Dithyrambe
Een dithyrambe is een extatische lofzang, van oorsprong op Dionysos (Bacchus), de god van de wijn en de vruchtbaarheid. Dithyrambos was naast een lofzang ook een naam voor Dionysos.
[bewerk] Vorm
Een dithyrambe werd gezongen door een koor van tot wel vijftig mannen of jongens welke in een cirkelvormige opstelling dansten. Het wordt aangenomen dat ze hierbij begeleid werden door de muziek van een fluit. Meestal gingen ze over een gebeurtenis in het leven van Dionysos. De leider van het koor werd dan vaak de hoofdrolspeler en ging een (muzikaal) dialoog aan met de rest van het koor. Wedstrijden tussen verschillende groepen die dithyrambes ten gehore brachten waren een belangrijk onderdeel van festivals zoals de Dyonisia en Lenaia. Namens elke groep namen twee koren deel: één volledig bestaand uit jongens en de ander uit mannen. De resultaten werden bijgehouden maar zonder de namen van de dichters waardoor de meeste van hun namen verloren zijn gegaan. De winnaars konden een tripous laten plaatsen als publiekelijk aandenken aan hun overwinning, maar dit gebeurde op kosten van de koorleider.
[bewerk] Geschiedenis
De eerste dithryamben komen waarschijnlijk uit het Athene van de zevende eeuw VC. Wat de aanleiding voor de eerste dithyrambe was is onbekend maar waarschijnlijk niet-Grieks, gezien het feit dat het woord dit waarschijnlijk ook niet is. Het fenomeen verspreidde zich al snel over de andere Griekse stadsstaten, waar onder andere Simonides, Pindaros en Bacchylides dithyramben schreven.
Volgens Aristoteles kwamen uit de dithyramben de latere tragedies uit voort. Dit betekende niet het einde voor de dithyrambe, ze werden nog lang naast de tragedies uitgevoerd. Pas nadat de Romeinen al geruime tijd de heerschappij hadden verkregen over Griekenland kwam er een einde aan de wedstrijden.