Taalwet bestuurszaken
In het kader van de taalwetgeving in België werd onder andere het gebruik van de talen in bestuurszaken geregeld. De wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken gelden voor alle openbare overheden en zij schrijven voor waar welke landstaal gebruikt moet worden: Nederlands, Frans of Duits. Vanzelfsprekend gaat de wet voort op de grondwettelijke indeling van België in vier taalgebieden: het Nederlandse, het Franse, het Duitse en het tweetalig gebied het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
De wet regelt zowel het taalgebruik van ambtelijke diensten onderling als het taalgebruik met de burger. In de regel komt het er op neer dat de plaatselijke diensten in ieder taalgebied "uitsluitend" de eigen taal gebruiken.
De centrale diensten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn tweetalig en moeten zich aanpassen, uiteraard aan de taal van hun burgers maar ook aan de taal van de lokale besturen, al naargelang.[1]
Een ambtenaar in, bijvoorbeeld Antwerpen, is dus niet vrij in dienstverband de taal te spreken of te schrijven die hij wil. De wet gebiedt hem het Nederlands te gebruiken in alle contacten met alle burgers en collega's van het Nederlandse taalgebied en ook met alle collega's van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hetzelfde geldt overigens wederzijds voor die Brusselse collega.
De wet laat niettemin enkele vrijheden voor de "eentalige" ambtenaren. De communicatie tussen ambtenaren van de eentalige gebieden onderling is niet geregeld. In de praktijk zullen die vaak elk hun eigen taal gebruiken in een soort passieve tweetaligheid, dat wil zeggen: men verstaat de ander. De burgemeester van Luik zal zijn Antwerpse collega in het Frans aanschrijven en deze zal in het Nederlands antwoorden. De wet schept ook uitdrukkelijk de mogelijkheid, niet de verplichting, om burgers van buiten het eigen taalgebied in de eigen taal te behandelen. Iemand uit Frankrijk of Wallonië mag in Antwerpen in het Frans geholpen worden, een (zogenaamd) Franstalige Antwerpenaar niet.
Er zijn ook nog gemeenten met een speciale regeling, de zogenaamde faciliteitengemeenten, en daar is de regeling vaak zeer specifiek. Deze gemeenten zijn niet tweetalig maar behoren tot een welbepaald taalgebied. In het officiële verkeer gebruiken de overheden er dan ook de taal van het gebied, onder elkaar en met de centrale diensten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De faciliteiten vormen een tegemoetkoming voor de anderstalige inwoners. Vlaanderen heeft beslist dat Franstalige burgers in de twaalf faciliteitengemeenten die tegemoetkoming telkens opnieuw moeten vragen (de Omzendbrief-Peeters).
Akten en andere documenten die in de verkeerde taal opgemaakt zijn, zijn volgens de wet nietig maar de wet biedt de mogelijkheid ze te vervangen door een anderstalige, juiste versie.
Voor het taalgebruik in rechtszaken en in het onderwijs gelden andere specifieke regelgevingen.
[bewerk] Voetnoot
- ↑ Officieel moet er voldoende personeel zijn om beide taalgroepen te kunnen bedienen, maar er is een ernstig tekort aan Nederlandstalig personeel. Men trachtte dit op te lossen via het zgn. Taalhoffelijkheidsakkoord, maar het Arbitragehof verklaarde dat in 2005 ongrondwettelijk. Door alle politieke geharrewar is er nog steeds geen echte vooruitgang in de kwestie.
[bewerk] Externe links
- De wet in het Nederlands De in de wet opgesomde gemeenten zijn nog die van vóór de fusies van gemeenten. In actuele teksten, bijvoorbeeld over de "faciliteitengemeenten", worden enkel de huidige samengevoegde gemeenten genoemd.
- De wet in het Frans Dit is een "faciliteit" voor Franstalige gebruikers van de Nederlandstalige Wikipedia.
