Java-oorlog
De Java-oorlog duurde van 1825 tot 1830 en is wellicht de felste oorlog die Nederland heeft moeten voeren om zijn bewind in Nederlands-Indië te vestigen.
De rechtstreekse aanleiding was het feit dat de Javaanse prins Diponegoro zich door de Nederlanders onheus bejegend achtte. De diepere achtergrond was de ontevredenheid van de Javaanse bevolking over veel aspecten van het Nederlands bewind.
De oorlog woedde vooral in Midden-Java. Naar schatting kwamen ongeveer 15.000 soldaten (voor ongeveer de helft Europeanen, voor ongeveer de helft inheemse huurlingen) van het koloniale leger (dat kort daarop zou worden gereorganiseerd tot het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger) om het leven, terwijl het aantal slachtoffers aan Javaanse kant op 200.000 wordt geschat. Het Nederlandse koloniale leger beschikte over een veel grotere vuurkracht, zodat het alle geregelde veldslagen kon winnen, maar was slecht uitgerust voor het bestrijden van een hardnekkige guerrillaoorlog. Bij de onderdrukking hiervan werd een groot deel van Midden-Java verwoest.
Na zijn capitulatie werd Diponegoro verbannen, eerst naar Menado in Noord-Celebes, vervolgens naar Makassar.
Als gevolg van het groot aantal omgekomen Europese soldaten, besloot de Nederlandse regering soldaten te werven in Goudkust; zie Belanda Hitam.
