Drukkingspunt
Het drukkingspunt (Engels: centre of buoyancy) is het geometrisch zwaartepunt van (het deel van) een lichaam dat in een vloeistof is ondergedompeld. Zoals men de zwaartekracht in de natuurkunde vaak voorstelt als een puntlast die aangrijpt in het gewichtszwaartepunt van een lichaam, zo stelt men de opwaartse kracht van de vloeistof op het lichaam voor als een puntlast die aangrijpt in het drukkingspunt.
De opwaartse kracht die het ondergedompelde lichaam ondervindt, is volgens de Wet van Archimedes gelijk aan het gewicht van de hoeveelheid verplaatste vloeistof (oftewel, van de ruimte die het lichaam onder de vloeistofspiegel inneemt). Om te kunnen blijven drijven, dient de opwaartse kracht op het lichaam gelijk te zijn aan diens eigen gewicht. Een voorwerp dat meer weegt dan de hoeveelheid water dat het kan verplaatsen, kan dus niet blijven drijven. Voorbeeld: een massief blok staal van 10 cm hoog, breed en diep weegt bijna 8 kg; de maximale hoeveelheid water die het blok kan verplaatsen is 1000 cm³, wat overeenkomt met ongeveer 1 kg. Kortom, het blok zinkt in water.
Zoals gezegd zijn het gewicht en de opwaarte kracht bij een drijvend lichaam in evenwicht - ze heffen elkaar op. In de evenwichtssituatie zonder externe invloeden liggen het zwaartepunt en het drukkingspunt boven elkaar, zodat de krachten op één lijn liggen. Wanneer het lichaam gedwongen wordt een hellingshoek ten opzichte van zijn evenwichtspositie te maken (denk aan de wind die tegen het zeil van een zeilboot blaast), dan verandert de vorm van het ondergedompelde lichaam en dus de positie van het drukkingspunt. Dit betekent dat de zwaartekracht en de opwaartse kracht niet meer op één lijn liggen en dat er daardoor dus een moment (of koppel) ontstaat. In het gunstige geval (als in het voorbeeld de zeilboot voldoende stabiliteit heeft) dan werkt dat moment de externe krachten tegen en wil het het lichaam in zijn oorspronkelijke evenwichtssituatie terugbrengen. Is het lichaam instabiel, dan zal het juist de verstorende invloeden versterken (de zeilboot slaat om).
