Yijing

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Yijing (易經 Pinyin yi4 jing1; inne warianty pisowni I Cing, I Ching I Ging, I Jing, Yi Ching, Yi King, przybliżona wymowa: I-dzing), Księga Przemian jest jednym z najstarszych klasycznych chińskich tekstów, reprezentujących rdzennie chińską kosmologię i filozofię. Za jedną ze swoich kanonicznych ksiąg uznał ją taoizm.

Księga była i jest używana do wróżb, które w starożytnych Chinach pełniły wyjątkową rolę m.in. przy sprawowaniu władzy, organizowaniu ceremonii, wypraw wojennych itd. W tym charakterze był używana przez władców dynastii Zhou, dlatego nazywa się ją także Zhouyi - Przemiany Zhou.

Spis treści

1 Układ Księgi Przemian
2 Heksagramy i trygramy
3 Historia
4 Wróżenie
5 Literatura
- 5.1 Przykładowe opracowania:
6 Zobacz też
7 Linki zewnętrzne

[edytuj] Układ Księgi Przemian

Księga składa się z 64 rozdziałów, w każdym znajduje się wykładnia symbolicznego znaku określanego jako heksagram, jest to figura złożona z sześciu linii poziomych. Linia może być ciągła (twarda) albo po środku przerwana (miękka). W sposób oczywisty te linie są to elementy binarne, czyli bity, ponieważ przyjmują tylko dwie wartości. Układ takich sześciu linii daje 64 różnych symboli (2 do potęgi 6 = 64). Każdy z tych 64 heksagramów symbolizuje pewien proces, a więc przemianę.

[edytuj] Heksagramy i trygramy

Każdy heksagram składa się dwu części, dolnej i górnej zwanych trygramami (chiń. gua). Ponieważ zaledwie osiem trygramów (Bagua) wystarczy do zbudowania 64 heksagramów, taoizm religijny przypisywał Bagua wielkie znaczenie. Z kolei linie przerywane i ciągłe symbolizowały odpowiednio dwa podstawowe pierwiastki chińskiej kosmologii yin i yang.

W tym kodzie widziano więc uniwersalny, zamknięty i pełny wzorzec przemian w przyrodzie, alchemii, metafizyce, a nawet polityce itd. Na jego pierwszym poziomie była zasada Dao oraz życiodajna energia Qi, która miała dwie strony Yin i Yang. Rozmaite kombinacje tych sił w pierwszym przybliżeniu ukazywane były przez Bagua, a w drugim - przez 64 heksagramy Yijing. Słuszność tej interpretacji miał potwierdzać słynny cytat z Daodejing z ok. V w p.n.e.: "Dao rodzi jeden, jeden rodzi dwa, dwa rodzi trzy, trzy rodzi nieskończoność" (ciąg: Dao-Qi-Yin/Yang-Trygramy-Heksagramy).

[edytuj] Historia

Według legendy zasady Yi Jing wywodzą się z czasów półlegendarnej dynastii Xia od mitycznego władcy Fu Hsi (伏羲 Fu2 Xi1, 2852 p.n.e.-2738 p.n.e.); który opisał trygramy. Analiza filologiczna wskazuje jednak, że tekst powstał około XI w. p.n.e. Za sprawą ewolucji języka, jego znaczenie szybko przestało być zrozumiałe i do księgi zaczęto pisać glosy. Największe, tzw. Dziesięć Skrzydeł dodano w czasach dynastii Han (około 200 p.n.e. za panowania cesarza Wu Di (漢武帝 Han4 Wu3 Di4).

W XX wieku Księga przemian wielokrotnie była tłumaczona na język polski, ale ze względu na jej obskurancki styl oraz wieloznaczny charakter klasycznego języka chińskiego każde takie tłumaczenie jest nieuchronnie spłaszczeniem jej treści.

[edytuj] Wróżenie

W chińskich świątyniach taoistycznych i u wróżbitów można wylosować jeden z 64 patyczków, które wskazują na jeden z rozdziałów Księgi Przemian. Kapłan lub wróż wyciąga karteczkę z jego tekstem i za drobną opłatą dokonuje odczytania (żeby zrozumieć tekst księgi nie wystarczy umieć czytać po chińsku) oraz interpretacji w odniesieniu do intencji osoby, który szuka u wyroczni porady. Pełna wróżba wymaga losowania ośmiu heksagramów.

W Chinach i poza nimi można kupić proste poradniki, które pozwalają powróżyć samemu. Stosuje się wówczas losowanie przy pomocy monet.

[edytuj] Literatura

I Ging, in der Übersetzung von Richard Wilhelm, ISBN 3-424-00061-2
Chu-San D. Bölter: Yi Jing, Das Buch der Wandlung, ISBN 3-896-20092-5
I Cing, w przekładzie Richarda Wilhelma (retranslacja na język polski), ISBN 83-902659-0-7
Zhou Chuncai: Księga przemian, komiks, ISBN 83-89899-53-1