Geboorde tunnel

Tunnelboormachine met gesloten Boorfrontwiel (bron sectie ondergronds bouwen, Faculteit Citg, TU Delft)

Een geboorde tunnel is een tunnel die gebouwd wordt door met grote boormachines grond weg te graven.

De meest gebruikte bouwmethode is het afzinken van tunnelelementen, om op deze manier een afgezonken tunnel te maken. Deze methode is veruit het goedkoopst. Boortunnels worden ook steeds meer toegepast in Nederland, ondanks dat dit een veel duurdere aanlegmethode is. De infrastructuur in Nederland is zeer fijnmazig, dit brengt met zich mee dat er niet zomaar een gedeelte van de infrastructuur kan worden afgesloten voor de bouw van een nieuw stuk infrastructuur. Ook door het intensieve ruimtegebruik in Nederland is het niet meer geaccepteerd om grootschalig hinder van bouwwerkzaamheden te ondervinden. Dit heeft de roep voor gebruik naar geboorde tunnels doen toenemen.

[bewerk] Geschiedenis

Een mooi voorbeeld hiervan is de aanleg van de Noord/Zuidlijn in Amsterdam. In de jaren '70 en '80 waren er grote demonstraties en oproer in de Jordaan tegen de aanleg van de eerste metrobuis. De aanlegmethode was de zogenaamde "cut-and-cover' methode. Die houdt in dat er een sleuf wordt gegraven waarin de tunnel wordt gemaakt, waarna deze weer wordt afgedekt. Daarvoor moesten er huizenblokken wijken, in tijden van woningnood. De Noord-Zuidlijn laat zien dat er toentertijd lessen zijn geleerd, het gemeentebestuur had beloofd om nooit meer een metrolijn zo dwars door de stad aan te leggen (met de toen geldende kennis en inzicht). Nu wordt de Noord-Zuidlijn geboord onder het oude stadscentrum door, met een zo minimaal mogelijke overlast voor de omgeving. De enige plekken waar men bouwactiviteiten kan bespeuren zijn bij de startschacht, de stations en de ontvangstschacht.

In andere Europese landen bestaan wel langer geboorde tunnels, maar deze worden gebouwd in harde, rotsachtige grond. In Nederland heeft men te maken met zachte grondsoorten zoals zand en klei en bovenal veen. Vooral de zachte grondsoorten zorgen voor extra moeilijkheden in het uitvoeren van geboorde tunnels.

[bewerk] Aanlegmethoden

Er zijn worden verschillende aanlegmethoden toegepast.

[bewerk] Aanleg zonder stalen cilinder

New Austrian Tunnelling Method (NATM)
Luchtdruk (overdruk)

[bewerk] Tunnelmethoden met een stalen cilinder en een ongesteund front

Deze manier van boren kan worden toegepast in grondsoorten die waterdicht zijn, en die een 'stand up time' hebben die lang genoeg is. Voorbeelden hiervan zijn London Clay, Ieperse klei en Boomse klei.