Karel van Orléans

Karel, hertog van Orléans (Parijs, 24 november 1394- Amboise, 5 januari 1465) was een Franse dichter.

Karel, Hertog van Orléans was als zoon van de vermoorde Lodewijk I van Orléans het hoofd van de partij van de "Armagnacs". Deze partij verenigde de edelen die zich verzetten tegen de Engelse en Bourgondische overheersing van Frankrijk. Karel was een van de grote feodale heren van Frankrijk met grote bezittingen aan de Loire (Blois en het hertogdom Orléans) en ten noorden van Parijs (in Luxemburg en de heerlijkheid Coucy aan de Marne).

Karel erfde van zijn moeder Valentine van Milaan uit het huis Visconti rechten op het hertogdom van Milaan. Deze aanspraken gingen over op Karels zoon Lodewijk en waren de oorzaak van de Franse veldtochten in Italië in de late 15e eeuw. Karel was een van de vele Franse edellieden gevangengenomen tijdens de Slag bij Agincourt door de Engelsen tijdens de Honderdjarige Oorlog. In het midden van zijn twintiger jaren was hij net een tweede keer getrouwd, met Bonne van Armagnac (zijn eerste vrouw, Isabella van Valois, was gestorven in het kraambed). Hij werd echter gevangen genomen en gewond naar Engeland werd vervoerd als een gijzelaar. Hij bleef daar voor niet minder dan 25 jaar.

Zijn gevangenschap was niet streng. Hij kon min of meer verder leven zoals hij gewoon was, maar hij kon niet via een losgeld worden vrijgekocht, waarschijnlijk omdat hij als lid van de Franse koninklijke familie en mogelijke troonopvolger een grote rol in Frankrijk kon spelen. In Frankrijk werden zijn belangen waargenomen door zijn halfbroer Dunois, bekend als de Bastaard van Orléans, de bastaardzoon van Lodewijk van Orléans. Karel was gevangene op verschillende kastelen in Engeland. Hij verbleef ook lange tijd in de Tower of London. Voor hij uiteindelijk terugkeerde en een gerenommeerd begunstiger van de kunsten werd , vooral van de dichtkunst en in het bijzonder van de dichter Francois Villon, probeerde hij, zonder veel succes, zijn verloren landgoederen terug te krijgen. Uiteindelijk vestigde hij zich in Blois. Zijn tweede vrouw was tijdens zijn gevangenschap gestorven, en nu huwde hij voor de derde maal, met Maria van Kleef, bij wie hij meerdere kinderen kreeg, waaronder zijn enige zoon Lodewijk. Ver na Karels dood zou deze uiteindelijk koning Lodewijk XII worden.

Karel van Orléans is vermaard gebleven als dichter. Enige van zijn, vaak melancholieke, gedichten zijn ook in het Nederlands vertaald.

[bewerk] Karel van Orléans in de Nederlandse literatuur

• Het woud der verwachting. Het leven van Charles van Orléans Een grote historische roman van Hella S. Haasse.
• Vertaalde gedichten door de Nederlandse dichter Leopold.