Bytom

Z Wikipedii

Współrzędne: 50°23'00" N 018°54'00" E

Bytom
Herb Bytomia Flaga Bytomia
Województwo	śląskie
Prawa miejskie	1254
Prezydent miasta	Piotr Koj (e-mail)
Powierzchnia	69,43 km²
Położenie	50° 23' N 18° 54' E
Wysokość	249-330 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2005)  - liczba ludności  - gęstość  - aglomeracja	187 943 2707 os./km² 3 487 000 (Katowice)
Strefa numeracyjna (do 2005)	(+48) 032
Kod pocztowy	41-900 do 41-936
Tablice rejestracyjne	SY
TERC10 (TERYT)	246201 1
Miasta partnerskie	Butte Silver Bow Recklinghausen Vsetín Dmitrov
Położenie na mapie Polski
Urząd miejski3 ul. Parkowa 2 41-902 Bytom tel. (032) 281-20-51; faks (032) 281-58-75 (e-mail)
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Bytom (pierwsza wzmianka jako Bitom, niem. Beuthen, łac. Bethania) to miasto położone w południowo-zachodniej Polsce, w województwie śląskim, w centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), będącego jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych, naukowych i gospodarczych w kraju.

Spis treści 1 Geografia 2 Historia 3 Przemysł 4 Transport 5 Edukacja 6 Kultura, zabytki i atrakcje turystyczne 7 Hotele 8 Sport 9 Zobacz też 10 Linki zewnętrzne

[edytuj] Geografia

Bytom położony jest w centralnej części Wyżyny Śląskiej na Płaskowyżu Bytomsko-Katowickim. Położony jest na średniej wysokości 280-290 m n.p.m., chociaż w rejonie rezerwatu "Segiet" osiąga wysokość do 346 m n.p.m., zaś w dolinie rzeki Bytomki zaledwie 249 m n.p.m.

[edytuj] Historia

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Bytomia.

Najważniejsze daty:

• 1123 – pierwsza wzmianka pod nazwą Bitom
• 1179 – odłączenie Bytomia od Małopolski i włączenie do księstwa raciborskiego
• 1241 – najazd Tatarów
• 1253 – pierwsza wzmianka o kościele NMP
• 1254 – lokacja miasta na prawie magdeburskim
• 1258 – powstaje kościół i klasztor franciszkanów
• 1281 – powstanie piastowskiego księstwa bytomskiego
• 1355 – umiera książę Bolko i wygasa bytomska linia Piastów
• 1367 – nałożenie intertdyktu na miasto i kryzys gospodarczy
• 1428 – pierwsza wzmianka o istnieniu szkoły parafialnej
• 1450 – miasto zdobywają husyci
• 1526 – miasto przechodzi pod władzę austriackich Habsburgów
• 1697 – ziemia bytomska uzyskała status Wolnego Państwa Stanowego
• 1821 – powstanie huty cynku Klara
• 1835 – powstanie huty żelaza Pokój
• 1859 – doprowadzenie linii kolejowej ze stacją w Karbiu
• 1862 – wprowadzono gazowe oświetlenie ulic
• 1868 – budowa pierwszego dworca kolejowego
• 1870 – powstaje kopalnia Rozbark
• 1872 – powstaje kopalnia Centrum
• 1873 – powstaje kopalnia Szombierki
• 25 września 1895 – powstaje Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" założone przez robotnika Józefa Tucholskiego
• 1898 – uruchomienie tramwaju elektrycznego
• 1900 – pierwsza premiera w nowym teatrze miejskim
• 1905 – założenie polskiego chóru "Jedność"
• 1918 – powstaje Naczelna Rada Ludowa (podkomisariat)
• 1919 – założenie w Bytomiu Głównego Komitetu Wykonawczego Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska
• 18 sierpnia 1919 – w I powstaniu śląskim nieudany atak 150 powstańców Jana Lortza na koszary Reichswery oraz nieudany atak 9 powstańców na hotel Skrocha w celu opanowania wojskowej centrali telefonicznej.
• 4 stycznia 1920 – założono klub Polonia Bytom
• 1920 – założono w Bytomiu Towarzystwo Przyjacół Nauk na Śląsku
• 27/28 maja 1920 – nieudany atak niemieckich bojówek na Hotel Lomnitz, gdzie miał siedzibę Polski Komisariat Plebiscytowy
• czerwiec 1920 – powstaje w Bytomiu Związek Hallerczyków
• 25 sierpnia 1920 – w Bytomiu podpisano umowę kończącą II powstanie śląskie
• 2/3 maja 1921 – podczas III powstania zajęcie na krótko Bytomia atakiem z Rozbarku i Miechowic przez powstańczy pułk Czesława Paula z Grupy "Wschód" i wyparcie powstańców przez rozjemcze wojska francuskie
• koniec maja 1921 – zajęcie przez powstańców dworca kolejowego
• 4 lipca 1921 – zabicie przez niemieckie bojówki dowódcy francuskiego garnizonu majora Bernarda Montallegre
• 5 lipca 1921 – zajęcie miasta przez wojska brytyjskie
• 1922 – przejęcie miasta przez Niemców
• listopad 1922 – siedziba Górnośląskiego Trybunału Rozjemczego
• 1932 – otwarcie polskiego gimnazjum (obecne I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Smolenia)
• 27 stycznia 1945 – zajęcie miasta przez Armię Czerwoną a następnie powrót miasta do Polski

[edytuj] Przemysł

Bytom jest ważnym ośrodkiem przemysłowym Śląska. Znajdują się tu kopalnie węgla kamiennego, kopalnia rudy cynku i ołowiu, 2 elektrownie, 2 huty żelaza, znane zakłady odzieżowe, przemysł maszynowy, metalowy i gumowy.

[edytuj] Transport

Znaczący węzeł kolejowy i drogowy. W mieście krzyżują się cztery drogi krajowe i dwie wojewódzkie:

• 11 Bytom – Lubliniec – Poznań - Piła – Kołobrzeg
• 79 Bytom – Katowice – Kraków – Warszawa
• 88 Bytom – Gliwice – Strzelce Opolskie
• 94 Legnica – Wrocław – Bytom – Kraków
• 911 Bytom – Piekary Śląskie – Świerklaniec
• 925 Rybnik – Ruda Śląska – Bytom

Linie kolejowe łączą Bytom bezpośrednio z wieloma miastami (połączenia bezpośrednie):

• Bytom – Lubliniec – Poznań/Gdańsk – Łeba
• Bytom – Katowice – Kraków
• Bytom – Zabrze (zamknięta dla ruchu pasażerskiego)

[edytuj] Edukacja

• szkoły średnie
  • I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Smolenia
  • II Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego
  • III Liceum Ogólnokształcące
  • IV Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego
  • VIII Liceum Ogólnokształcące im. Johna F. Kennedy'ego

• szkoły wyższe
  • Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji w Bytomiu
  • Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych wydział w Bytomiu
  • Śląska Akademia Medyczna w Katowicach, wydział w Bytomiu
  • Politechnika Śląska w Gliwicach, wydział w Bytomiu
  • Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, wydział w Bytomiu
  • Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna, wydział tańca współczesnego w Bytomiu
• technikum
  • Zespół Szkół Elektryczno-Elektronicznych
  • Zespół Szkół Gastronomiczno - Hotelarskich >> ZSGH
  • Zespół Szkół Technicznych > ZST
  • Zespół Szkół Mechaniczno - Samochodowych > ZSMS

[edytuj] Kultura, zabytki i atrakcje turystyczne

• Średniowieczny układ urbanistyczny centrum miasta. Owalny plan zabudowy, prostokątny rynek i szachownicowy układ ulic.
• Zabudowa Starego Miasta, niestety potrzebna jest rewaloryzacja i remont kapitalny tego miejsca, ponieważ jego stan jest (żeby nie powiedzieć katastrofaly) bardzo zły.
• Wzgórze św. Małgorzaty – od XI w. istniał tu warowny gród. Dziś znajduje się tu kościół św. Małgorzaty z 1881 r. oraz cmentarz parafialny.
• Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – wzniesiony przed 1254 r. (prawdopodobniej ok. 1230 r.); gotycki, przebudowany na początku XVI i w połowie XIX wieku; we wnętrzu obraz Madonny Bytomskiej z ok. 1415 r.
• Piwnice Gorywodów – gotyckie podziemia z końca XIII w. wymurowane z dolomitu.
• Kościół św. Wojciecha – (dawniej Mikołaja) wzniesiony w XIII w.; w XV w. przebudowany w XVIII w.
• Kościół Świętego Ducha – barokowa kaplica wzniesiona w latach 1721-1728 na miejscu wcześniejszej drewnianej (wzniesionej przez Kazimierza księcia bytomskiego w XIII w.)
• Krzyż Pokutny – wykonany z piaskowca (prawdopodobnie z X w.)
• Kościół św. Jacka – neoromański, wzniesiony w latach 1908-1911.
• Kościół Świętej Trójcy – neogotycki, wzniesiony w 1886
• Kościół św. Barbary – neoromański, wzniesiony w 1928.
• Budynek Opery Śląskiej – wzniesiony w latach 1899-1903 w stylu klasycystycznym.
• Cmentarz Mater Dolorosa – założony w 1876 r. z wieloma zabytkowymi nagrobkami.
• Cmentarz Żydowski – założony w 1866 r.
• Budynek I LO - ekspresyjny wzniesiony w 1929 r.
• Budynek IV LO – secesyjny wzniesiony w 1901 r.
• Budynek Szkoły Muzycznej – wzniesiony w latach 1867-1870 w stylu neogotyckim.
• Budynki sądu i więzienia – neogotyk (1860 r.); sąd w stylu neorenesansowym.
• Budynek Poczty – neorenesansowy wybudowany w latach 1905-1909.
• Budynek filii Muzeum Górnośląskiego – eklektyczny, wybudowany w latach 1897-1898.
• Liczne zabytkowe kamienice z XIX i XX w. (secesyjne, neorenesansowe, neogotyckie, eklektyczne)

• Muzeum Górnośląskie
• Śląski Teatr Tańca
• Rezerwat drzew bukowych Segiet w Suchej Górze
• Rezerwat ptactwa wodnego Żabie Doły pomiędzy Bytomiem, Chorzowem i Brzezinami Śląskimi
• Całoroczne centrum sportowo-rekreacyjne Dolomity Sportowa Dolina w wyrobisku nieczynnego kamieniołomu Blachówka w Suchej Górze
• Turystyczna linia kolejki wąskotorowej Bytom – Miasteczko Śląskie Zalew
• Bytomskie Centrum Kultury
• Ruiny pałacyku z lat 1812-1817 w dzisiejszej bytomskiej dzielnicy Miechowice (niem. Mechtal), zniszczonego w 1945, wraz z pozostałością po dawnym parku pałacowym

Dawniej w Bytomiu przy placu Grunwaldzkim znajdowała się piękna mauretańska synagoga; po jej zburzeniu, po wojnie założono mniejszą bożnicą znajdującą się również przy placu Grunwaldzkim w budynku pod numerem 6.

[edytuj] Hotele

• Hotel Royal Inn - ul Strzelców Bytomskich 87a
• Hotel Bristol - ul. Dworcowa 16
• Hotel Mazur - ul. Nałkowskiej 46

[edytuj] Sport

• Polonia Bytom
• Szombierki Bytom
• Ruch Radzionków
• Rozbark Bytom
• Bobrek Karb Bytom – klub piłkarski grający obecnie w lidze okręgowej. W sezonach 2001/02 oraz 2002/03 grał w IV lidze.
• Czarni Sucha Góra – klub piłkarski grający obecnie w klasie A. Powstał w 1920 roku.
• Górnik Miechowice
• Rodło Górniki
• Tempo Stolarzowice
• ŁKS Łagiewniki
• Czarni Bytom
• WTS Bytom
• UKS MOSM Bytom
• Górnik Bytom

[edytuj] Zobacz też

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona miasta

• Mapy i zdjęcia satelitarne
  • mapy i zdjęcia satelitarne (Google) w Wikimapii
  • mapa w Szukaczu
  • mapa w Mapquest (en)