Voltooid deelwoord (Latijn)
Het voltooid deelwoord staat in het Latijn bekend als participium perfecti passivi (deelwoord van de passieve verleden tijd, hierna: "P.P.P.").
Het P.P.P. komt overeen met het Nederlandse voltooid deelwoord, zoals in:
- Geschokt kwam hij binnen
- Wij hebben het huis gezien
Inhoud |
[bewerk] Vorming in het Latijn
Het P.P.P. wordt gevormd door de supinumstam + us, a, um. De supinumstam is de vierde en laatste vorm die in een woordenboek staat opgegeven: dico (-ere, dixi, dictum). Dictum is hier het supinum, trek daar -um van af: dict. Het P.P.P. van dicere is dus: dictus, -a, um. Het wordt verbogen als het bijvoeglijk naamwoord magnus (groot).
| mannelijk | vrouwelijk | onzijdig | vertaling clamare | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| a-stam | e-stam | a-stam | e-stam | a-stam | e-stam | a-stam | |
| Enkelvoud | |||||||
| vocatus | timetus | vocata | timeta | vocatum | timetum | geroepen | |
| vocati | timeti | vocatae | timetae | vocati | timeti | van de geroepene | |
| vocato | timeto | vocatae | timetae | vocato | timeto | aan de geroepene | |
| vocatum | timetum | vocatam | timetam | vocatum | timetum | geroepene | |
| vocato | timeto | vocata | timeta | vocato | timetum | met de geroepene | |
| Meervoud | |||||||
| vocati | timeti | vocatae | timetae | vocata | timeta | geroepen | |
| vocatorum | timetorum | vocatarum | timetarum | vocatorum | timetorum | van de geroepenen | |
| vocatis | timetis | vocatis | timetis | vocatis | timetis | aan de geroepenen | |
| vocatos | timetos | vocatas | timetas | vocata | timeta | geroepen | |
| vocatis | timetis | vocatis | timetis | vocatis | timetis | met de geroepenen | |
| Nederlands | |||||||
| geroepen | gevreesd | geroepen | gevreesd | geroepen | gevreesd | ||
[bewerk] Latijns voltooid deelwoord
Bij de hierboven genoemde tabellen staat niet hoe je bijv. 'ik ben geroepen' zegt. Dat staat in de onterste tabel:
| Mannelijk enkelvoud | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| a-stam | e-stam | vertaling vocare | |||||
| vocatus sum | timetus sum | ik ben geroepen | |||||
| vocatus es | timetus es | jij bent geroepen | |||||
| vocatus est | timetus est | hij-zij-het is geroepen | |||||
| vocati sumus | timeti sumus | wij zijn geroepen | |||||
| vocati estis | timeti estis | jullie zijn geroepen | |||||
| vocati sunt | timeti sunt | zij zijn geroepen | |||||
| Nederlands in de ik-vorm | |||||||
| ik ben geroepen | ik ben gevreesd | ||||||
Dit zijn de uitgangen van het mannelijk enkelvoud. Wanneer je het over een ander geslacht of getal hebt, plak je gewoon die uitgangen erachter. Het voltooid deelwoord is makkelijk te herkennen aan de vorm van het werkwoord esse.
Zie ook: Passivum
[bewerk] Vertaling
Het Participium Perfectum Passief vertaal je met:
- ik ben geroepen
Het 'gewone' perfectum vertaal je met:
- ik heb geroepen.
Let dus goed op bij het passief en het actief gebruik.
[bewerk] Bekend P.P.P.
De naamval dativus is afgeleid van datum, het P.P.P. van dare. Dare betekent geven en datum het gegeven zijnde (of kortweg het gegeven).
[bewerk] Zie ook
- tegenwoordig deelwoord - het participium praesentis activi (P.P.A.)
- Voltooid deelwoord
