Wybory prezydenckie w USA, 1976

Z Wikipedii

Rozkład głosów w kraju

Amerykańskie wybory prezydenckie w roku 1976 odbywały się, kiedy rządząca Partia Republikańska była poważnie osłabiona aferą Watergate, która zmusiła w roku 1974 do ustąpienia prezydenta Richarda Nixona. Dawało to szansę znajdującej się w opozycji od roku 1969 Partii Demokratycznej.

[edytuj] Nominacje

[edytuj] Partia Demokratyczna

[edytuj] Kandydaci

• Birch Bayh, Senator z Indiany
• Lloyd Bensten, Senator z Teksasu i późniejszy kandydat na wiceprezydenta w roku 1988
• Jerry Brown, Gubernator Kalifornii
• Jimmy Carter, były gubernator Georgii
• Frank Church, Senator z Idaho
• Fred M. Harris, były Senator z Oklahomy, kandydat do nominacji w wyborach roku 1972 i były szef partii
• Henry M. Jackson, Senator z Waszyngtonu, kandydat do nominacji w roku 1972 i były szef partii
• Robert Byrd, Senator z Wirginii Zachodniej
• Terry Sanford, były gubernator Karoliny Północnej
• Milton Shapp, gubernator Pensylwanii
• Morris Udall, Kongresman z Arizony
• George Wallace, gubernator Alabamy, kandydat do nominacji w 1972 i niezależny kandydat w roku 1968

[edytuj] Rezultat

Kolekcja sześciu znaczków z biblioteki Cartera, obrazująca, ilu początkowo rozważał kandydatów na wiceprezydenta (Walter Mondale, Edmund Muskie, John Glenn, Frank Church, Henry Jackson i Adlai Ewing Stevenson III)

Jimmy Carter, któremu niedawno mało kto dawał szansę na zdobycie nominacji, zręcznie przedstawiał się jako człowiek spoza establishmentu i o czystych rękach, dzięki czemy to on uzyskał nominację, po serii zwycięstw w prawyborach, już w pierwszym głosowaniu. Na drugim miejscu uplasował się Udall. Carter swoim kandydatem na wiceprezydenta wybrał senatora z Minnesoty Waltera Mondale'a.

[edytuj] Partia Republikańska

Kandydatami byli urzędujący prezydent Gerald Ford i były gubernator Kalifornii (i późniejszy prezydent) Ronald Reagan.

Ford był pierwszym, i jak dotąd jedynym, prezydentem amerykańskiem z nominacji. Urząd wiceprezydenta objął (był przywódcą mniejszości w Izbie Reprezentantów) po rezygnacji Spiro T. Agnew, a fotel prezydenta po ustąpieniu Nixona.

Reagan i jego zwolennicy atakowali go za kontynuowanie polityki odprężenia, utratę południowego Wietnamu.

Sytuacja była niejasna aż do samej konwencji. O tym, kto ostatecznie uzyska nominację zadecydowali delegaci nie związani ani z Fordem, ani z jego rywalem. W ostatniej chwili Reagan zraził sobie konserwatywne skrzydło, wybierając liberalnego senatora z Pensylwanii Richarda Schweikera swoim kandydatem na wiceprezydenta. Nominację zdobył umiarkowany Ford, który swoim partnerem na liście mianował senatora Boba Dole'a z Kansas (urzędujący wiceprezydent, Nelson Rockefeller, nie kandydował).

[edytuj] Kampania

Początkowo Carter miał ogromną przewagę nad Fordem. Ta jednak szybko stopniała.

Urzędujący prezydent był atakowany za ułaskawienie Nixona zaraz po objęciu urzędu (co jednak było, wedle wielu, koniecznością, aby zakończyć Watergate, paraliżującą życie kraju). Ford skompromitował się w czasie debaty (pierwszej od roku 1960) z Carterem, mówiąc, że nie ma dominacji radzieckiej w Europie środkowej. Być może było to przejęzyczenie, ale wypowiedź poszła w świat.

Carter wygrał nieznaczną różnicą głosów.

[edytuj] Szczegółowe wyniki

[edytuj] Notki

• Carter wygrał we wszystkich stanach Południa, poza Wirginią i Oklahomą.
• Wybory odbyły się dnia 2 listopada
• Demokraci utrzymali przewagę w obu izbach Kongresu
• Jeżeli Ford wygrałby wybory, to nie mógłby ponownie kandydować w roku 1980, gdyż był już prezydentem przez ponad dwa lata (gdyby był krócej to mógłby, w myśl 25 poprawki do konstytucji, kandydować ponownie)