Boeren
- Voor de landbouwer, zie agrariër.
| Afrikaners | |
|---|---|
 |
|
| Boeren tijdens de Tweede Boerenoorlog. | |
| Totale bevolking | Ongeveer 2,7 miljoen. |
| Verspreiding: | Zuid-Afrika en Namibië, immigranten in Canada, V.K., Australië en Nieuw-Zeeland. |
| Taal: | Afrikaans. |
| Geloofsovertuiging: | Protestants |
| Verwante etnische groepen: | Nederlanders, Vlamingen, Duitsers, Kleurlingen, Bastaards. |
Boeren of Afrikaners zijn de blanke inwoners van Zuid-Afrika, van Nederlandse, Duitse, Franse Hugenootse of Vlaamse oorsprong. Ze spreken Afrikaans, een taal hoofdzakelijk afgeleid uit het Nederlands uit de zeventiende en achttiende eeuw met leenwoorden uit het Engels, Maleis, Duits, en in mindere mate ook Khoi, San en ook uit enkele Bantoetalen. De Engelse invloed wordt door sommige sprekers juist op een zeer puristische manier geweerd en anderzijds zijn er ook veel (vooral jonge) mensen waarvan tot bijna een derde van hun woordenschat uit het Engels bestaat.
De Afrikaners stammen meest af van blanke calvinistische landverhuizers die zich gedurende het bestuur van de Vereenigde Oostindische Compagnie (1652-1795) en het daaropvolgende Britse bewind rond Kaap de Goede Hoop vestigden.
Tussen 1830 en 1850 vestigden naar schatting 12.000 Boeren-pioniers (Voortrekkers) zich in Natal, Oranje Vrijstaat en Transvaal. Enerzijds was dit uit honger naar land en het verlichten van de druk door overbevolking, anderzijds was dit om te ontvluchten uit de greep van het Britse bestuur dat een actieve Anglisatie nastreefde.
Hoewel sommige historici menen dat deze migraties (later Grote Trek genoemd) ontstonden uit onvrede bij de Boeren over de beperkingen die de Britse regering aan slavernij had gesteld, is het een feit dat deze migrerende boeren juist geen slaven hielden, in tegenstelling tot de Boeren die achterbleven in de Westelijke Kaapprovincie. Toch hadden de diverse (kort bestaande) republieken van de Voortrekkers rassenongelijkheid in hun grondwet genoemd.
De Grote Trek was voornamelijk een geval van het 'doorbreken van een dam' veroorzaakt door een groeiende bevolkingsdruk. De migratie was al meer dan dertig jaar daarvoor tot staan gekomen.
Daarvoor hadden sommige Boeren zich al over de Oranjerivier gewaagd. Hier kwamen ze in botsing met de Zoeloes onder koning Dingaan. Ondanks het afsluiten van verdragen werden de beide leiders van deze Voortrekkers, Piet Retief en Gerhard Maritz, en de helft van hun volgelingen door de Zoeloes vermoord.
De Boeren stichtten onafhankelijke staten in wat nu het Zuid-Afrikaanse Natalia, Transvaal en Oranje Vrijstaat is. Het Engelse verlangen om hun koloniale macht uit te breiden over deze gebieden leidde tot de twee Boerenoorlogen van 1880-1881 en 1899-1902 die eindigden met opname van de gebieden in de Britse kolonie.
Na het ontstaan van de Unie van Zuid-Afrika in 1910 verbleekte het verschil tussen Brit en Afrikaner enigszins maar de niet-blanke Zuid-Afrikaanse bevolking werd uitgesloten van deelname aan het bestuur van het land wat bekend werd onder de naam 'apartheid' .
[bewerk] Zie ook
- British Policies and Afrikaner Discontent
- Het boek The Afrikaners door Herman Giliomee.
