Zaciągni garbnikowe (wada drewna)
Z Wikipedii
Zaciągni garbnikowe, plamy garbnikowe, zaciągi słoneczne - wada drewna z grupy zabarwień polegająca na brunatnym zabarwieniu drewna, widocznym na czołach w postaci plam, od których ciągną się w głąb drewna klinowate smugi.
Zaciągi powstają w drewnie wszystkich gatunków drzew, przede wszystkim liściatsych, bogatych w garbniki (np. w drewnie dębowym).
Zabarwienie jest następstwem utleniania się wyługowanych garbników zawartych w drewnie. Powstawaniu zaciągów sprzyja silne nasłonecznienie czół drewna, ciepła i wilgotna pogoda oraz intensywne wyparowywanie tzw. wody wolnej, w której rozpuszczone są związki garbnikowe. W miarę stopniowego wysychania zaciąg powiększa się wnikając głębiej w drewno.
Wada obniża poważnie użyteczność drewna z przeznaczeniem na okleinę i większość sortymentów stolarskich. Głębokie plamy nie znikają przy obróbce powierzchni.
Pomiaru wady na drewnie okrągłym nie wykonuje się - stwierdza się jedynie jej obecność.
W lesie gospodarczym, dla ochrony przed zaciągami leśnicy składują drewno w ocienieniu. Dawniej stosowane było malowanie czół drewna białą farbą, lub gliną mieszaną z wapnem co powodowało odbicie promieni słonecznych oraz znaczne spowolnienie przesychania (i pękania drewna).
| Pęknięcia | ||
| Czołowe: rdzeniowe • okrężne | Boczne: desorbcyjne • mrozowe | Czołowo-boczne: niegłębokie • głębokie • przechodzące |
| Wady kształtu | ||
| zbieżystość • krzywizna • spłaszczenie • zgrubienie odziomkowe • napływy korzeniowe • rak • obrzęk |
| Wady budowy | ||
| zabitka • zakorek • przeżywiczenie • pęcherz żywiczny • drewno ciągliwe • twardzica • nierównomierna szerokość słojów rocznych • wielordzenność • mimośrodowość rdzenia • skręt włókien |
| Zabarwienia | |
| pochodzenia biotycznego: sinizna • fałszywa twardziel • zaparzenie drewna • wewnętrzny biel • czerwień bielu • brunatnica pochodzenia abiotycznego: zaciągi garbnikowe • zabarwienia po spławie • plamy wodne |
|
| Sęki |
| sęk zarośnięty: guzy • brewki • róże sęki otwarte: w zależności od stopnia zrośnięcia: zrośnięte • częściowo zrośnięte • niezrośnięte w zależności od stanu zdrowotnego: zdrowe • nadpsute • zepsute w zależności od stopnia zgrupowania: pojedyncze • skupienie sęków |
| Zgnilizny |
| zgnilizna twarda: zgnilizna twarda jasna• zgnilizna twarda ciemna• zgnilizna twarda różnobarwna• zgnilizna twarda czerwona zgnilizna miękka: zgnilizna korozyjna • zgnilizna destrukcyjna • zgnilizna korozyjno-destrukcyjna w zależności od umiejscowienia na przekroju pnia: zgnilizna zewnętrzna • zgnilizna wewnętrzna • zgnilizna rozrzucona w zależności od umiejscowienia wzdłuż pnia: zgnilizna strzały • zgnilizna odziomkowa |
| Uszkodzenia mechaniczne |
| pochodzenia biologicznego: chodniki owadzie • uszkodzenia przez ptaki pochodzenia antropogenicznego: obecność ciał obcych • odarcie kory • zwęglenia • zaciosy • spała żywiczarska |
