Nederlands regiment

Voor een meer algemene verhandeling over regimenten, zie het artikel regiment

In Nederland kent de Koninklijke Landmacht een aantal regimenten en korpsen (niet te verwarren met Legerkorps) verdeeld over Wapens (gevechts- en gevechtssteuneenheden) en Dienstvakken (ondersteunende eenheden). Voor de Tweede Wereldoorlog hadden regimenten alleen een nummer (Met uitzondering van de regimenten Grenadiers en Jagers), in de jaren 50 van de vorige eeuw kregen de regimenten een naam (1950 en 1953). Kenmerkend voor een Nederlands regiment is dat het over een eigen Vaandel of Standaard beschikt. Een ander kenmerk is dat het regiment alleen een traditionele betekenis heeft. Anders dan in andere landen, zoals Frankrijk, worden eenheden genummerd. De verwijzing naar het regiment vindt dan plaats door achter het nummer de naam van het regiment te geven. Een voorbeeld hiervan is 42 bataljon Limburgse Jagers. Het betreft hier het 42 pantserinfanteriebataljon, dat is ingedeeld bij het Regiment Limburgse Jagers.

Zoals gezegd dient de eenheid van regiment een puur ceremoniële functie. De regimentscommandant heeft er dan ook vrijwel altijd een reguliere functie bij. Vaak zijn bepaalde functionarissen op het opleidingsinstituut van het betreffende Wapen of Dienstvak tevens regimentcommandant. Er is ook een regimentsadjudant. Het regiment draagt bij aan het zogenaamde "esprit de corps", het korpsgevoel en saamhorigheid. Hoewel er in het Verenigd Koninkrijk regimenten worden samengevoegd, beseffen wij heden ten dage steeds meer de waarde die een regiment kan hebben voor het moreel en gevoel van eenheid van militairen. Een regiment draagt vaak een rijke historie met zich mee, die soms rationeel gezien enigszins artificieel aandoet, maar daarom niet minder effectief en belangrijk is. Denk aan 45 Pantserinfanterie Bataljon die recentelijk de tradities van het Regiment Infanterie Oranje Gelderland op zich heeft genomen.

De Koninklijke Landmacht kent momenteel de onderstaande regimenten. Indien aangegeven zijn het de voortzettingen van vooroorlogse nummerregimenten. De eenheden zijn verdeeld in wapens en dienstvakken. In het algemeen is een gevechtseenheid een wapen terwijl een ondersteunende eenheid door een dienstvak wordt uitgevoerd. Er zijn uitzonderingen: we kennen bijvoorbeeld het wapen der Genie en het wapen der Verbindingsdienst. Zij vallen onder de gevechtssteuneenheden.

[bewerk] Wapen der Infanterie

Garderegiment Grenadiers en Jagers : Het regiment bestaat (in al dan niet samengestelde vorm) als sinds 1829, en is een voortzetting van oudere tradities van Grenadiers en Jagers. Thans: 11 Infanteriebataljon Luchtmobiel te Schaarsbergen.
Garderegiment Fuseliers Prinses Irene : Voorzetting van de in Engeland tijdens de oorlog geformeerde 'Prinses Irene Brigade'. Zij ontleent haar naam aan prinses Irene, die vlak voor de oorlog geboren werd en als wens voor de toekomst de naam 'Irene' (=vrede) kreeg. Thans: 17 Painfbat, gelegerd te Oirschot.
Regiment Infanterie 'van Heutsz' : Voortzetting van de traditie van infanterie-opleidingen, maar veel bekender vanwege haar traditiebewaring van het vml. Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger', K.N.I.L.'. De naamgever is vooral bekend vanwege zijn vermenging in de pacificatie van de Atjeh (Atjeh-oorlog), waarin het K.N.I.L. een omstreden rol speelde. Thans: 12 Infanteriebataljon Luchtmobiele Brigade, gelegerd te Schaarsbergen.
Regiment Stoottroepen 'Prins Bernhard': Voortzetting van de tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstane eenheden 'Binnenlandse Strijdkrachten' (BS). De naam is afkomstig van de naam van Brabantse en Limburgse eenheden, die zich zo noemden. In 1993-1994 omgevormd van 41 Painfbat (Ermelo) tot het huidige 13 Infbat te Assen.
Regiment Infanterie Johan Willem Friso : Samenvoeging van het voormalige 1 RI, met handhaving van de tradities van 9 RI. Beiden nummerregimenten komen uit het Noorden van het land, en het regiment is vernoemd naar de erfprins van Oranje, Johan Willem Friso. Bij de Friezen beter bekend als ûs Heit. Het regiment geniet bekendheid als 'Libanonregiment' vanwege haar rol als UNIFILbataljon. Begin jaren negentig wordt het regiment ten ruste gelegd, maar al enkele jaren later weer staand gebracht. Thans: 43 Pantserinfanteriebataljon (painfbat) te Havelte.
Regiment Limburgse Jagers : Samenvoeging van de Limburgse regimenten 2 en 11. Daar 6 RI in 1950 niet was ondergebracht bij één der naamregimenten, werd besloten dit (oorspronkelijk Bredase!) regiment in 1953 bij RLJ onder te brengen. Het nu bekendste bataljon van dit regiment is 42 bataljon Limburgse Jagers (42 BLJ), wat onafgebroken vanaf 1964 tot en met 2006 in Noord-Duitsland gelegerd is geweest. De naam is ontstaan op basis van een idee van de eerste regimentscommandant, Luitenant-kolonel Anthoni. Thans: 42 painfbat te Oirschot.
Regiment Infanterie Oranje Gelderland : Voortzetting van het voormalige Amersfoortse 5 RI, traditiebewaarder van het voormalige Arnhemse 8 RI. Dit laatstgenoemde regiment verdedigde in de meidagen 1940 de Grebbeberg. De naam is een oude, uit de 18e eeuw stammende naam, waarmee de geografische afkomst van de regimentsbezetting en de binding met het koningshuis aangegeven wordt. Het regiment is voornamelijk bekend vanwege het feit dat de gehele Troepenmacht in Suriname (T.R.I.S.) hier onder was gebracht. In 1994 is het regiment ten ruste gelegd, door vanaf 14 september 2006 weer staand als 45 painfbat te Ermelo.

Opgeheven zijn in beginjaren '90 van de 20e eeuw:

Regiment Infanterie Chassé : Voortzetting van het voormalige 7 RI uit Harderwijk en (vanaf 1953) het 10 RI uit Ede. Generaal baron D.H. Chassé geniet vooral bekendheid als de verdediger van de citadel van Antwerpen. Het RI Menno Chassé begint in 1950 aanvankelijk als 'Regiment Zware Infanterie Chassé' en krijgt meteen de traditie van de anti-tankeenheden mee, maar wordt in 1953 al hernoemd in 'Regiment Infanterie ~'. Begin jaren 90 van de 20e eeuw wordt RI Chassé ten ruste gelegd. Het laatste bataljon van dit regiment was 43 painfbat, gelegerd te Assen (JWF-kazerne).
Regiment Infanterie Menno van Coehoorn : Voortzetting van het voormalige 3 RI uit Bergen op Zoom. De stad was door de vestingbouwkundige Menno van Coehoorn ingericht tot vesting en lange tijd de zwaarste verdedigde stad van Europa. Tevens van MvC de ontwerper van het mortier van 13 duim (13 cm). Het RI Menno van Coehoorn begint in 1950 aanvankelijk als 'Regiment Mortieren MvC', maar wordt in 1953 al hernoemd in 'Regiment Infanterie ~'. In 1977 wordt het voormalige 4 RI uit Leiden (het 'vuile vier') ondergebracht bij RI MvC. Begin jaren 90 van de 20e eeuw wordt RI MvC ten ruste gelegd. Het laatste bataljon van dit regiment was 47 painfbat, gelegerd te Havelte (Joh. Postkazerne)

Daarnaast kent het Wapen der Infanterie een tweetal Korpsen:

Korps Commandotroepen
Korps Nationale Reserve

[bewerk] Wapen der Cavalerie

Regiment Huzaren van Boreel: Bewaren onder meer de tradities van de Militaire Wielrijders
Regiment Huzaren Prins van Oranje
Regiment Huzaren Van Sytzama
Regiment Huzaren Prins Alexander

Door reorganisatie zal het Wapen der Cavalerie in de toekomst bestaan uit een tankregiment en een verkenningsregiment. In 2006 zal het Regiment Huzaren Prins Alexander alvast worden opgeheven en de tradities door een ander regiment worden bewaard. Nadien wordt de eigenlijke reorganisatie doorgevoerd.