Nederlandse spelling van achternamen

De achternaam (of persoonsnaam) van een persoon wordt in het Nederlands altijd met een hoofdletter geschreven, net zoals de voornaam.

Bij een naam zoals Pieter van der Meulen is de schrijfwijze in Nederland en België echter verschillend:

In Nederland schrijft men tussenvoegsels met een kleine letter, mits de voornaam of voorletters ook vermeld worden. Zo is het Pieter van der Meulen, P. van der Meulen en de heer P. van der Meulen. Zonder voorafgaande voornaam of voorletter wordt het (eerste) tussenvoegsel met een hoofdletter geschreven: de heer Van der Meulen, De vergadering werd door Van der Meulen genotuleerd.

Deze schrijfwijze is tot aan de invoering van het GBA (Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens) gehanteerd; echter met de invoering van het GBA is het aan de eigenaar van de naam om te bepalen hoe de schrijfwijze van zijn naam dient te zijn. Zo kan het voorkomen dat tussenvoegel(s) een onderdeel van de achternaam zijn geworden (achternaam is dan van der Meulen); of dat de tussenvoegel(s) al dan niet met een hoofdletter dient/-en te worden geschreven (tussenvoegsel(s) wordt dan Van der of Van Der). Dit ziet men vooral in Zeeuws-Vlaanderen optreden, alwaar de schrijfwijze vanuit België wordt overgenomen.

- Bij gehuwde vrouwen die hun meisjesnaam achter de naam van hun echtgenoot zetten, wordt de meisjesnaam ook met een kleine letter geschreven. Zo wordt het Janneke ten Berge-van der Meulen.
- Uitzondering zijn namen als d'Ancona. Deze worden altijd met een kleine d geschreven, ook als het gaat om mevrouw d'Ancona.
In België wordt de achternaam op dezelfde manier geschreven als deze op de identiteitskaart is aangegeven. Als de naam daarop aangegeven is als Pieter Van der Meulen, schrijft men steeds Van met een hoofdletter. Staat er echter Pieter van der Meulen, dan schrijft men steeds van met een kleine letter.
- De schrijfwijze van de naam van een gehuwde vrouw die haar meisjesnaam toevoegt, blijft ook onveranderd. In België is het overigens veel minder gebruikelijk dan in Nederland dat een vrouw gebruik maakt van de familienaam van haar man.
- Namen als d'Ancona of D'Ancona worden evenmin aangepast.
- Namen met kleine letters kunnen een indicatie zijn dat de persoon tot de adel behoort of adellijke voorouders gehad heeft. Zo wordt de achternaam van de Belgische prinses Mathilde geschreven als d'Udekem d'Acoz.

Analoog gaat de spelwijze van achternamen met andere voorzetsels of lidwoorden erin, zoals De Smet, Op de Beeck, Ten Berge, Van den Eede, Van Wijck, enz.