Poezja metafizyczna
Z Wikipedii
Poezja metafizyczna - nurt poezji barokowej zapoczątkowany przez angielskiego poetę Johna Donne'a.Występowała na przełomie XVI i XVII w. Łamiąc reguły poeci wprowadzali do liryki język nauki, filozofii i teologii. Wiersze tego typu mieszały tematykę religijną, filozoficzną i erotyczną, przy tym znakomicie wyrażając atmosferę sceptycyzmu i niepewności charakterystyczną dla tamtych czasów po gwałtownym zmierzchu renesansu.
W Polsce poezję metafizyczną pisali m.in. Mikołaj Sęp Szarzyński, Jan Andrzej Morsztyn, Daniel Naborowski i Sebastian Grabowiecki. Poruszała problematykę przemijania człowieka, marności i nietrwałości istnienia (np.Sonet I, O krótkości i niepewności żywota na świecie żywota człowieczego,Sonet IV, O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem,światem i ciałem, Sonet V, O nietrwałej miłości rzeczy świata tego-Mikołaj Sęp Szarzyńska, Krótkość żywota, Marność, Do Anny-Daniel Naborowski ),wyrażała nadzieję na zbawienie i ratunek w Bogu(Sęp Szarzyński w swoim cyklu sonetów) a także nawiązywała do pokus, słabości i namiętności doczesnego życia człowieka, w świecie materialnym; wyraża postawę człowieka rozdartego między duchowością a życiem wiecznym, który jest świadomy tego, że powinien żyć tak aby dojść do zbawienia, ale jednocześnie nie może oprzeć się pokusom na jakie wystawia go szatan i świat, w którym żyje, nie może pokonać swoich własnych słabości.
Poezja metafizyczna jest to oryginalny nurt barokowej poezji angielskiej XVII w.; reprezentanci: J. Donne, Th. Traherne, R. Crashaw, G. Herbert, H. Vaughan. Związani ze światopoglądem chrześcijańskim i postawą żarliwej wiary, modlitwy, tworzyli poezję intelektualną wyrosłą z europejskiego barokowego niepokoju, atmosfery niepewności, świadcząc utworami lirycznymi o wielkości i głębi zawierzenia Bogu. Poezja metafizyczna oddziałała na lirykę współczesną (m.in. Cz. Miłosz, Z. Herbert, R. Krynicki, A. Zagajewski, W. Bąk, A. Kamieńska, J. Polkowski, M. Skwarnicki, księża poeci).
