Eysink
Eysink was een Nederlandse auto-, fietsen- en motorfietsenfabriek. Het is bij lange na niet het enige, maar wel het bekendste Nederlandse merk van motorfietsen.
D.H. (Dick) Eysink begon in 1886 de Amersfoortse Rijwiel-, Automobiel- en Machinefabriek. Zijn zoons Menno en August bouwden in 1897 de eerste Nederlandse auto. Er werden toen al Minerva-hulpmotortjes in de fietsframes gehangen.
Eysink Fabrieken NV, Amersfoort, later ARI (Amersfoortse Rijwiel Industrie) (1898-1914, 1921-1939 en 1946-1956).
Inhoud |
[bewerk] Motorfietsen
In 1904 kwam er een liggende twin die echter niet goed verkocht werd. Hierna had men een speciaal damesmodel, de Ladies Machine, in het programma, naast een 7 pk V-twin.
In 1914 werden zowel de productie van auto’s als motorfietsen stilgelegd. In 1921 werden er weer motorfietsen gemaakt. Het betrof 4 pk liggende paralleltwins die tot 1929 in productie bleven. De in 1913 ontwikkelde militaire machine met mitrailleur bleef tot 1930 in productie.
Na nog een boxermotor te hebben ontwikkeld werden er vanaf 1930-1931 motoren van ILO, JAP, Kelecom, Minerva, Python (Rudge) en Saroléa, maar vooral die van New Hudson gebruikt.
In deze jaren werden er vele sportieve successen geboekt, onder meer door Dick Jr. Hij zou ook steeds meer verantwoordelijk worden voor de ontwikkeling van motorfietsen. In 1935 had Eysink modellen van 60- tot 1150 cc in het programma. In het jubileumjaar 1936 (1886-1936) verscheen de beroemde 125 cc Jubilee, een zogenaamde “onder de zestiger”. Deze machine, voorzien van een Villiers-tweetaktblok, zou een groot succes worden. Dick Renooy won er nog in 1948 de Dutch TT mee.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog lag de productie stil, in 1948 kwam Eysink terug met 125- en 200 cc Villiers-blokken. In de jaren vijftig probeerde Eysink met 98- en 250 cc scooters een faillissement te voorkomen. In 1951 ging het bedrijf echter toch failliet, werd meteen - als Amersfoortse Rijwiel Industrie - weer heropgericht maar sloot in 1956 definitief de poorten. Er schijnt in 1961 nog een 125 cc-model met Minarelli-motor gemaakt te zijn. Hierna ging men zich concentreren op bromfietsen met Anker M48-motortjes.
Dick Eysink, die door een meningsverschil ontslag had genomen, had intussen (waarschijnlijk al in 1951) in Soest een fabriek van gemotoriseerde tandems en sportieve bromfietsen geopend, die hij Renata noemde. Later kocht hij de merknaam Eysink terug en produceerde voor enkele jaren brommers onder eigen naam. De fabriek werd opgeheven omdat men dacht dat er geen markt meer zou zijn voor brommers. de fabriek liep toen nog goed. Dick Jr. ging zich bezighouden met de import van Benelli motoren.
[bewerk] Autoindustrie
Eysink staat bekend als de eerste Nederlandse autoproducent (1897) en was ook het eerste Nederlandse automerk dat alles volledig zelf maakte, inclusief motoren.
In de eerste jaren begint Eysink met slechts enkele auto's, waarna rond 1905 het even stil viel. In 1907 werd er weer geadverteerd met auto's. Men profiteerde van het stilvallen van de productie bij Spyker.
Men produceert tot rond 1910 vooral grote auto's, tot blijkt dat kleine auto´s beter verkocht worden, Eysink probeert het in die markt, maar men was eigenlijk al wat te laat. Hun meest bekende auto was de zogenaamde Bèbè, een kleine auto die vlak voor de Eerste Wereldoorlog in opkomst kwam.
Het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog begon goed voor Eysink. Import stopte en orders van het Nederlandse leger zorgden voor een overvolle portefeuille. Tegen 1917 liep de vraag terug, waarna de productie weer op volle toeren liep na het einde van de oorlog.
Maar al snel daarna kwam de import van extreem goedkope Amerikaanse auto's op gang. Hierdoor kan Eysink moeilijk tegen de groter wordende concurrentie uit Amerika opboksen. De hoge prijzen doen Eysink als autoproducent de das om.
Na de oorlog werden er nog een paar auto's gemaakt. Sinds die tijd maakte Eysink alleen nog maar fietsen en motorfietsen.
Eysink heeft door de jaren waarschijnlijk iets meer dan 300 automobielen geproduceerd, waarvan er nog maar 1 overlevende bekend is. Deze is onlangs gerestaureerd door het bedrijf Toncar.
[bewerk] Spot- en bijnamen
Eysink Jubileum 1936: Jub
[bewerk] Externe links
[bewerk] Andere bronnen
Eysink Van fiets tot motorfiets, door Vincent van der Vinne ISBN:90-6707-533-7
| Historische Nederlandse automerken |
|
Akkermans | Albers-Apollo | Altena | Amal-special | Anderheggen | Ankel | Antilope | Arnhemsche Machinefabriek | Arno | Ataf-Porata | Autolette | Auto-Palace | AVH | Baas | Bakker | Bambino | Barkey | Belcar | Bermuda Buggy | BGF | Bird's Buggy | Bisacar | Burgers | Bij 't Vuur | Citeria | Cygnus | DAF | Empire | Entrop | Eysink | Gatso | Gazelle | Gelria | Groninger Motor-rijtuigen Fabriek | Gruno | H.A.M. | Hansan | Hanssen | Havas | Hinde | Luchjenbroers | Max | Neerlandia | Netam | Omnia | Rizovari | Ruiter | Ruska | Simplex | Spyker |
