Gondel (boot)
Een gondel (Italiaans: gondola) is een vaartuig dat hoofdzakelijk in Venetië wordt gebruikt voor het vervoeren van mensen en goederen.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis van de gondel
De Venetianen vestigden zich in de 5e eeuw na Christus op de eilanden van de lagune bij het tegenwoordige Venetië, opdat barbaren hen niet konden bereiken. De lagune bestond uit kleine eilanden met een netwerk van smalle kanalen, niet diep genoeg voor de grote zeeschepen van de barbaren.
Het leven op de lagune werd mogelijk gemaakt door het gebruik van een smalle, lichte boot die mensen en goederen kon vervoeren. Deze boot werd bestuurd door een enkele roeier staande op de achterkant van de boot, zodat hij goed zicht had. Voor de besturing en voortgang maakte hij gebruik van een enkele riem in een open dol. Doordat de riem lang was en voorzien van een groot blad kon de staande roeier effectieve slagen maken. Dit vaartuig kunnen we als de voorloper van de huidige gondel beschouwen. Al in de 11e eeuw moet dit vaartuig in de lagune gevaren hebben. Pas uit schilderijen uit de 15e eeuw is bekend hoe de gondels eruit zagen.
[bewerk] Bouwbeschrijving van de huidige gondels
De gondel heeft een lengte van 11 meter en weegt ongeveer 600 kilo. Zij is assymetrisch gebouwd, de linkerkant is een twintigtal centimeter breder dan de rechterkant zodanig dat de gondel altijd schuin op het water ligt. Door het feit dat de roeier altijd achteraan links staat, zal het gewicht van de roeier de gondel horizontaler doen liggen en zal hij gemakkelijk de gondel kunnen laten balanceren. De bodem is plat om door ondiepe wateren te kunnen varen.
Vroeger werd er soms een afneembare kap, de “felze” , gebruikt wat discretie toeliet. Heden ten dage wordt deze kap niet meer gebruikt, gezien de gondel voornamelijk gebruikt wordt om toeristische doeleinden.
[bewerk] Gondelier
De 'bestuurder' en roeier van de gondel heet een gondelier. Het is een eer deze functie te hebben. Men moet een streng examen afleggen en er zijn veel aanmeldingen.
[bewerk] Kleur
Venetiaanse gondels zijn altijd zwart geschilderd. Vroeger was dit zelfs bij wet bepaald. De achtergrond hiervan is een zware pestepidemie die de stad ooit trof. Bij wijze van eerbetoon werden daarna de gondels zwart geschilderd.
