Bakongo

From Wikipedia

Bakongo
Bantu ya kimvuka	11 000 000
Ndambu	Angola, Kongo-Kinsasa, Kongo-Braza, Ngabu, Karibe
Ndinga	kibembe, kiladi, kikunyi, kindibu, kintandu, kituba, kiyombe
Lukwikilu	kinkisi, kiyesu
Bantu ya pembeni	bambundu, bayaka, babantu ya nkaka

Bakongo kele kanda mosi ya kibantu ya Afrika ya Kati. Bau ke zinga na Kongo-Kinsasa, Kongo-Braza na Angola. Bandinga ya bakongo kele kibembe, kiladi, kikunyi, kindibu, kintandu, kiyombe ye kituba.

[edit] Bantu

Bakongo ke vuanda na Angola ya Node (bizunga ya Kabinda, Zaire, Wiji, Bengwela, Kwanza ya Node, Malanje ye Lunda ya Node), Kongo-Kinsasa (bizunga ya Kongo ya Kati, Kinsasa, Kwango ye Kwilu) ye Kongo-Braza (bizunga ya Kwilu, Nyadi, Lekumu, Bwenza, Pool ye Braza). Ndambu ya bakongo kuluta km² 250 000, yina ke nene mpila mosi na mdanbu ya Ngabu.

• 1 600 000 to 52% ya bantu ya Kongo-Braza
• 7 400 000 to 12% ya bantu ya Kongo-Kinsasa
• 2 000 000 to 13% ya bantu ya Angola
• bakongo ya Karibe (Brezil, Ayiti, Kuba, ...)
• Na kimvuka ~ 11 000 000

Bambanza ya nene ya bakongo kele: Braza, Pwantenwa, Matadi, Boma, Mwanda, Mbanza-Ngungu, Mbanza-Kongo, Soyo, Nzeto ye Wiji.

[edit] Makanda ya bakongo

• Ngabu
  • bapunu
  • balumbu
  • basira
  • bavili
• Kongo-Braza
  • babembe
  • badondo
  • bakamba
  • bakunyi
  • balari
  • basundi
  • bavili (balwangu)
  • bayombe
• Kabinda
  • bakakongo
  • bavili
  • bawoyo
  • bayombe
• Kongo-Kinsasa
  • bamanyanga
  • bamboma
  • bampangu
  • bandibu
  • bantandu
  • bawoyo
  • bayombe
• Angola
  • bambata
  • basikongo (bakongo)
  • basulungu
  • bazombo