Władysław Witwicki

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Władysław Witwicki (ur. 1878 w Lubaczowie, zm. 1948 w Konstancinie), jeden z ojców polskiej psychologii, filozof i historyk filozofii, tłumacz Platona, teoretyk sztuki i artysta.

W latach 1884-1888 uczęszczał do szkoły powszechnej we Lwowie, w latach 1888-1896 do Cesarsko-Królewskiego Gimnazjum im. Franciszka Józefa, od 1896 był studentem Uniwersytetu Lwowskiego, studiując m. in. filozofię i psychologię. W 1901 r. doktoryzował się na tymże uniwersytecie z filozofii jako przedmiotu głównego i zoologii jako przedmiotu pobocznego, broniąc rozprawę Analiza psychologiczna ambicji. W tym samym roku studiuje kilka miesięcy na uniwersytetach wiedeńskim (pod kierunkiem Aloisa Höflera) i lipskim (pod kierunkiem Wilhelma Wundta). 1 października 1904 r. po habilitacji na podstawie rozprawy Analiza psychologiczna objawów woli został docentem filozofii Uniwersytetu Lwowskiego. W 1909 został wydany pierwszy dialog Platona (Uczta) w przekładzie Witwickiego, z jego wstępem i komentarzami. Tłumaczeniem i objaśnianiem Platona Witwicki zajmował się odtąd do końca życia. W 1919 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1920 r. zwyczajnym psychologii na Uniwersytecie Warszawskim. ^[1] W czasie okupacji Witwicki nie zaprzestał pracy artystycznej, naukowej i przekładowej, nie prowadził jednak działalności psychologicznej. Jego prace i przekłady z tego okresu zostały wydane dopiero po 1956 r. ^[2]

Uczeń Kazimierza Twardowskiego, stypendysta Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, profesor uniwersytetów we Lwowie i w Warszawie. Mimo zasadniczo humanistycznej orientacji jego badań zalicza się go do grona myślicieli związanych ze szkołą lwowsko-warszawską. Znawca kultury starożytnej, autor wybitnego literacko i głęboko zakorzenionego w polskiej kulturze przekładu niemal całości dzieł Platona (z komentarzami). Przekład ten, mimo niespecjalistyczności filozoficznej i filologicznej, uznaje się za doskonały pod względem psychologicznego realizmu, plastyczności, przystępności, obrazowości i konkretności.

Uważany za jednego z najwybitniejszych polskich psychologów, autor pierwszych, wielokrotnie wznawianych i rozszerzanych polskich podręczników do psychologii, które odegrały istotną rolę w polskiej psychologii okresu międzywojennego. Jego oryginalna teoria psychologiczna to kratyzm (od gr. kratos - siła), uzasadniająca zmiany stanów emocjonalnych jednostki dążeniem do uzyskania poczucia mocy.

Był ojcem Janusza, twórcy Panoramy plastycznej dawnego Lwowa.