Grote engelwortel
| Grote engelwortel | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||
|
||||||||||||
| Soort | ||||||||||||
| Angelica archangelica | ||||||||||||
 |
De grote engelwortel of aartsengelwortel (Angelica archangelica) is een twee- tot vierjarige soort uit het geslacht Angelica en de Schermbloemenfamilie, die afsterft zodra ze rijp zaad heeft voortgebracht. De wortelstok is fijngeringd en raapvormig, hij is sterk gegroefd en bezet met resten van de wortelbladeren.
Inhoud |
[bewerk] Kenmerken
[bewerk] Wortel
De wortel is dik, meestal ca. 7 mm. dik, en vlezig, uitwendig groen, inwendig wit. Hij bevat een geel melksap. De met merg gevulde, onderaan zeer dikke stengels hebben een open middenkanaal en worden tot 2,5 m hoog. De stengel is fijn gegroefd, kaal en van boven vertakt.
[bewerk] Blad
De grote brede puntige bladeren zijn verdeeld in talrijke kleinere blaadjes met fijngekartelde randen. De onderste grote lichtgroene bladen zijn drievoudig geveerd en hebben een lange, ronde, gootvormig gegroefde en holle steel. De stengelbladen zijn wat minder sterk geveerd en zitten met vliezige, zakvormig opgeblazen scheden aan de stengels. Een dergelijke bladschede omhult ook het nog niet volledig ontwikkelde stengeluiteinde. In de schede verzamelt zich regenwater, waarin allerlei klein gedierte kan voorkomen. De brede bladstelen zijn aan de onderkant verdikt. De reusachtige, tot meer dan 60 cm lange, in omtrek driehoekige bladeren zijn verdeeld in eivormige, gezaagde, 3-8 cm lange blaadjes.
[bewerk] Bloeiwijze
De tot 20 cm grote, groenachtige en eindstandige schermen zijn samengesteld uit een aantal kleinere schermpjes. De schermen en schermpjes zijn veelstralig, met 20-40 stralen. De schermgedeelten bovenaan zijn melig. Omwindsel ontbreekt of bestaat slechts uit 1-3 blaadjes. Omwindseltjes talrijk. De bloempjes bloeien van de vroege zomer af, juni tot september, in reusachtige schermen. In het wild is de kleur meestal roze en bij de gekweekte soort geliggroen. De bloemen ruiken mierzoet en zijn overdekt met een laag glimmend nectar. De bloemschermen zien er uit alsof ze "in wijn gedoopt werden". De vruchtbeginsels rijpen tot 1 cm dikke, gele vruchtjes. De breed-elliptische vrucht is plat samengedrukt, met grote vleugels en bestaat uit twee strogele, breedgerande deelvruchten.
[bewerk] Groeiplaats
De grote engelwortel komt behalve in tuinen ook voor op natte, zeer voedselrijke grond aan waterkanten (o.a. IJsselmeer), rivieroevers en in grienden.
[bewerk] Gebruik
De plant is vanouds beroemd om zijn geneeskrachtige eigenschappen en wordt plaatselijk nog gekweekt van Midden-Duitsland tot in Toerkestan. Uit de zaden en de wortels wordt een zoetgeurende olie geperst, angelica-olie, die wordt gebruikt in de cosmetische industrie, in likeurstokerijen en bakkerijen. Zelfs de stengels en bladstelen worden om hun zoete, geurige smaak gekonfijt. De plant wordt ook gebruikt als toekruid.
[bewerk] Externe link
- SoortenBank.nl beschrijving en afbeeldingen
