Raymond Aron

Raymond Aron (Parijs, 14 maart 1905 - aldaar, 17 oktober 1983) was een Franse socioloog, politiek filosoof en journalist. Hij is de bekendste en grootste Franse liberale denker van de 20e eeuw, en de grote tegenstrever van Jean-Paul Sartre.

[bewerk] Leven

Hij werd geboren te Parijs en behaalde zijn baccalaureat aan het Lycée Condorcet. Vervolgens studeerde hij aan de prestigieuze École Normale Supérieure (rue d'Ulm), waar hij samen met o.a. Sartre studeerde. Daarnaast heeft hij ook gestudeerd aan het Institut d'Etudes Politiques de Paris en deed hij onderzoek voor zijn these in Keulen en Berlijn tussen 1930 en 1933. Hij studeerde af bij Celestin Bouglé en was in zijn geschiedfilosofische denken vooral beïnvloed door het Neokantianisme van Léon Brunschvicg.

In 1939 gaat hij Toulouse doceren, maar na de uitbraak van de oorlog in 1940 vlucht hij naar Londen. Hoewel hij niet praktiserend is, beschouwt hij zijn Joodse komaf niettemin als een mogelijk levensbedreigende factor. In Londen werkt hij voor het verzetsblad France Libre. Na de oorlog wordt hij docent aan de École Nationale d'Administration, vervolgens aan het Institut d'Etudes Politiques en vanaf 1955 tot 1968 aan de Sorbonne. Hij blijft ook als journalist actief, en schrijft van 1947 tot 1977 voor Le Figaro, en daarna tot zijn dood voor l'Express.

[bewerk] Denken

Als socioloog legt Aron zich vooral toe op de analyse van de industriële samenleving, waarbij hij zich vooral op Max Weber beroept. Op politiek-filosofisch gebied toont hij zich een klassiek liberaal, en als één van de weinige filosofen in Frankrijk is hij nooit een sympathisant van het Russisch communisme of socialisme geweest. In zijn bekendste boek, "L'Opium des Intellectuels" uit hij hevige kritiek op intellectuelen die zich zonder kritisch erbij na te denken in het socialistische kamp scharen. In een ander boek, "Démocratie et Totalitarisme" beschrijft hij hoe de overheid in de landen als de Sovjet-Unie of Nazi-Duitsland de democratie in het nauw brengt. Op het gebied van internationale betrekkingen was Aron een realist, die zich onder meer baseerde op de geschriften van Clausewitz.

Zijn hele leven lang beschouwde Aron zich als een spectateur engagé, wat zoiets betekende dat hij vond dat hij als intellectueel een verplichting had t.o.v. de maatschappij om deze kritisch te volgen en te analyseren, zonder te vervallen in ideologische denkbeelden. Na de tweede wereldoorlog had Aron overwogen om de politiek in te gaan voor de RPF van Charles de Gaulle (met wie hij een tijd goed bevriend is geweest), maar besloot uiteindelijk daar van af te zien.

[bewerk] Werken

• La sociologie allemande contemporaine, Paris, Alcan, 1935.
• Introduction à la philosophie de l'histoire. Essai sur les limites de l'objectivité historique, Paris, Gallimard, 1938.
• Essai sur la théorie de l'histoire dans l'Allemagne contemporaine. La philosophie critique de l'histoire, Paris, Vrin, 1938.
• L'homme contre les tyrans, New York, Editions de la Maison française, 1944.
• L'âge des empires et l'avenir de la France, Paris, Défense de la France, 1945.
• Le grand schisme, Paris, Gallimard, 1948.
• Les guerres en chaîne, Paris, Gallimard, 1951.
• L'Opium des intellectuels, Paris, Calmann-Lévy, (1955).
• La tragédie algérienne, Paris, Plon, 1957.
• Espoir et peur du siècle. Essais non partisans, Paris, Calmann-Lévy, 1957.
• L'Algérie et la République, Paris, Plon, 1958.
• La société industrielle et la guerre, Paris, Plon, 1959.
• Immuable et changeante. De la IVe à la Ve République, Paris, Calmann-Lévy, 1959.
• Dimensions de la conscience historique, Paris, Plon, 1961.
• Paix et guerre entre les nations, Paris, Calmann-Lévy, 1962.
• Essai sur les libertés (1965).
• Démocratie et totalitarisme (1965).
• Trois essais sur l'âge industriel (1966).
• Étapes de la pensée sociologique (1967).
• Penser la guerre, Clausewitz (1976).
• Mémoires (1983).