola Edka w Tangu Mrożka, Becketa w Mordzie w katedrze), Andrzeja Wajdy (Poloniusz w Hamlecie), Konrada Swinarskiego (Kajetan w Fantazym Słowackiego) i wielu innych. Spis wszystkich ról teatralnych Bińczyckiego znajduje się na stronie internetowej Starego Teatru. Sam też reżyserował - w 1975 dokonał adaptacji dwóch sztuk Czechowa - Niedźwiedź i Oświadczyny, sam też w nich zagrał.
Bińczycki zrobił też karierę w filmie - debiutował już w 1962, epizodyczną rolą policjanta w Drugim brzegu. W kolejnych latach wcielał się w niewielkie role, głównie czarnych charakterów. W 1975 nastąpił przełom - Jerzy Antczak zaangażował go do roli Bogumiła w adaptacji Nocy i dni Marii Dąbrowskiej. Rola Bińczyckiego zachwyciła krytyków i publiczność, przeszła do historii polskiego kina. Aktor otrzymał za nią wiele nagród, a film został nawet nominowany do Oscara. Bińczycki ukazał tu siłę swojego aktorstwa, jak pisał Krzysztof Demidowicz - "Zbudował on fascynującą, ponadczasową sylwetkę zwyczajnego człowieka. Delikatnie odsłonił psychiczne rany bohatera, pokazując jednocześnie jego wewnętrzne bogactwo".
Później Bińczycki zagrał w wielu innych filmach - w Dreszczach Marczewskiego, Magnacie Bajona, Cieniach Jerzego Kaszubowskiego, Z biegiem lat, z biegiem dni Wajdy i innych. Do historii kina przejdzie jego kreacja w Znachorze Jerzego Hoffmana. Ostatnim filmem, w jakim zagrał Jerzy Bińczycki, był Pan Tadeusz - wcielił się tam w postać Macieja Dobrzyńskiego. Podczas 36 lat pracy w filmie miał ponad 70 ról.
W teatrze jego ostatnią kreacją był Escalus w Miarce za miarkę Szekspira w reżyserii Tadeusza Bradeckiego.
Bińczycki angażował się także politycznie, działał w Unii Demokratycznej, przekształconej następnie w Unię Wolności - z ramienia tej partii kandydował do Senatu w 1991, zabrakło mu niespełna 2000 głosów.
Jerzy Bińczycki zmarł nagle na zawał serca 2 października 1998, w szpitalu im. Narutowicza w Krakowie. Został pochowany w Alei Zasłużonych Cmentarza Rakowickiego w Krakowie, jego ukochanym mieście. W 2001 na budynku Starego Teatru została odsłonięta tablica pamiątkowa z popiersiem Jerzego Bińczyckiego.
