Frankische Rijk
Het Frankische Rijk was een Europese grootmacht tussen de 5e en de 9e eeuw, die geleidelijk gevormd werd door de Frankische koningen, nadat de Franken en andere Germaanse volkeren zich in de Romeinse provincies van Gallië gevestigd hadden.
Inhoud |
[bewerk] Overname van het Romeinse gezag
In de vijfde eeuw na Chr. stortte het Romeinse gezag in West-Europa ineen. De Salische Franken hadden in 358 van de Romeinse keizer 'toestemming' gekregen hadden zich als foederati ('bondgenoten') op Romeins gebied in de Scheldevallei en tussen de grote rivieren te vestigen, met name ook in Toxandrië. Er waren eerder verscheidene Romeinse pogingen gedaan om de binnengevallen Franken te verdrijven o.a. door de latere keizer Julianus Apostata maar tevergeefs. De status van foederatie gaf de aanwezigheid van de Franken een legitiem tintje maar in werkelijkheid hadden de Romeinen weinig te zeggen over waar de Franken zich wilden vestigen. De Franken namen de vrijheid om de gegeven toestemming iets ruimer te interpreteren en bezetten al snel de hele provincie Germania Inferior (het hele huidige Nederland beneden de rivieren, België en het huidige Rijnland) waarbij de Romeinse en geromaniseerde bewoners op de vlucht gingen of werden onderworpen aan de nieuwe Frankische elite. Hun machtscentrum vestigden ze in de stad Doornik. Hun expansie richtte zich vervolgens verder op het nog steeds welvarende gebied in het zuiden en zo veroverden de Merovingische koningen geleidelijk aan Gallië tot aan de Seine.
[bewerk] de Merovingen: Clovis
Tien jaar na het afzetten van Romulus Augustulus als laatste Romeinse keizer in West-Europa verslaat in 486 de Merovingische koning Clovis de 'Romeinse generaal' Syagrius (eigenlijk een plaatselijke krijgsheer) bij Lutetia, het huidige Parijs, zodat de rest van Gallië in zijn handen valt. Clovis bracht zijn hofhouding over naar Lutetia (Parijs) en het hele gebied van Gallië erft uiteindelijk de naam Francië van hun nieuwe heersers. In de 6e tot en met de 8e eeuw veroverden de Franken geleidelijk aan ook de nooit door Rome bezette Germaanse landstreken ten oosten van de Rijn en Donau, grofweg de gebieden van het huidige Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland.
Na de dood van Clovis wordt het Frankische Rijk verdeeld onder zijn vier zonen: Theuderic I van Austrasië in Reims, Childebert I in Parijs, Chlodomir in Orléans en Chlotharius I in Soissons. Onder hun opvolgers wordt de eenheid van het rijk bij momenten hersteld, maar telkens leidt het Salische recht opnieuw tot twisten en delingen. De macht van de hofmeiers groeit langzaamaan en Karel Martel neemt effectief het koningschap over. Dit is het begin van de dynastie van de Karolingen.
[bewerk] de Karolingen: van Karel Martel tot Karel de Grote
Onder de Karolingische dynastie veroveren de Franken tenslotte nog grote delen van Noord-Spanje en heel Noord-Italië. Onder Karel de Grote in het Frankische Rijk daarmee de machtigste nieuwe staat sinds de val van het (West-)Romeinse Rijk. Karel krijgt trouwens opnieuw de titel van Rooms keizer. Na de dood van Karels zoon en opvolger als keizer, Lodewijk de Vrome, wordt het rijk opnieuw en nu definitief verdeeld bij het verdrag van Verdun. Het verdeelde Frankische rijk gaat nu grotendeeels verder als Frankrijk en het Heilige Roomse Rijk.
