CERN
Coördinaten:
46°14'5" N, 6°2'34" O
CERN is een Europese organisatie die fundamenteel onderzoek doet naar elementaire deeltjes. De organisatie is gehuisvest ten westen van Genève op de grens van Frankrijk en Zwitserland.
CERN was oorspronkelijk een afkorting voor Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire (Europese Raad voor Kernonderzoek),. Op 29 september 1954 werd de akte getekend die de raad ophief en verving door l'Organisation européenne pour la Recherche nucléaire (De Europese organisatie voor kernonderzoek). Niet veel later bleek dat ook deze naam de lading niet echt dekt (hoewel deze tot nog toe wel behouden is gebleven) en tegenwoordig wordt aan het CERN gerefereerd met: Laboratoire européen pour la physique des particules (Europees laboratorium voor deeltjesfysica). De naam CERN is al die jaren behouden gebleven als eigennaam voor het instituut en betekent tegenwoordig dus eigenlijk niets meer.
Bij CERN werken (in 2003) zo'n 3000 mensen voltijds. Ongeveer 6500 wetenschappers (van 500 universiteiten uit 80 landen) werken aan experimenten die bij CERN worden uitgevoerd. De experimenten worden uitgevoerd in een van de 6 deeltjesversnellers. Het doel van die experimenten is inzicht te krijgen in hoe de materie is opgebouwd: uit welke deeltjes bestaat de materie en wat zijn de krachten die de deeltjes bij elkaar houden.
Het World Wide Web (WWW) ontstond bij CERN als een uitvinding van de computertechnicus Tim Berners-Lee.
Het onderzoek wordt gedaan door deeltjesversnellers, waarmee men deeltjes met grote snelheid (bijna de lichtsnelheid) op elkaar laat botsen. Tijdens de botsing vallen de deeltjes uit elkaar in elementaire deeltjes zoals quarks. Op deze manier hoopt men theorieën te vinden die de 4 fundamentele krachten (elektromagnetische kracht, zwaartekracht, zwakke kernkracht en de sterke kernkracht) kan verklaren uit één elementaire kracht.
Op dit moment wordt aan een nog grotere deeltjesversneller, de Large Hadron Collider of LHC, gewerkt, die in 2007 operationeel moet zijn. Met die versneller hoopt men het Higgs boson te vinden. Het Higgs boson is een deeltje dat andere deeltjes massa geeft en is het laatste nog niet geobserveerde deeltje van het standaardmodel van de materie.
Landen die CERN in 1954 hebben opgericht:
- België
- Denemarken
- Duitsland
- Frankrijk
- Griekenland
- Italië
- Joegoslavië
- Nederland
- Noorwegen
- Zweden
- Zwitserland
- Verenigd Koninkrijk
Nadien traden er mutaties op:
- Oostenrijk deed mee 1959
- Joegoslavië verliet CERN in 1961, maar heeft nu de status van toeschouwer
- Spanje trad toe in 1961, vertrok in 1969 en trad weer toe in 1983
- Portugal trad toe in 1985
- Finland en Polen traden toe in 1991
- Hongarije trad toe in 1992
- Tsjechië en Slowakije in 1993
- Bulgarije in 1999
Het totaal aantal landen dat lid is bedroeg in 2003 20.
