Heusden (vestingstad)
Coördinaten:
51° 44' NB 5° 8' OL Heusden is een gerestaureerde vestingstad in de Nederlandse gemeente Heusden, gelegen aan de Bergse Maas.
De stad kreeg in 1318 stadsrechten, maar verschillende bronnen vermelden andere jaren. Heusden was een van de eerste Nederlandse steden met een stadsmuur en werd gebouwd op de strategische grens tussen Brabant, Holland en Gelre. Jacob Kemp ontwierp aan het einde van de 16e eeuw een moderne omwalling volgens Oudnederlandse stijl. Later werd deze uitgebreid tot de huidige situatie.
Heusden heeft - na de restauratie van 1978 - negen bastions, zes ravelijnen, een beschermend eilandje en een natte gracht. Op enkele bastions staan molens en torens. Verder was Heusden ook de de geboorteplaats van Gisbertus Voetius (1589-1676).
In 1980 won Heusden de Urbes Nostrae-prijs, de hoogste Europese prijs op het gebied van restauratie.
[bewerk] Naamgeving
De naam Heusden is al oud: in het jaar 722 werd het huidige vestingstadje Heusden vermeld als Hunsata Super fluvium Mosam. Na de invallen van de Noormannen rond 885 waren alle Hunsata plaatsen (buurtschap, gehucht, dorp en steden) gegermaniseerd. Uit de drie Latijnse plaatsnamen Hesdinium, Hosdinium en/of Husdinium (Romeinen) ontstonden omstreeks het jaar 1033 de plaatselijke dialecten Hesdine of Hesden, Hosdine of Hosden en Husdine of Husden: Houdan, Houdancourt, Hodenc-en-Bray en Hodenc-l'Évêque betekenden Hosdinium, Hosdencum of Hosdench; Hesdin en Hesdres konden als Hesdinium, Hosdenenses, Hesdennes of Hisdinum voorkomen en Hesdigneul was Hesdinolium of Hesdinol; Houdent, Hodent en Hosdent betekenden Hosdinium, Hosdanum of Hosdan, Houdainville (vandaag Hondainville), Houdain en Houdain-Lez-Bavay betekenden Hosdinium, Hosdamus of Hosdam, Nesle-Hodeng, Hodeng-Hodenger, Hodeng-au-Bosc, Houdeng-Aimeries en Houdeng-Goegnies hadden de namen Hosdinium, Hosedinius of Hosdingus en alle Heusdense plaatsen werden afgeleid van de woorden Hosdinium en/of Husdinium, Husdanum of Husdan.
[bewerk] Afbeeldingen
 Haven van Heusden ('78) |
 Veerpoort |
 Heusden vanaf het water |
 Achterkant voormalig stadhuis Heusden |
 Luchtfoto van de vesting Heusden |
 Heusden in 1867 |
