Klaproos

Bleke klaproos

Rijk:	Plantae (Planten)
Stam:	Magnoliophyta (Bedektzadigen)
Klasse:	Magnoliopsida (Tweezaadlobbigen)
Orde:	Ranunculales
Familie:	Papaveraceae (Klaproosfamilie)

Geslacht

Papaver

Klaproos of Papaver is een plantengeslacht (Papaver) waarin ook de opiumpapaver, (Papaver somniferum of slaapbol), waaruit opium gewonnen wordt, thuishoort. Deze soort wordt ook als sierplant gebruikt.

[bewerk] Taxonomie

Het geslacht papaver kent wereldwijd ongeveer 60 soorten. De in Nederland en België in het wild voorkomende soorten zijn:

Bastaardklaproos (Papaver hybridum)
Bleke klaproos (Papaver dubium)
Grote klaproos (Papaver rhoeas)
Ruige klaproos (Papaver argemone)
Slaapbol (Papaver somniferum)

De papaver die in Nederland groeit, komt vooral voor op droge zanderige grond die kort geleden omgewoeld is, zoals op spoordijken of op opgespoten zandvlaktes. De zaden van de klaproos behouden onder de grond erg lang hun kiemkracht en ontkiemen als ze, soms na jaren, weer aan de oppervlakte komen. De klaproos is dan ook een echte pioniersplant.

Andere op wikipedia beschreven soorten zijn:

[bewerk] Determinatie

De volgende tabel geeft de belangrijkste kenmerken om de in België en Nederland voorkomende papaver soorten te onderscheiden:

Plant	Bloemstengel- beharing	Bloem	Bloeiperiode	Stempelschijf	Doosvrucht	Bladen	Foto
Bastaardklaproos	behaard	kroonbladen niet overlappend	mrt-mei			met weinig zachte haren bezet, niet stengelomvattend
Bleke klaproos	aangedrukt behaard	bleek rood, soms donkerrood, soms aan de voet zwart gevlekt.	mei-aug	4-6 stralen groen/bruin	knotsvormig, meer dan 2x zo lang als breed	zonder eindlob, niet stengelomvattend
Grote klaproos	afstaand of aangedrukt behaard	donkerrood, soms roze, soms wit, aan de voet met zwarte vlek	mei-jul	6-13 stralen zwart/paars	bolvormig	gezaagde, weinig gedeelde eindlob, niet stengelomvattend
Ruige klaproos	behaard	donkerrood, aan de voet soms zwart	mei-jul	5-9 stralen	heeft enkele gekromde stijve haren	dubbel veerdelig, niet stengelomvattend
Slaapbol	Kaal	Wit, lila, paars, aan de voet zwart, soms rood	jun-aug	opstaande rand	bol- eivormig	dubbel veerkartig / veerlobbig, blauwgroen, stengelomvattend

[bewerk] Opium

Uit de soort P. somniferum wordt opium gewonnen. Dit is het ingedroogde witte melksap van deze plant dat een aantal alkaloïden bevat waarvan vooral codeïne en morfine belangrijk zijn.

[bewerk] Symboliek

Klaprozen zijn met name in het Verenigd Koninkrijk het symbool van de Eerste Wereldoorlog omdat ze op de slagvelden in Vlaanderen uitbundig bloeiden (cfr. In Flanders Fields). Bij de Engelse nationale dodenherdenking (Remembrance Day) worden bij de cenotaph op Whitehall door de vorstin en hoogwaardigheidsbekleders klaprooskransen gelegd, geen echte overigens omdat klaproosbloembladen zeer snel uitvallen.

[bewerk] Afbeeldingen

Zaaddoos met maanzaad (van de slaapbol) Half doorgesneden zaaddoos met maanzaad	Slaapbollen op de achtergrond (Kew Gardens 13 juni 2004)	Meeldraden en stempelschijf met stempels van slaapbol	Papaver somniferum (slaapbol)
Zaaddoos en het melksap ervan dat men o.a. laat indrogen voor de aanmaak van opium	Klaprozen in de Vaucluse	Klaprozen in de Vaucluse	Grote Klaproos met een witte bloem
Onrijpe papaverbol van grote purperrode bloem	Zaaddoos met aan de bovenkant geopende poriën