Katholieke Volkspartij
De Katholieke Volkspartij (KVP) was een Nederlandse politieke partij die in 1980 met CHU en ARP is opgegaan in het huidige CDA.
De KVP werd in 1945 opgericht als opvolger van de vooroorlogse rooms-katholieke Staatspartij (RKSP). De KVP was een brede volkspartij waarvan zowel katholieke arbeiders als katholieke werkgevers, boeren, ambtenaren en onderwijzers lid waren.
In de jaren van haar bestaan heeft de KVP altijd deel uitgemaakt van de Nederlandse regering. Meestal leverde zij ook de minister-president. Onder de eerste partijleider Carl Romme werd langdurig samengewerkt met de Partij van de Arbeid van Willem Drees. Onder Rommes opvolger Norbert Schmelzer was de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie de favoriete regeerpartner.
De partij kende tweemaal in haar historie een interne breuk. In de jaren '50 scheidde de Groep-Welter zich af uit protest tegen het opgeven van de kolonie Nederlands-Indië. In 1968 was er de afsplitsing van de christen-radicalen naar de Politieke Partij Radicalen (PPR) uit onvrede met de rechtse koers.
[bewerk] Aanhang
De KVP behaalde haar stemmen haast uitsluitend onder het katholieke volksdeel, dat dan ook wel massaal op haar stemde. In de provincies Noord-Brabant en Limburg stemden tot begin jaren zestig gemiddeld 75% resp. 80% van de bevolking op de KVP. In de landelijke gemeenten in de katholieke gebieden gingen bijna alle stemmen naar de partij. In de steden wist de PvdA echter stemmen van de KVP af te snoepen onder een deel van de katholieke arbeiders.
Vanaf de tweede helft van de jaren zestig stortte de aanhang van de KVP in door de opkomst van nieuwe partijen (Boerenpartij, D66, PPR) en de doorbraak van bestaande partijen in katholieke gebieden (PvdA, VVD). In de jaren zeventig werd de partij als gevolg van deze dramatische nederlagen gedwongen samenwerking te zoeken met de protestantse partijen ARP en CHU, hetgeen uitmondde in de oprichting van het Christen-Democratisch Appèl in 1977.
[bewerk] Belangrijke personen
Ministers-presidenten:
- Louis Beel (1946-1948 en 1958-1959)
- Jan de Quay (1959-1963)
- Victor Marijnen (1963-1965)
- Jo Cals (1965-1966)
- Piet de Jong (1967-1971)
Ministers:
- Dries van Agt
- Guus Albregts
- Leo de Block
- Pieter Bogaers
- Theo Bot
- Jan van den Brink
- Tiemen Brouwer
- Adrianus de Bruijn
- Piet Engels
- Alexander Fiévez
- Jos Gielen
- Gerardus Huysmans
- Marga Klompé (in 1956 de eerste vrouwelijke minister van Nederland)
- Pierre Lardinois
- Ruud Lubbers
- Joseph Luns
- Johannes van Maarseveen
- Roelof Nelissen
- Leonard Peters
- Charles van Rooy
- Theo Rutten
- Maan Sassen
- Josef van Schaik
- Norbert Schmelzer
- Fons van der Stee
- Teun Struycken
- Louis Stuyt
- Frans Teulings
- Frans-Joseph van Thiel
- Gerard Veldkamp
- Gerard Veringa
- René Wijers
- Herman Witte
- Petrus Witteman
- Tjerk Westerterp
Staatssecretarissen:
- Aloysius Bartels
- Johannes Borghouts
- Werner Buck
- Anthony Duynstee
- Frans Gijzels
- Frits Grapperhaus
- Wim van der Grinten
- Ted Hazekamp
- Jo Hendriks
- Willem Hoefnagels
- René Höppener
- Harry Janssen
- Cees van Lent
- José de Meijer
- Jan Mertens
- Joep Mommersteeg
- Harry Moorman
- Johannes Oostenbrink
- Hein van de Poel
- Martin van Rooijen
- Louis van Son
- Kees Schelfhout
- Gerard Stubenrauch
- Anna de Waal (in 1953 de eerste vrouwelijks staatssecretaris van Nederland)
Eerste Kamervoorzitter:
- 1973 - 1983 Theo Thurlings
Tweede Kamervoorzitters:
- 1937 - 1948 Josef van Schaik
- 1948 - 1963 Leonardus Gerardus Kortenhorst
- 1963 - 1972 Frans-Joseph van Thiel
Fractievoorzitters Tweede Kamer:
- 1945 - 1946 Laurentius Nicolaas Deckers
- 1946 Frans Teulings (waarnemend)
- 1946 - 1961 Carl Romme
- 1961 - 1963 Wim de Kort
- 1963 - 1971 Norbert Schmelzer
- 1971 - 1977 Frans Andriessen
Fractievoorzitter Eerste Kamer:
- 1945 - 1947 Jan van de Mortel
- 1947 - 1963 Gijsbertus Cornelis Joannes Dominicus Kropman
- 1963 - 1969 Hendricus Martinus van Lieshout
- 1969 - 1971 Jan Niers
- 1971 - 1974 Piet de Jong
- 1974 - 1977 Jan Teijssen
[bewerk] Externe link
| {{{afb_links}}} | Nederlandse christelijke partijen | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Algemene Bond - RKVP - RKSP - KVP - KNP - RKPN |
