Bijtschildpad
| Bijtschildpad | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||
| Chelydra serpentina Linnaeus, 1758 |
De bijtschildpad (Chelydra serpentina) is een schildpaddensoort uit de familie bijtschildpadden (Chelydridae). Een andere benaming is bijtchelydra, en het is de enige soort uit het geslacht Chelydra.
Inhoud |
[bewerk] Kenmerken
De bijtschildpad is een grote, zeer grof gebouwde schildpad, met grote, korte poten, een kleine dikke staart en de kop lijkt vrijwel alleen te bestaan uit de enorme kaken. Het schild of carapax wordt maximaal 50 centimeter lang en het gewicht is dan bijna 30 kilo. De ogen zijn klein en hebben vaak een ster-achtig patroon en de ledematen kunnen niet in het schild worden teruggetrokken. Het schild is enigszins bulterig met een stervormig reliëf en naar achteren staande stekels op het schild. Bij oudere dieren vervagen deze kenmerken. Deze schildpad is te onderscheiden van de alligatorschildpad ofwel gierschildpad (Macrochelys temminckii) doordat deze laatste soort een duidelijk ananas-achtig reliëf op het schild heeft, en de ogen iets meer naar buiten staan.
[bewerk] Voedsel
Deze schildpad leeft in zoet water en soms in brak water, waar hij voornamelijk aas eet, maar ook actief jaagt op vissen, kikkers, kleine zoogdieren en voor een klein deel bestaat het menu uit waterplanten. Eigenlijk eet de schildpad alles wat beweegt, ook dieren die in het water vallen zijn allemaal potentiële prooi en zelfs watervogels die tot tien keer groter zijn worden aangevallen. Deze soort is in Florida gevreesd om zijn reputatie om zelfs badende mensen aan te vallen en soms tenen of grotere delen van de voet werden afgebeten, dit berust op een vergissing van het dier en zegt meer over de aanpassing, de specialisatie is dan ook onduidelijk.
[bewerk] Voortplanting
De bijtschildpad is eierleggend, de eieren worden begraven in het zand. Hoewel de schildpad in Nederland is gezien, kunnen de eieren zich in het koele Nederland waarschijnlijk niet ontwikkelen.
[bewerk] Verspreiding
Deze schildpad leeft van nature in vrijwel heel Noord- en Midden-Amerika, van het zuiden van Canada tot aan Ecuador, en komt ook voor in grote delen van de Verenigde Staten.
[bewerk] Gevaren voor de mens
Hoewel schildpadden nog wel eens als vreedzame wezens worden gezien, zijn bijtschildpadden roofdieren en kunnen flink bijten; ook mensen moeten oppassen: een chelydra kan ernstige verwondingen veroorzaken, zoals amputaties van tenen of zelfs een complete hand. Een extra gevaar is de nek die zeer snel en vrij ver uitgestoken kan worden waardoor de happende bek een groter bereik heeft dan wordt verwacht. Chelydra's zijn ongeschikt om thuis in een paludarium (een terrarium met watergedeelte) te houden omdat ze niet klein blijven zoals de roodwangschildpad (Pseudemys scripta elegans) en als ze de 30 centimeter zijn gepasseerd is het niet aan te raden kleine kinderen of huisdieren in de buurt te laten komen.
[bewerk] Bijtschildpad als exoot
In de Benelux kan een losgelaten bijtschildpad goed overleven in sloot, vijver of in plassengebied. Het dier kan in de vrije natuur een hoge leeftijd bereiken en erg groot worden. Voor de eigenaar kan dit een diervriendelijke en vooral gemakkelijke manier zijn om van dit huisdier af te komen.
Natuurliefhebbers zijn doorgaans minder gecharmeerd van het vrijlaten van dit dier omdat zij een exoot als onnatuurlijk beschouwen. Het vrijlaten van exoten is om die reden verboden maar dit verbod is in praktijk moeilijk te controleren. Soms onderneemt men pogingen om een vrijgelaten bijtschildpad te vangen maar dat blijkt meestal erg moeilijk.
[bewerk] Waarnemingen in Nederland
In de uiterwaarden van de IJssel bij de plaats Olst werd begin augustus 2005 een volwassen exemplaar uit het water gevist door stratenmakers. Het 40-centimeter lange exemplaar werd naar de schildpaddenopvang in Almelo gebracht. Een persoon werd bij het verplaatsen gebeten door de schildpad en moest zich laten behandelen. Eind oktober 2006 is er ook nog een exemplaar van ca 90 centimer gevangen die zich ophield in de Alblasserwaard. Deze bijtschilpad is overgebracht naar de Delftse reptielen zoo Serpo en wordt in de volksmond "Billy Bijtgraag" genoemd.
[bewerk] Externe links
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Chelydra serpentina op Wikimedia Commons. |
