Tönet, ihr Pauken! Erschallet, Trompeten!
Tönet, ihr Pauken! Erschallet, Trompeten! (BWV 214) is een wereldlijke cantate geschreven door Johann Sebastian Bach. Deze cantate werd geschreven ter gelegenheid van de verjaardag van Maria Josepha van Oostenrijk, echtgenote van August III, keurvorst van Saksen en koning van Polen. De cantate werd uitgevoerd op 8 december 1733, waarschijnlijk in het koffiehuis Zimmerman in Leipzig waar Bach geregeld optrad met zijn Collegium Musicum. De cantate wordt ook wel de koninginnecantate genoemd en heeft als ondertitel Dramma per musica.
In de jaren '30 van de 18e eeuw, schreef Bach een zestal felicitatiecantates voor het hof van Saksen. Mogelijk speelde hierbij mee, dat Bach solliciteerde naar een post aan het hof van Dresden, een functie die hij overigens nooit heeft gekregen.
De cantate is geschreven voor de vier solistenstemmen sopraan, alt, tenor en bas. Elk van deze stemmen representeert een god uit de oude mythologie, die de felicities aan de koningin overbrengen:
- Bellona, godin van de oorlog - sopraan
- Pallas, godin van de Muzen en de wetenschap - alt
- Irene, godin van de vrede - tenor
- Fama, godin van de roem - bas
In het orkest spelen 3 trompetten, pauken, 2 dwarsfluiten, 2 hobo's, 2 hobo's d'amore, 2 violen, een altviool en een basso continuo.
De cantate bestaat uit een groots openingskoor, waarin trompetten en pauken de jarige koningin feliciteren. Later zou Bach dit openingskoor hergebruiken als openingskoor in de eerste cantate van het Weihnachtsoratorium onder de titel Jauchzet, frohlocket!. Vervolgens komen de vier solostemmen om beurten vanuit hun eigen perspectief de koningin feliciteren. Alle stemmen doen dat in een recitatief en -op de tenor na- met een aria. Opvallend is dat steeds eerst de aria wordt gezongen en dan pas het recitatief. In het slotkoraal zingen de vier stemmen door elkaar elk afzonderlijk een eigen tekst en melodie.
Naast het openingskoor, hergebruikte Bach ook de aria's 5 en 7 en het slotkoor in het Weihnachtsoratorium. Mogelijk dat de sopraan-aria (aria 3) al door Bach in een andere -verloren gegane- cantate is hergebruikt. Deze tekst is afkomstig van Wikipedia. Alle inhoud afkomstig van Wikipedia valt onder de GNU Free Documentation License en mag onder de licentievoorwaarden vrij worden verspreid.
