Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Wiceprezydenci USA - Wikipedia, wolna encyklopedia

Wiceprezydenci USA

Z Wikipedii

Spis treści

[edytuj] Wiceprezydentura w amerykańskim systemie władzy

Pieczęć Wiceprezydenta USA
Powiększ
Pieczęć Wiceprezydenta USA

Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki jest obierany na cztery lata wraz z prezydentem. Na Wiceprezydenta może kandydować osoba, która posiada bierne prawo wyborcze w wyborach prezydenckim.

Do 1808 (uchwalenie 12 poprawki) Wiceprezydentem zostawała osoba, która zajęła drugie miejsce w wyborach na Prezydenta. Jednak z uwagi na różnice polityczne, od tego czasu przeprowadza się oddzielne, ale równoległe wybory na Wiceprezydenta.

Wiceprezydent automatycznie (w wyniku sukcesji) zostaje prezydentem w wyniku śmierci, zrzeczenia się lub usunięcia z urzędu prezydenta. Początkowo działo się to na mocy przyjętego zwyczaju, zanim taki stan rzeczy nie został formalnie usankcjonowany za sprawą uchwalonej w roku 1967 25. poprawki do konstytucji.

W wyniku opróżnieniu urzędu, Prezydent powołuje za zgodą obu izb Kongresu. Przed uchwaleniem 25 poprawki do Konstytucji opróżniony urząd pozostawał nieobsadzony do końva kadencja i zaprzysiężenia nowego, wybranego wiceprezydenta.

Początkowo urząd wiceprezydenta znaczył niewiele w amerykańskim systemie władzy. Z urzędu był przewodniczącym Senatu USA, w głosowaniu brał jednak udział jedynie w wypadku równego podziału głosów (na obradach zastępował go przewodniczący pro tempore Senatu). Dopiero w drugiej połowie XX w. poszerzono jego kompetencje. Niektórzy wiceprezydenci nie mieli wpływu na decyzje podejmowane w Białym Domu, niektórzy jednak (np. Al Gore czy Richard Cheney) potrafili je sobie zapewnić.

Jak powiadało stare powiedzenie z okresu jeszcze przed poszerzeniem kompetencji wiceprezydenta: Wiceprezydent jest w niewładzy, ale od władzy dzieli go jedno uderzenie serca - serca prezydenta.

[edytuj] Chronologiczna lista wiceprezydentów USA

(w nawiasach nazwisko prezydenta, przy którym sprawował urząd)

  1. John Adams 1789-1797), federalista, (George Washington)
  2. Thomas Jefferson 1797-1801, demokratyczny republikanin, (John Adams)
  3. Aaron Burr 1801-1805, demokratyczny republikanin, (Thomas Jefferson)
  4. George Clinton1) 1805-1809, demokratyczny republikanin, (Thomas Jefferson i James Madison)
  5. Elbridge Gerry1) 1813-1814, demokratyczny republikanin, (James Madison)
  6. Daniel Tompkins 1817-1825, demokratyczny republikanin, (James Monroe)
  7. John C. Calhoun2) 1825-1832, demokratyczny republikanin, (John Quincy Adams, Andrew Jackson)
  8. Martin Van Buren 1833-1837, demokrata, (Andrew Jackson)
  9. Richard Johnson 1837-1841, demokrata, (Martin Van Buren)
  10. John Tyler3) 1841, demokrata kandydujący z ramienia Whigów, (William Henry Harrison)
  11. George Dallas 1845-1849, demokrata, (James Polk)
  12. Millard Fillmore3) 1849-1850, Whig, (Zachary Taylor)
  13. William Rufus de Vane King1) 1853, demokrata, (Franklin Pierce)
  14. John Breckinridge 1857-1861, demokrata, (James Buchanan)
  15. Hannibal Hamlin 1861-1865, republikanin, (Abraham Lincoln)
  16. Andrew Johnson3) 1865, demokrata lojalny wobec Unii, (Abraham Lincoln)
  17. Schuyler Colfax 1869-1873, republikanin, (Ulysses Grant)
  18. Henry Wilson1) 1873-1875, republikanin, (Ulysses Grant)
  19. William Wheeler 1877-1881, republikanin, (Rutherford Hayes)
  20. Chester Arthur3) 1881, republikanin, (James Abram Garfield)
  21. Thomas Hendricks1) 1885, demokrata, (Grover Cleveland)
  22. Levi Parsons Morton 1889-1893, republikanin, (Benjamin Harrison)
  23. Adlai E. Stevenson 1893-1897, demokrata, (Grover Cleveland)
  24. Garret Hobart1) 1897-1899, republikanin, (William McKinley)
  25. Theodore Roosevelt3) 1901, republikanin, (William McKinley)
  26. Charles Fairbanks 1905-1909, republikanin, (Theodore Roosevelt)
  27. James Sherman1) 1909-1912, republikanin, (William Taft)
  28. Thomas Marshall 1913-1921, demokrata, (Woodrow Wilson)
  29. Calvin Coolidge3) 1921-1923, republikanin, (Warren Harding)
  30. Charles Dawes 1925-1929, republikanin, (Calvin Coolidge)
  31. Charles Curtis 1929-1933, republikanin, (Herbert Hoover)
  32. John Nance Garner 1933-1941, demokrata, (Franklin Delano Roosevelt)
  33. Henry Wallace 1941-1945, demokrata, (Franklin Delano Roosevelt)
  34. Harry Truman3) 1945, demokrata, (Franklin Delano Roosevelt)
  35. Alben Barkley 1949-1953, demokrata, (Harry Truman)
  36. Richard Nixon 1953-1961, republikanin, (Dwight Eisenhower)
  37. Lyndon Johnson3) 1961-1963, demokrata, (John Kennedy)
  38. Hubert Humphrey 1965-1969, demokrata, (Lyndon Johnson)
  39. Spiro T. Agnew2) 1969-1973, republikanin, (Richard Nixon)
  40. Gerald Ford4) 1973-1974, republikanin, (Richard Nixon)
  41. Nelson Rockefeller 1974-1977, republikanin, (Gerald Ford)
  42. Walter Mondale 1977-1981, demokrata, (Jimmy Carter)
  43. George H. W. Bush senior 1981-1989, republikanin, (Ronald Reagan)
  44. Dan Quayle 1989-1993, republikanin, (George H. W. Bush senior)
  45. Al Gore 1993-2001, demokrata, (William Clinton)
  46. Richard Cheney od 2001, republikanin, (George W. Bush)

1 Zmarł w czasie sprawowania urzędu.
2 Zrezygnował ze stanowiska.
3 Został następcą zmarłego prezydenta.
4 Został następcą prezydenta po jego rezygnacji.

[edytuj] Różne dane statystyczne o wiceprezydentach

(Gerald Ford starał się z ramienia Partii Republikańskiej o prezydenturę w wyborczym roku 1976 ale przegrał z demokratą Jimmym Carterem)

  • Jeden były wiceprezydent został wybrany prezydentem

[edytuj] Byli wiceprezydenci

Obecnie żyje pięciu byłych wiceprezydentów:

Ford i Bush zostali prezydentami. Mondale i Gore kandydowali do Białego Domu z ramienia swych partii, ale nie zdobyli go, zaś Quayle ubiegał się, bez większego powodzenia, o nominację republikańską w 2000 roku.

Byłym wiceprezydentom USA przysługuje dożywotnia emerytura oraz ochrona osobista po odejściu z urzędu.

[edytuj] Zobacz też

[edytuj] Linki zewnętrzne

THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu