Sławomir Mrożek

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Sławomir Mrożek, Warszawa, 20.05.2006

Sławomir Mrożek (ur. 29 czerwca (błędna, publikowana data: 26 czerwca) 1930 w Borzęcinie) – polski dramatopisarz i prozaik. Autor satyrycznych opowiadań i utworów dramatycznych o tematyce filozoficznej, politycznej, obyczajowej i psychologicznej.

[edytuj] Biografia

W latach 1963–1996 mieszkał poza krajem, w Paryżu, USA, Niemczech, Meksyku, w roku 1996 wrócił do Polski, mieszka w Krakowie. Od 1994 roku publikuje stale rysunki, a od 1997 także felietony w Gazecie Wyborczej, największym polskim dzienniku. Prawdopodobnie najczęściej grywany w kraju i za granicą polski dramaturg współczesny, w Polsce przez wiele lat jeden z najpoczytniejszych, obok Stanisława Lema, polskich prozaików. Jego twórczość jest przekładana na kilkanaście języków i w tychże językach interpretowana.

Debiutował w 1950 roku jako rysownik, od 1953 systematycznie publikował cykle satyrycznych rysunków. Dzięki nim, a także pełnym komizmu opowiadaniom, wcześnie stał się autorem niezwykle popularnym, zajmującym osobne miejsce we współczesnej polskiej literaturze. Mrożek tropił i podważał absurdy życia w kraju realnego socjalizmu, ale też zbanalizowane, najczęściej postromantyczne, stereotypy kształtujące świadomość Polaków. W języku potocznym na stałe zagościła fraza "jak z Mrożka", określająca szczególnie bezsensowne, wynaturzone aspekty codzienności. Przykładami zaczerpniętymi z jego utworów posługiwano się dyskusjach.

"Wprawdzie śmiałem się na rozmaite sposoby, i głośno i cicho, i biologicznie i intelektualnie, niemniej jednak mój śmiech nie dochodził do samego środka. Należę do pokolenia, którego śmiech zawsze bywa zaprawiony ironią, goryczą, czy rozpaczą. – Zwyczajny śmiech, śmiech dla śmiechu, pogodny i bez problemów, pocieszna gra słów – to wydaje się nam jakby nieco staroświeckie i budzi zazdrość." (Sławomir Mrożek)

W 1962 został jednym z czterech pierwszych laureatów literackiej nagrody im. Kościelskich.

W 1968 na łamach prasy francuskiej opublikował list – protest przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji.

W 2002 roku w przeżył udar mózgu, którego wynikiem była afazja. Skutkiem tego utracił możliwość posługiwania się językiem zarówno mówionym jak i pisanym. Dzięki terapii, która trwała około trzy lata, odzyskał zdolność pisania i mówienia. Efektem walki z chorobą jest jego autobiografia.

[edytuj] Ważniejsze utwory

Słoń
Policja
Tango
Emigranci
Portret
Miłość na Krymie

[edytuj] Bibliografia

[edytuj] zbiory opowiadań satyrycznych

OPOWIADANIA Z TRZMIELOWEJ GÓRY, Warszawa: Czytelnik 1953.
PÓŁPANCERZE PRAKTYCZNE, Kraków: WL, 1953.
SŁOŃ, Kraków: WL, 1957.
WESELE W ATOMICACH, Kraków: WL, 1959.
DESZCZ, Kraków: WL, 1962.
DWA LISTY I INNE OPOWIADANIA, Paryż: Instytut Literacki, 1970.
OPOWIADANIA, Kraków: WL, 1981.
DONOSY, Londyn: Puls 1983.

[edytuj] powieści satyryczne

MALEŃKIE LATO, Kraków: 62351351WL, 1956.
UCIECZKA NA POŁUDNIE, Warszawa: Iskry, 1961...

[edytuj] zbiory felietonów

MAŁE LISTY, Kraków: WL, 1981.
DZIENNIK POWROTU, Warszawa: Noir sur Blanc, 2000.
MAŁE LISTY, Warszawa: Noir sue Blanc, 2000.

[edytuj] scenariusze filmowe

WYSPA RÓŻ, "Dialog" nr 5/1975.
AMOR, "Dialog" nr 3/1978.
POWRÓT, Dialog nr 9/1994.

[edytuj] inne

BALTAZAR-AUTOBIOGRAFIA, Warszawa: Noir sur Blanc, 2006

[edytuj] tłumaczenia

angielski:
- TANGO. New York: Grove Press, 1968.
- THE UGRUPU BIRD (WESELE W ATOMICACH). London: Macdonald & Co., 1968.
- STRIPTEASE, REPEAT PERFORMANCE, AND THE PROPHETS. New York: Grove Press, 1972.
- VATZLAV. London: Cape, 1972. THE ELEPHANT (SŁOŃ). Westport: Greenwood Press, 1972.
francuski:
- LES ÉMIGRÉS (EMIGRANCI). Paris: A. Michel, 1975.
- LE PIC DU BOSSU. Paris: A. Michel, 1979.
niemiecki:
- DER ELEFANT (SŁOŃ). Berlin: Henssel, 1960.
- HOCHZEIT IN ATOMWEILER (WESELE W ATOMICACH). Berlin: Henssel, 1961. "Stücke". Berlin: Henssel, 1963.
- AUF HOHER SEE. DER HIRSCH. Berlin: Henssel, 1963.
- STRIPTEASE. München: Kaiser, 1963. "Stücke II". Berlin: Henssel, 1965.
- DER TRUTHAHN (INDYK). Berlin: Henssel, 1968. "Stücke III". Berlin: Henssel, 1970.
- WATZLAFF. EIN SPIEL IN 77 SZENEN (VATZLAV). Berlin: Henssel, 1970.
- WAS UNS TRÄGT. Berlin: Henssel, 1970.
- EMIGRANTEN (EMIGRANCI). Berlin: Henssel, 1975. "Stücke". Berlin Volk und Welt, 1977. "Gesammelte Werke. Bd. 1: Tango und andere Stücke". München/Zürich: Piper, 1981. "Gesammelte Werke. Bd. 2: Die Giraffe und andere Erzählungen". München/Zürich: Piper, 1981. "Gesammelte Werke. Bd. 3: Amor und andere Stücke". München/Zürich: Piper, 1981. "Gesammelte Werke. Bd. 4: Der Dicke, der lachte, und andere Erzählungen". München/Zürich: Piper, 1981.
- DAS LEBEN IST SCHWER (TRUDNE ŻYCIE). München: dtv, 1985.
- ZABAWA. SATIRE IN LUSTLOSER ZEIT. Frankfurt a. M.: Suhrkamp, 1992.