Extractie (scheikunde)
Extractie is een scheidingsmethode die gebruik maakt van de affiniteit] van een stof ten opzichte van twee verschillende fasen.
De bekendste vormen van extractie zijn
- Liquid/Liquid Extraction (LLE) ofwel vloeistof-vloeistof extractie
- Solid Liquid Extraction (SLE) ofwel Vaste stof-vloeistof extractie
[bewerk] LLE
In de vloeistof-vloeistof extractie worden twee niet of slecht mengbare vloeistoffen met elkaar geschud. Stoffen die in de vloeistoffen aanwezig zijn zullen zich dan verdelen tussen de twee vloeistoffen. De verhouding van hun concentraties wordt dan gelijk aan de verhouding van hun oplosbaarheid in de vloeistoffen. Een voorbeeld: men kan zouten uit een olie extraheren door water toe te voegen, te mengen en te ontmengen, om tenslotte het water met de zouten weg te halen.
Methodes van LLE-extractie in de procesindustrie zijn destillatie en rectificatie, hierbij vind een scheiding plaats op basis van verschil van kookpunten.
[bewerk] SLE
Bij vaste stof-vloeistof extractie wordt een mengsel van vaste stoffen gemengd met een vloeistof. Stoffen in het vaste mengsel die goed in de vloeistof oplosbaar zijn worden meegenomen. Het kan natuurlijk ook andersom, de stoffen worden dan uit de vloeistof naar de vaste stof geextraheerd. Dat wordt dan Solid Phase extraction SPE genoemd, ofwel vaste stof extractie. Dit wordt momenteel veel toegepast in de analytische chemie. De vaste stof bevindt zich vaak in een klein buisje (kolommetje) en de vloeistof wordt door dat buisje geleid (gezogen of gedrukt).
Een voorbeeld van SLE uit het dagelijks leven: Bij koffiezetten laat men heet water stromen langs gemalen koffiebonen, waardoor de koffie-aroma's en andere stoffen uit de koffiebonen, zoals caffeine, worden geextraheerd.
Methodes van SLE-extractie in de procesindustrie zijn bezinken, waarbij verschil wordt gebruikt van opdrijvende kracht en zwaartekracht, en centrifugeren op basis van grootte van de deeltjes.
Een extractie is een evenwichtsproces. Van groot belang bij extractie is de verdelingscoëfficiënt. Een belangrijke waarde is daarbij de log P, waarbij P de verdelingscoefficiënt tussen water en octaan is. De snelheid van een extractie (insteltijd van het evenwicht) wordt onder meer bepaald door de diffusiesnelheid van de te extraheren stof.
Bij kruidenextracties worden de geur- en smaakstoffen uit kruiden door middel van extractie gewonnen uit een plant. Voorbeelden hiervan zijn: pepermunt uit de pepermuntplant en kamille uit verschillende planten (waarvan de belangrijkste twee de echte kamille en de roomse kamille zijn).
