Krystyna Feldman
Z Wikipedii
| Krystyna Feldman | |
 |
|
| Data urodzenia | 1 marca 1920 |
| Miejsce urodzenia | Lwów, Polska |
| Ważne role | Nikifor w Moim Nikiforze, babcia w To ja, złodziej, ciotka "Ringa" w Yesterday, Hela w Głosie z tamtego świata |
| Nagroda na FPFF | 2004, pierwszoplanowa rola żeńska (Mój Nikifor) |
Krystyna Feldman (ur. 1 marca 1920 we Lwowie), polska aktorka charakterystyczna, znana głównie z wyrazistych epizodów. Jest córką aktora, specjalizującego się w rolach szekspirowskich, Ferdynanda Feldmana i wokalistki operowej Katarzyny Feldman.
W czasie II wojny światowej była łączniczką Armii Krajowej. W 1937 roku ukończyła Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej w Warszawie, po czym debiutowała w lwowskim Teatrze Miejskim. Na scenę teatru lwowskiego powróciła po wyzwoleniu miasta w 1944 roku. Zagrała wówczas męską rolę Staszka w Weselu Wyspiańskiego, reżyserowanym przez Aleksandra Bardiniego. Po wojnie występowała w teatrach m.in. Łodzi, Szczecina, Opola, Krakowa i Poznania. Od 1983 roku jest aktorką poznańskiego Teatru Nowego.
Zagrała również kilkanaście ról w spektaklach Teatru Telewizji, m.in. u Jerzego Antczaka, Andrzeja Barańskiego, Rudolfa Zioły i trzykrotnie u Izabelli Cywińskiej.
Spis treści |
[edytuj] Kariera filmowa
Już pierwsza filmowa rola - dewotki w Celulozie (1953) Jerzego Kawalerowicza - na długo ukształtowała jej kinowe emploi. Podobną postać, wyraźnie jednak różnicowaną charakterologicznie, obdarzaną stale indywidualnym rysem, powtarzała m.in. w Kaloszach szczęścia (1958), Awanturze o Basię (1959), Dwu żebrach Adama (1963), Piekle i niebie (1966), Czerwonym i złotym (1969), czy w Głosie z tamtego świata (1962) Stanisława Różewicza, gdzie po raz pierwszy pojawiła się w roli nieepizodycznej.
Stała się jedną z najbardziej wyrazistych aktorek drugiego i trzeciego planu. Na ekranie tworzyła różne, często speczne wewnętrznie typy, w których groteska mieszała się z powagą, ekscentryczność ze spokojem, fizyczna słabość z siłą i charyzmą. Grała postaci hrabin (Godzina pąsowej róży, 1963), żebraczek (Mansarda, 1963; Dwa księżyce, 1993), działaczek społecznych (Święta wojna, 1965), chłopek (Samotność we dwoje, 1968), pijaczek (Nad rzeką, której nie ma, 1991), morderczyń (odcinek 4 serialu Kapitan Sowa na tropie), sędzin (Otello z M-2, 1968), czy królowych (Ubu król, 2003).
Szerokiej publiczności dała się poznać dopiero w latach 80., po roli zdziwaczałej ciotki głównego bohatera w Yesterday Radosława Piwowarskiego. Często współpracowała z młodymi, debiutującymi twórcami, jak Jan Jakub Kolski (Pogrzeb kartofla), Konrad Szołajski (Człowiek z...), czy Mariusz Treliński (Łagodna). Masową popularność zyskała przed osiemdziesiątką, kiedy zagrała babcię Rozalię w popularnym serialu Świat według Kiepskich.
W 2004 roku, w wieku osiemdziesięciu czterech lat, wystąpiła po raz pierwszy w roli pierwszoplanowej. W Moim Nikiforze Krzysztofa Krauze wcieliła się w postać malarza Nikifora Krynickiego. Jej kreacja spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem publiczności, krytyków oraz jurorów polskich i zagranicznych festiwali filmowych.
[edytuj] Wybrana filmografia
- 2005 - Przybyli ułani jako "Janikowa"
- 2005 - Dublerzy jako "babcia Gambini"
- 2004 - Mój Nikifor jako "Nikifor Krynicki"
- 2003 - Ubu król jako "królowa Rozamunda"
- 2003 - Stara baśń - kiedy słońce było bogiem jako "wróżka"
- 2003 - Plebania (serial) jako "pani Gienia, woźna"
- 2002 - Na dobre i na złe (serial, odc. 102) jako "pani Maria Lach"
- 2002 - Pianista jako "Żydówka"
- 2001 - Boże skrawki jako "Wanda"
- 2000 - To ja, złodziej jako "babcia"
- 1999-2005 - Świat według Kiepskich (serial) jako "babka Rozalia"
- 1998 - Złoto dezerterów jako "łuczniczka Wilhelmina Koroniecka"
- 1997 - Pokój 107 (serial) jako "sprzątaczka"
- 1995 - Horror w Wesołych Bagniskach jako "służąca"
- 1995 - Łagodna jako "ciotka starsza"
- 1993 - Człowiek z... jako "archiwistka MSW"
- 1992 - Mama - nic jako "asystentka"
- 1991 - Nad rzeką, której nie ma jako "Magotka"
- 1991 - Latające machiny kontra Pan Samochodzik jako "Zofia, gosposia Lejwody-Arizony"
- 1990 - Śmierć dziecioroba jako "stara pijaczka"
- 1990 - Pogrzeb kartofla jako "Maryśka, matka Gorzelaka"
- 1988 - Mistrz i Małgorzata jako "Anuszka"
- 1987 - Pociąg do Hollywood jako "pani Krysia"
- 1987 - Rzeka kłamstwa jako "Bocianicha"
- 1984 - Yesterday jako "ciotka "Ringa"
- 1984 - Zabicie ciotki jako "Emilka"
- 1981 - Jan Serce (serial, odc. 3, 6 i 7) "sąsiadka Krukowskich"
- 1977 - Palace Hotel jako "staruszka na dworcu"
- 1970 - Abel, twój brat jako "nauczycielka śpiewu"
- 1969 - Czerwone i złote jako "dewotka"
- 1968 - Samotność we dwoje jako "wiejska kobieta"
- 1968 - Otello z M-2 jako "sędzia"
- 1968 - Weekend z dziewczyną jako "gospodyni"
- 1968 - Lalka jako "rajfurka, "opiekunka" Magdalenki"
- 1967 - Długa noc jako "kobieta z zepsutym zegarkiem"
- 1967 - Stajnia na Salvatorze jako "sąsiadka Teresy"
- 1966 - Piekło i niebo jako "pasażerka autobusu"
- 1966 - Sublokator jako "pielęgniarka"
- 1965 - Kapitan Sowa na tropie (serial, odc. 4) jako "Kwiecińska"
- 1964 - Przerwany lot jako "urzędniczka"
- 1963 - Yokmok jako "gosposia"
- 1962 - Głos z tamtego świata jako "Hela Fabiańczykowa"
- 1959 - Wspólny pokój jako "dozorczyni"
- 1958 - Noc poślubna jako "swatka"
- 1957 - Kapelusz Pana Anatola jako "koleżanka z pracy"
- 1953 - Celuloza jako "dewotka"
[edytuj] Nagrody
| poprzedniczka: Katarzyna Figura |
Najlepsza aktorka pierwszoplanowa na FPFF 2004 za Mojego Nikifora |
następczynie: Karolina Gruszka Krystyna Janda |
- Polskie Nagrody Filmowe - Orły:
- 2005 - Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Mojego Nikifora
- 2001 - Najlepsza aktorka drugoplanowa za To ja złodziej
- Inne nagrody za rolę Nikifora Krynickiego w Moim Nikiforze:
- najlepsza aktorka na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Autorskich w Rabacie
- najlepsza aktorka na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Pune w Indiach
- najlepsza aktorka na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Valladolid
- najlepsza aktorka na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Manili
- najlepsza aktorka na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Kijowie
- najlepsza aktorka na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlovych Varach
- Złota Kaczka, nagroda dla najpopularniejszej aktorki, przyznawana przez czytelników miesięcznika Film (2005)
- Gigant roku 2004 według poznańskiego oddziału Gazety Wyborczej
[edytuj] Ciekawostki
- Nie ma w domu lodówki.
- Postać Nikifora Krynickiego w filmie Mój Nikifor nie była pierwszą, męską rolą w jej dorobku. Wcześniej w teatrze grała m.in. Staszka w Weselu, Kaja w Królowej Śniegu, czy pana Ciucimkiewicza w Domu otwartym.
