IV Rzeczpospolita
Z Wikipedii
IV Rzeczpospolita – hasło propagandowe symbolizujące zasadnicze zmiany w ustroju państwa polskiego, wzorowane na V Republice Francuskiej i postulowane przez różne partie krytykujące podstawy prawne III Rzeczypospolitej.
Koncepcję IV Rzeczypospolitej sformułował jako pierwszy politolog i publicysta Rafał Matyja w artykule "Obóz IV Rzeczypospolitej" opublikowanym przez środowisko tzw. pampersów w piśmie "Debata" w 1998. Niezależnie od niego podobne hasło rzucił na łamach "Rzeczpospolitej" w artykule "Koniec złudzeń" z 23 stycznia 2003 socjolog i publicysta Paweł Śpiewak. Ponadto w czerwcu 2005 r. ukazała się nakładem wydawnictwa SuperNOWA powieść sensacyjna Grzegorza Mathea pt. "IV Rzeczpospolita", w której autor przedstawił koncepcję nowej konstytucji.
W czasie kampanii wyborczej do polskiego parlamentu w roku 2005 zostało wykorzystane przez Prawo i Sprawiedliwość. Swoją koncepcję zmian PiS zawarł w dwunastu tezach konstytucyjnych.
Partia Prawo i Sprawiedliwość oraz środowisko z nią związane, poddaje krytyce wszystkie rządy lat 1989 – 2005 oprócz rządu Jana Olszewskiego, którego ich zdaniem układ rządzący Polską doprowadził do odwołania. Układ zdaniem polityków PiS, przy pomocy WSI zablokował lustrację oraz dekomunizację kraju, doprowadził do powstania korupcji. Krytyka partii PiS w dużej mierze ma ich zdaniem wynikać z inicjatywy układu, chcącego zatrzymać władzę dla siebie. Odpowiedzią na ten stan rzeczy miała być IV RP, powstała wraz z zmianą konstytucji. Zdaniem Janiny Paradowskiej PiS wykreowało "nadrzeczywistość", w której się porusza mówiąc o historii III RP, oraz o bieżących wydarzeniach politycznych.
Spis treści |
[edytuj] Inwektywy polityczne IV RP
V kadencja Sejmu (zwana przez niektórych polityków IV Rzecząpospolitą) charakteryzuje się dość brutalnym słownictwem politycznym.
Do epitetów i inwektyw padających zarówno z trybuny sejmowej, jak i w kuluarach należą:
- aksamitne kapelusze
- bure suki (Ludwik Dorn o dziennikarzach)
- cieniasy (słowa Kazimierza Marcinkiewicza o gabinecie cieni Platformy Obywatelskiej)
- kaczyzm [1] [2]
- katolicyzm toruński [3]
- koalicja strachu [4]
- kryptokomuna
- lumpenliberalizm [5] [6]
- łże-elita III Rzeczypospolitej [7]
- moherowe berety [8]
- moherowa koalicja
- przestępczy czworokąt (czworokąt) [9]
- stabilizatory
- stolik (stolik brydżowy) [10]
- UBekistan (o Polsce przed "odnową moralną" służb specjalnych przez Antoniego Macierewicza)
- układ [11] [12]
- porównanie do Andrzeja Leppera [13]
- imposybilizm (niemożność we wprowadzaniu prawa korzystnego dla politycznych elit rządzących krajem)
- wykształciuchy (Ludwik Dorn o niektórych osobach z wyższym wykształceniem)
- przystawki (o koalicjantach PiS)
Często trudno jest określić kogo lub czego dotyczą poszczególne zwroty, a ich znaczenie może wynikać z kontekstu wypowiedzi.
[edytuj] Opinie
Opinie na temat IV RP są podzielone. Zdaniem części polityków PiS a także niektórych używających tego określenia dziennikarzy IV RP już istnieje. Za początek jej istnienia uznają oni zwycięstwo PiS w wyborach parlamentarnych, Lecha Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich oraz utworzenie koalicji rządowej przez Prawo i Sprawiedliwość, Samoobronę i Ligę Polskich Rodzin. Jednak zdaniem wielu obserwatorów, to co obecnie niektórzy określają mianem IV RP, jest wręcz karykaturalną formą tej idei. Zwraca się uwagę, że IV Rzeczpospolita, która - zdaniem braci Kaczyńskich - miała być całkowitą odnową moralną społeczeństwa, stała się w istocie sloganem politycznym, używanym do walk między partiami. Zauważa się też, że określenia nazwy państwa nie zmieniają politycy, ale historia, zaś historycy są przekonani, że IV RP obecnie nie istnieje.
Krytykami "IV Rzeczypospolitej" są, między innymi, środowiska lewicowe i liberalne. W swoich wypowiedziach kojarzą one to hasło z naruszeniem zasad demokracji i świeckości państwa, ksenofobią i nietolerancją.
Krytyka wizji IV RP propagowanej przez PiS nasiliła się po emisji nagrań Renaty Beger. Posłanka na antenie stacji TVN (w programie Teraz My) ujawniła prywatne rozmowy z Adamem Lipińskim i Wojciechem Mojzesowiczem na temat jej ewentualnego przejścia do Prawa i Sprawiedliwości. W rozmowie padły konkretne propozycje: stanowisko sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, próba pokrycia weksla Samoobrony (mówiono jedynie o teoretycznej możliwości), wysokie miejsce na liście wyborczej dla posłanki i członka jej rodziny. Afera taśmowa obiła się szerokim echem w polskich mediach. Zdarzenie to bardzo mocno wpłynęło na Kryzys sejmowy w Polsce w 2006 roku.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Artykuł Michała Pietniczka Słownik IV RP - Gazeta Wyborcza
- Artykuł Pawła Śpiewaka Koniec złudzeń
- Artykuł Rafała Matyi podsumowujący debatę o IV RP
- IV Rzeczpospolita czy III PRL
- IV Rzeczpospolita, Dwanaście tez konstytucyjnych
- Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu V kadencji
[edytuj] Przypisy
Epitety stosowane przez polityków, ze strony Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej
