Wietrzenie
Z Wikipedii
Wietrzenie - rozpad mechaniczny i rozkład chemiczny skał wskutek działania energii słonecznej, powietrza, wody i organizmów. Zachodzi na powierzchni Ziemi i w jej powierzchniowej strefie zwanej strefą wietrzenia (głębokość od kilku do kilkudziesięciu metrów). Produktem wietrzenia są między innymi zwietrzelina, rumowisko, glina zboczowa, arkoza.
Podział:
- wietrzenie fizyczne (mechaniczne)
- zmiana rozmiarów przy zmianach temperatury
- wietrzenie mrozowe (rozsadzanie skał przez zamarzający lód)
- wietrzenie przez narastanie w szczelinach kryształów innych niż lód
- rozprężanie na skutek odciążenia (skała powstała na głębokości, gdzie była pod ciśnieniem, wietrzeje na powierzchni pod ciśnieniem atmosferycznym)
- wietrzenie chemiczne
- kwaśne deszcze
- wietrzenie biologiczne
- rozsadzanie przez rośliny
Proces rozsadzania skały przez lód to tzw. zamróz.
Produktem wietrzenia (zarówno fizycznego jak i chemicznego) jest zwietrzelina.
Intensywność i charakter wietrzenia zależą od rodzaju skały oraz od warunków klimatycznych (głównie od ilości wody oraz temperatury). W klimacie suchym (pustynnym) przeważa wietrzenie fizyczne. W klimacie gorącym i wilgotnym - wietrzenie chemiczne.
W wyniku wietrzenia fizycznego tworzą się skały okruchowe, wskutek wietrzenia chemicznego niektóre skały chemiczne jak na przykład boksyty, lateryty, terra rossa.
Procesy wietrzenia ułatwiają erozję. Powodują powstanie gleby i tworzenie swoistych form skalnych.