Petro la 3-a (Rusio)
El Vikipedio
Petro la 3-a (Rusio) (ruse Пётр III Фёдорович; naskiĝis la 21-an de februaro 1728 kaj mortis la 17-an de julio 1762. Li estis imperiestro de Rusia Imperio en 1762. Li regis ekde la 5-an de januaro 1762 dum 186 tagoj.
Li estis renversigita fare de komplotanoj gviditaj de lia edzino, kun kiu li geedziĝis en la jaro 1745. La edzino poste fariĝis imperiestrino Katerino la Granda, reginta ĝis novembro de 1796.
Petro la 3-a mortis en misteraj cirkonstancoj, enkarcerigita. La oficiala versio de lia morto estis hemoroido akriĝinta pro troa uzo de alkoholaĵoj. Oni tamen konsideras, ke li estis mortigita — ĉu hazarde dum interbatiĝo kun gardistaro, ĉu eĉ intence. Ekzistas ankaŭ supozo, ke li mortis pro apopleksio de la ŝoko, kia por li iĝis la komploto.
Regado de Petro la 3-a estas ofte taksata ankaŭ nun tra la prismo de la kritiko fare de tiuj, kiuj mortigis lin. Inter la plej negativaj liaj faritaĵoj estas repaciĝo kun Prusio, kiu neniigis ĉiujn atingojn de Rusio en la Sepjara milito. Tamen krom la negativaĵoj de lia regado, estas menciindaj ankaŭ la pozitivaĵoj:
- Li estis religie tolerema persono, dum lia regado oni ĉesis persekutojn de malnovkreda ortodoksismo.
- Li sekularigis terpecojn, kiujn posedis la eklezio; krom tio li planis reformon de la rusa ortodoksa eklezio (imperiesto tiam estis ankaŭ la estro de la eklezio).
- Li atentis pri la rusiaj arbaroj kaj en sia leĝo pri komerco atentigas pri la neceso gardi arbarojn kiel gravan riĉaĵon de la lando.
- Li nomis mortigon de servutuloj "tirana torturo" kaj establis por ĝi kiel punon dumvivan ekzilon.
Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.
