Arcymistrz

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Arcymistrz – tytuł nadawany wybitnym szachistom przez Międzynarodową Federację Szachową (FIDE). Wyróżniony szachista ma prawo dożywotnio posługiwać się tym tytułem. Na oznaczenie tytułu używa się polskiego skrótu am lub międzynarodowego GM (ang. grandmaster).

W 1914 roku car Rosji Mikołaj II chcąc uhonorować najsilniejszych szachistów świata uczestniczących w turnieju w Petersburgu nazwał ich arcymistrzami. Tego zaszczytu dostąpili: Emanuel Lasker, Jose Raul Capablanca, Aleksander Alechin, Siegbert Tarrasch i Frank Marshall. Ze względu na rangę tego wydarzenia przyjmuje się, że były to pierwsze honorowe nominacje arcymistrzowskie, jakkolwiek arcymistrzami nazywano wybitnych szachistów już wcześniej.

W 1950 roku FIDE unormowała zasady przyznawania tytułu arcymistrza i nadała tytuły najwybitniejszym szachistom za wcześniejsze osiągnięcia. Obecnie tytuł jest nadawany, gdy szachista w określonym czasie osiągnął trzy wartościowe rezultaty (tzw. normy) w turniejach międzynarodowych z udziałem arcymistrzów. Tytuł może być również przyznany za inne wybitne osiągnięcia, np. za zakwalifikowanie się do turnieju pretendentów (turnieje rozgrywane do 1993 roku w celu wyłonienia kandydatów do meczu o mistrzostwo świata). Poza tytułem arcymistrza FIDE przyznaje również mniej prestiżowe tytuły mistrza międzynarodowego i mistrza federacji oraz analogiczne tytuły kobiece: arcymistrzyni, mistrzyni międzynarodowej i mistrzyni federacji.

W 1959 roku Robert Fischer w wieku piętnastu lat otrzymał tytuł arcymistrzowski za zakwalifikowanie się do turnieju pretendentów. Od tego czasu kilkoro młodych szachistów zostało arcymistrzami w jeszcze młodszym wieku, m.in. najsilniejsza szachistka świata, wówczas piętnastoletnia Judit Polgar, Azer Tejmur Radżabow i ukraiński junior Siergiej Karjakin, który w 2002 roku został arcymistrzem mając dwanaście lat.

[edytuj] Najmłodsi arcymistrzowie w historii szachów

(stan na dzień 10.01.2006)

Lp	Zawodnik	Państwo	Data urodzenia	Wiek w dniu zdobycia ostatniej normy (lata - miesiące - dni)	Rok nadania tytułu
1	Siergiej Karjakin	Ukraina	12.01.1990	12 - 7 - 0	2002
2	Parimarjan Negi	Indie	09.02.1993	13 - 3 - 22	2006
3	Magnus Carlsen	Norwegia	30.11.1990	13 - 3 - 27	2004
4	Bu Xiangzhi	Chiny	10.12.1985	13 - 10 - 13	1999
5	Tejmur Radżabow	Azerbejdżan	12.03.1987	14 - 0 - 14	2001
6	Rusłan Ponomariow	Ukraina	11.10.1983	14 - 0 - 17	1997
7	Étienne Bacrot	Francja	22.01.1983	14 - 2 - 0	1997
8	Maxime Vachier-Lagrave	Francja	21.10.1990	14 - 4 - 0	2005
9	Péter Lékó	Węgry	08.09.1979	14 - 4 - 22	1994
10	Jurij Kuzubow	Ukraina	26.01.1990	14 - 7 - 12	2004
11	Nguyen Ngoc Truong Son	Wietnam	23.02.1990	14 - 10 - 0	2004
12	Hikaru Nakamura	USA	09.12.1987	15 - 2 - 19	2003
13	Pentala Harikrishna	Indie	10.05.1986	15 - 3 - 5	2001
14	Humpy Koneru	Indie	31.03.1987	15 - 1 - 27	2002
15	Judit Polgár	Węgry	23.07.1976	15 - 4 - 28	1991
16	Alejandro Ramirez	Kostaryka	21.06.1988	15 - 5 - 14	2003
17	Robert Fischer	USA	09.03.1943	15 - 6 - 1	1958