Budge Patty
Z Wikipedii
John Edward Patty, Budge Patty (ur. 11 lutego 1924 w Fort Smith, Arkansas), tenisista amerykański, zwycięzca czterech turniejów wielkoszlemowych, w tym Wimbledonu i mistrzostw Francji w grze pojedynczej, reprezentant w Pucharze Davisa.
Jego przydomek "Budge" nie pochodził od nazwiska słynnego tenisisty Dona Budge'a, ale od angielskiego słowa "budge". Jak wspominał Patty, określił go tak brat, co miało żartobliwie nawiązywać do lenistwa i bezruchu przyszłego sportowca. Patty wychowywał się w Los Angeles, tam także nauczył się grać w tenisa. W czasie II wojny światowej został powołany do wojska i służył w Europie. Po wojnie pozostał na tym kontynencie, osiągając szereg sukcesów sportowych i zyskując inny przydomek - "Amerykanina w Paryżu".
Praworęczny Patty znany był ze skutecznej gry z głębi kortu (słynął m.in. z minięć) i cieszył się opinią jednego z najbardziej stylowych tenisistów swojej epoki. Dysponował również dobrym wolejem forhendowym. W czasie kariery amatorskiej wygrał łącznie 76 turniejów, figurując w latach 1947-1957 w czołowej dziesiątce nieoficjalnego rankingu światowego. Na czele tej klasyfikacji znalazł się w 1950, kiedy jako drugi Amerykanin w historii - po Donaldzie Budge'u w 1938 - wygrał w jednym sezonie na mączce kortów Rolanda Garrosa i na trawie Wimbledonu. W Paryżu pokonał w finale Jaroslava Drobnego w pięciu setach, w Londynie zwyciężył w półfinale rozstawionego z numerem drugim Billa Talberta, a w finale najwyżej rozstawionego Franka Sedgmana w czterech setach. Obrona tytułów w 1951 całkowicie nie powiodła się Patty'emu - w mistrzostwach Francji odpadł w 1/8 finału ze Szwedem Lennartem Bergelinem, na Wimbledonie w II rundzie z Hamem Richardsonem.
W 1948 Patty przegrał w półfinale paryskiej imprezy wielkoszlemowej z Drobnym w pięciu setach, a rok później doszedł do finału - w półfinale pokonał Pancho Gonzaleza, w finale uległ Frankowi Parkerowi. W półfinale w 1954 musiał uznać wyższość Tony Traberta. Był również w półfinałach Wimbledonu w 1954 (porażka z Drobnym) i w 1955 (porażka z Trabertem). Słabiej wypadał w mistrzostwach USA, gdzie najwyżej doszedł do ćwierćfinału w 1951, ulegając Dickowi Savittowi. Europejskie korty ziemne przyniosły mu szczęście także w Rzymie, gdzie w 1954 triumfował w międzynarodowych mistrzostwach Włoch. Szczęścia zabrakło natomiast Amerykaninowi w meczu IV rundy mistrzostw Francji w 1958, kiedy w piątym secie z reprezentantem gospodarzy Robertem Hailletem prowadził 5:0 i 40:0 przy własnym serwisie, by ostatecznie zejść z kortu pokonany 7:5, 5:7, 8:10, 6:4, 7:5.
Na szczególną uwagę zasługują pojedynki Budge'a Patty'ego z reprezentantem Czechosłowacji (potem Egiptu) Jaroslavem Drobnym. Spotykali się oni wielokrotnie w najważniejszych turniejach. W III rundzie Wimbledonu 1953 rywale stoczyli przeszło 4-godzinny pojedynek, który na swoją korzyść rozstrzygnął Drobny, chociaż - podobno pierwszy raz w życiu - musiał zmagać się ze skurczami mięśni, a także prowadzeniem Patty'ego 2:1 w setach, trzema piłkami meczowymi w czwartej partii i kolejnymi trzema w partii ostatniej. Mecz, przy zapadających ciemnościach, zakończył się wynikiem 8:6, 16:18, 3:6, 8:6, 12:10, a czas trwania - 4 godziny i 20 minut - pozostawał rekordem Wimbledonu do 1969 (5 godzin i 12 minut grali wówczas w I rundzie Pancho Gonzalez i Charles Pasarell). Inny niezwykły mecz Patty i Drobny stoczyli 20 lutego 1955 w finale turnieju w Lyonie. Na długo przed wprowadzeniem tie-breaka tenisiści rozegrali równo sto gemów, by zrezygnować z kontynuowania meczu przy stanie 19:21, 10:8, 21:21 i podzielić się pierwszą nagrodą.
W 1957 Patty i starszy 10 lat Gardnar Mulloy (wówczas 43-letni) zaskoczyli tenisowy świat, wygrywając grę podwójną na Wimbledonie. W finale pokonali rozstawionych z pierwszym nuemerem dużo młodszych australijskich rywali - 22-letniego Lew Hoada i 23-letniego Neale Frasera 8:10, 6:4, 6:4, 6:4. Kilka miesięcy później weterani doszli także do finału mistrzostw USA, gdzie przegrali z Fraserem i Ashleyem Cooperem. Jedyny tytuł w grze mieszanej Patty zdobył w pierwszej powojennej edycji mistrzostw Francji, kiedy w parze z Pauline Betz pokonał w finale Toma Browna i Dorothy Bundy 7:5, 9:7.
Stale rezydujący w Europie Patty był pomijany w krajowych rankingach amerykańskich i jedyny raz w czołowej dziesiątce tej klasyfikacji znalazł się w 1951, kiedy był w ćwierćfinale mistrzostw USA oraz jedyny raz wystąpił w Pucharze Davisa. W ramach tych rozgrywek rozegrał tylko dwa mecze - jeden w singlu i jeden w deblu - pozostając niepokonany, ale zabrakło go w składzie na finał 1951, w którym Amerykanie (Vic Seixas, Ted Schroeder, Tony Trabert) ulegli Australijczykom. Patty zdobył natomiast dwa tytuły halowego mistrza USA - w 1950 w mikście z Nancy Chafee i dwa lata później w deblu z Billem Talbertem.
W 1977, roku jubileuszu 100-lecia Wimbledonu, dawny triumfator tej imprezy został uhonorowany miejscem w Międzynarodowej Tenisowej Hall of Fame.
Osiągnięcia w turniejach wielkoszlemowych:
- mistrzostwa Francji
- gra pojedyncza - wygrana 1950, finał 1949
- gra mieszana - wygrana 1946 (z Pauline Betz)
- Wimbledon
- gra pojedyncza - wygrana 1950
- gra podwójna - wygrana 1957 (z Gardnarem Mulloyem)
- mistrzostwa USA
- gra podwójna - finał 1957 (z Gardnarem Mulloyem)
Finały singlowe w turniejach wielkoszlemowych:
- mistrzostwa Francji 1949 - 3:6, 6:1, 1:6, 4:6 z Frankiem Parkerem
- mistrzostwa Francji 1950 - 6:1, 6:2, 3:6, 5:7, 7:5 z Jaroslavem Drobnym
- Wimbledon 1950 - 6:1, 8:10, 6:2, 6:3 z Frankiem Sedgmanem
Źródła:
- Bud Collins, Tennis Encyclopedia, Visible Ink Press, Detroit 1997
- Zbigniew Dutkowski, T - jak tenis, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1979
- Martin Hedges, The Concise Dictionary of Tennis, Mayflower Books Inc, Nowy Jork 1978
- Kordian Tarasiewicz, Opowieści tenisowe z myszką, Wydawnictwo "Tenis", Wrocław 1992
