Athos (schiereiland)
| Dit artikel past in de serie over de Orthodoxie |
|
|
Ook bekend als |
|
 |
|
|
De belangrijkste concilies Theologie |
|
|
Patriarchaten |
|
|
Autocephale Kerken |
|
|
Liturgie |
|
|
Personen |
|
|
Kerkinterieur |
|
|
Liturgische gewaden |
|
Athos is de naam van een schiereiland de gelijknamige berg op dit schiereiland in het noordoosten van Griekenland. De berg wordt vaak de heilige berg (Grieks: Άγιον Όρος, hagion oros) genoemd, vooral door Grieken. De berg bevindt zich op het derde en meest oostelijke schiereiland van Chalkidiki, en is onderdeel van het Griekse Macedonië. Als monnikenstaat heeft Athos een autonome status, er wordt enkel rechtstreeks verantwoording afgelegd aan het eucumenische patriarchaat van Constantinopel (Istanbul).
Inhoud |
[bewerk] Geografie
Athos ligt niet ver ten zuidoosten van Thessaloniki en ten zuidwesten van Kavala en het eiland Thasos. De hoofdstad en het bestuurlijke centrum van het schiereiland Athos is Karyes. Dit ligt in het midden ervan, en is in de 9e eeuw n.Chr. gesticht.
[bewerk] Kloosters
Op Athos bevinden zich twintig kloosters van de Grieks-orthodoxe Kerk, ieder klooster heeft zijn eigen territorium. Er zijn niet alleen Griekse kloosters, er is ook een Russisch-orthodox klooster, en een Bulgaars en een Servisch klooster (Hilander). Ook is er een nederzetting van Roemeense monniken. Woonden er vroeger soms tienduizenden monniken op en rond de berg, nu zijn het er zo'n tweeduizend. De kloosters waren vroeger alleen per schip of over smalle paden te bereiken, de laatste jaren zijn er (zand-)wegen aangelegd. Dat heeft de natuur van Athos geen goed gedaan. Oude pelgrimspaden raken overwoekerd. Sommige kloosters zijn al meer dan 1500 jaar geleden opgericht, andere ongeveer 1000 jaar geleden en de laatste kloosters in de Middeleeuwen. Het oudste, nog bestaande klooster is Groot Lavra (963). Op Athos wonen enkel monniken, die hun leven volledig proberen toe te wijden aan God. Daarnaast zijn er Griekse arbeiders werkzaam in de kloosters, waarvan er een aantal met EU-gelden wordt opgeknapt. Naast de kloosters zijn er ook kleine dorpsgemeenschappen (skites) waar monniken leven. De bekendste site is Agia Anna op de ZW-kust van Athos. In de skite Katounakia op de zuidpunt van Athos zijn iconenschilders bedrijvig. Een eigenaardigheid van de plaats is, dat vrouwen er niet toegelaten worden. Ook vrouwelijke (huis-)dieren zijn verboden. Hoe lang dit nog het geval kan blijven, gegeven het feit dat Griekenland onderdeel is van de EU, en dit een inperking van de bewegingsvrijheid van ongeveer de helft van de inwoners van de EU inhoudt, is onduidelijk. Aan de 'grens', nabij het stadje Ouranopolis staan borden met de tekst: Verboden Voor Vrouwen. Bezoekers (mannen) kunnen het schiereiland alleen per schip bereiken. Alle niet-orthodoxe bezoekers moeten beschikken over een speciaal vierdaags visum, dat via het Athos Consulaat in Thessaloniki kan worden aangevraagd en als "diamonitirion" moet worden afgehaald in het Athosbureau in Ouranopolis.
[bewerk] Referenties
- August Thiry - Ketters op de Heilige Berg - literaire Athosgids in het reisboek Grieks Vuur - Leuven, Davidsfonds, 2001.
[bewerk] Athos de gigant
De naam Athos komt al voor in de Griekse mythologie. Hierin is het de naam van een van de Giganten uit Thracië, die in gevecht raakte met Poseidon. Een van beiden wierp een enorme rots naar de ander, die op het schiereiland terechtkwam, wat de berg Athos vormde. Op de bergtop staat een kapel, een redelijk zware voettocht voert vanaf de waterkant naar boven. Een groot deel van het jaar ligt er sneeuw op de top.
