Koninklijk Museum voor Midden-Afrika

Voorkant museum, met Franse tuin

Achterkant museum

Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (KMMA) is één van de meest bezochte musea in België, en is één van de elf wetenschappelijke federale instellingen (FWI) in België. Het is gelegen in Tervuren, aan de Leuvensesteenweg. De publieke tentoonstellingen spitsen zich toe op Centraal-Afrika.

Het museum herbergt uitzonderlijke collecties. Zo beschikt het onder andere over 's werelds rijkste en meest befaamde verzameling etnografische voorwerpen uit Centraal-Afrika en over het volledige archief van Henry Morton Stanley. De wetenschappers werken in vijf verschillende domeinen :

[bewerk] Geschiedenis van het KMMA

Reclameposter voor het museum (1910)

Het huidige museum dankt zijn ontstaan aan een tijdelijke tentoonstelling die in 1897 haar deuren opende als koloniaal luik van de Wereldtentoonstelling in Brussel. De drijvende kracht achter dit initiatief was Leopold II. Voor deze tentoonstelling werd het Paleis der Koloniën gebouwd. Een jaar na de tentoonstelling kreeg dit tijdelijk evenement een permanent karakter ontstond het 'Musée du Congo', dat naast een museale ook een wetenschappelijke opdracht vervulde. De collecties groeiden zo snel aan dat Leopold II reeds in 1902 besliste om een groter museum te laten bouwen. De Franse architect Charles Girault tekende de plannen en in 1904 begon men met de bouw van het huidige museum.

Meer dan honderd jaar na zijn ontstaan is het KMMA uitgegroeid tot een interculturele ontmoetingsplaats en een internationaal wetenschappelijk onderzoekscentrum. Volgens de opdrachtverklaring van het KMMA is deze instelling een wereldcentrum voor onderzoek en voor de verspreiding van kennis inzake het verleden en heden van samenlevingen en natuurlijk milieus in Afrika.

[bewerk] Collectie

Een coelacanth (zij)

De in het hoofdgebouw tentoongestelde voorwerpen en dieren vormen minder dan 5 % van de totale museumverzameling. Het topje van de ijsberg dus. Enkele cijfers illustreren de rijkdom van de collectie. Het departement Afrikaanse Zoologie telt meer dan 10.000.000 specimens, waaronder 6.000.000 insecten en 600.000 vissen De etnografie verzameling kan bogen op 180.000 etnografica (waarvan 1.600 in de tentoonstellingszalen). De afdeling etnomusicologie beheert 8000 muziekinstrumenten verzameld in subsaharisch Afrika en inzonderheid in Centraal-Afrika (Congo, Rwanda en Burundi) en 2.500 uren opnamen van traditionele muziek uit subsaharisch Afrika (inzonderheid Centraal-Afrika) waarvan de oudste teruggaan tot 1910 (wassen Edison-rollen). Het Xylarium bevat meer dan 56.000 houtstalen. Meer dan 500.000 films en foto's worden bewaard in de filmotheek en fototheken.

[bewerk] Gebouwen

Het huidige museumcomplex bestaat uit 5 gebouwen. Het centraal gelegen hoofdgebouw biedt onderdak aan de permanente tentoonstellingen. Het werd gebouwd onder Leopold II, door de Franse architect Charles Girault. Het gebouw is 125m lang en 75m breed. De voorgevel werd naar het voorbeeld van de neoclassisistische Franse praalpaleizen ingericht. Aan de rechterzijde van dit imposante gebouw bevindt zich het directiepaviljoen, aan de linkerzijde het Stanleypaviljoen, waar het volledige Stanleyarchief is in ondergebracht. In het Koloniënpaleis en in het CAPA gebouw huizen verschillende wetenschappelijke departementen.

[bewerk] Kennisverspreiding

Verschillende wetenschappelijke databanken zijn voor het publiek toegankelijk. Zo beheert Metafro InfoSys een enorme metadatabank die een catalogus van gegevensbronnen over Centraal-Afrika bevat. Bovendien beschikt het KMMA over zeer actieve publieksgerichte diensten die een link zijn tussen het grote publiek en de collecties en het wetenschappelijke werk van het KMMA. De laatste jaren plaatste het Museum zich herhaaldelijk in de kijker met een aantal opmerkelijke tentoonstellingen. Het nieuwe beleid inzake tijdelijke tentoonstellingen richt zich op de valorisatie van de eigen museumcollectie en het hieraan verbonden wetenschappelijk onderzoek en op het ontvangen van externe tentoonstellingen. De dienst educatie en cultuur organiseert een waaier aan activiteiten voor kinderen, jongeren en volwassenen die een verhelderende interdisciplinaire kijk op Afrika bieden.