Kanaal Bocholt-Herentals
| Kanaal Bocholt-Herentals | |
|---|---|
 |
|
| Lengte | 58,8 km km |
| Scheepsklasse | II |
| Jaar ingebruikname: | 1846 |
| Van | Zuid-Willemsvaart |
| Naar | Albertkanaal |
| Stroomt door | Belgisch-Limburg, Antwerpen |
Het Kanaal Bocholt-Herentals (ook wel Kempisch Kanaal of Maas-Scheldekanaal genoemd) in België verbindt de Zuid-Willemsvaart te Bocholt met het Albertkanaal te Herentals over een afstand van ruim 60 kilometer. Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde het kanaal een strategische rol als springplank voor de grondtroepen van de Operatie Market Garden.
Inhoud |
[bewerk] Aanleg
De bouw werd gestart in 1843 door ingenieur Kümmer en was drie jaar later reeds afgerond. In Herentals sloot het kanaal aan op de gekanaliseerde Nete. Daardoor waren de Kempen voortaan verbonden met enerzijds Antwerpen en via de Zuid-Willemsvaart met de Maas en het Luikse industriebekken anderzijds. In 1928 werd het kanaal verbreed en verdiept. Hierbij kwam spriet naar boven, een goedkope brandstof, die in de Tweede Wereldoorlog zeer geliefd was. De rol als verbinding tussen de Maas en de Schelde zou vanaf zijn ingebruikname in 1940 grotendeels overgenomen worden door het Albertkanaal dat een kortere en snellere verbinding met grotere capaciteit biedt. Industrie aan het kanaal: o.a. de zinkfabriek van Umicore (Union Minière) in Overpelt uit 1888.
[bewerk] Sluizen
Het hoogteverschil tussen Bocholt en Herentals bedraagt 33 meter en wordt overwonnen door 3 sluizencomplexen met dubbele sluizen, en 7 enkelvoudige sluizen.
- Lommel : sluis nr. 1A & 1N, 50 m x 7 m en 55 m x 7,50 m - verval van 4,30 m
- Mol : sluis nr. 2A & 2N, 50 m x 7 m en 55 m x 7,50 m - verval van 4,30 m
- Mol : sluis nr. 3A & 3N , 50 m x 7 m en 55 m x 7,50 m - verval van 4,31 m
- Dessel : sluis nr. 4 van 50 m x 7 m - verval van 1,91 m
- Dessel : sluis nr. 5 van 50 m x 7 m - verval van 2,13 m
- Mol : sluis nr. 6 van 50 m x 7 m - verval van 1,93 m
- Geel : sluis nr. 7 van 50 m x 7 m - verval van 2,49 m
- Geel Ten Aert : sluis nr. 8 van 50 m x 7 m - verval van 2,03 m
- Geel Elsum : sluis nr. 9 van 50 m x 7 m - verval van 1,99 m
- Herentals : sluis nr. 10 van 55 m x 7,50 m - verval van 7,51 m
[bewerk] Verbinding met andere kanalen
Het kanaal staat behalve met het Albertkanaal en de Zuid-Willemsvaart in verbinding met enkele andere kanalen. Deze werden reeds vrij snel na de afwerking van het kanaal gebouwd samen vormen ze het netwerk der Kempense kanalen.
- Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten: te Dessel
- Kanaal Dessel-Kwaadmechelen: te Dessel
- Kanaal naar Beverlo: te Lommel
[bewerk] Operatie Market Garden
Op 10 september 1944 kregen Britse troepen brug nummer 9 in Lommel bij een verrassingsaanval ongeschonden in handen. Duitse troepen, die in het zuidelijk gelegen Hechtel nog hevig slag leverden, werd daardoor de terugtocht afgesneden. Verwoede pogingen van de Duitse Wehrmacht om de brug alsnog te heroveren, o.a. met lijf-aan-lijf-gevechten, mislukten. Een week lang lag de frontlijn aan het kanaal tussen Neerpelt en Lommel, waarbij de noordelijke kanaaloever op brug 9 na, in Duitse handen was. Op 17 september 1944 startten Britse troepen het grondoffensief van de Operatie Market Garden vanaf brug nummer 9. De brug keeg van hen de naam Joe's Bridge.
[bewerk] Recreatie
De voorbije jaren speelt het kanaal Bocholt-Herentals steeds meer een recreatieve rol door het stijgende aantal plezierboten op de binnenvaart in België en Nederland. In Neerpelt werd in 2005 een speciale passantenhaven aangelegd voor deze doelgroep. Het kanaal wordt op diverse plaatsen ook gebruikt door plaatselijke kano- en kajakclubs. Het jagerspad naast gekanaal is ook een prachtige manier om snel door de Kempen te fieten.
