Uniwersytet w Oslo
Z Wikipedii
Uniwersytet w Oslo | |
Nazwa łacińska | Universitas Osloensis |
Nazwa angielska | Oslo University |
Nazwa ojczysta | Universitetet i Oslo |
Data założenia | 1811 |
Lokalizacja | Oslo (Norwegia) |
Liczba studentów | ok. 32.000 (2004) |
Rektor | prof. dr hab. Geir Ellingsrud |
Adres | Universitetet i Oslo Boks 1072 Blindern 0316 OSLO Norwegia (e-mail) |
Telefon | (+47) 22 85 50 50 |
Strona internetowa uczelni |
Uniwersytet w Oslo, (no: Universitetet i Oslo (UiO), łac. Universitas Osloensis) założony w 1811 jako Universitas Regia Fredericiana wzorowany na Friedrich-Wilhelms-Universität w Berlinie. Obecnej nazwy używa się od 1939 roku. Na uniwersytecie uczy się około 32 000 studentów, a zatrudnionych jest blisko 4600 pracowników. Jest największym i najstarszym uniwersytetem w Norwegii.
Uniwersytet w Oslo tworzą następujące wydziały: Wydział Teologiczny, Wydział Prawa, Wydział Medycyny, Wydział Humanistyczny, Wydział Nauk Matematyczno-Przyrodniczych, Wydział Stomatologiczny, Wydział Nauk Społecznych, Wydział Pedagogiczny.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Pierwsze lata
Od 1397 roku Norwegia była związana unią, a tym samym całkowicie uzależniona od Danii, której władcy obawiali się, że założenie w Norwegii wyższej uczelni doprowadzić by mogło do rozwiązania unii. Dopiero na skutek nacisków ze strony Norwegów król Fryderyk VI Oldenburg zdecydował się w 1811 na ufundowanie wyższej uczelni. Pierwotne plany zakładały utworzenia uniwersytetu w Kongsberg, niewielkiej miejscowości leżącej około 80 kilometrów na zachód od Oslo. Ostatecznie w 1812 roku zapadła decyzja o założeniu w Christianii (ówczesna nazwa Oslo) Królewskiego Uniwersytetu Fryderyka. Pierwsze zajęcia w wynajętych salach rozpoczęły się w 1813 roku. Uczęszczało na nie zaledwie 17 studentów, a kursy prowadziło 6 wykładowców.
[edytuj] Uniwersytet na Karl Johans gate
Przez wiele lat wykłady odbywały się wyłącznie w wynajmowanych pomieszczeniach w centrum miasta, m.in. w tych samych salach, w których raz na trzy lata obradował norweski parlament. Pierwszy budynek zaprojektowany i wybudowany na potrzeby uniwersytetu powstał w 1833 roku. Było to tzw. Obserwatorium (Observatoriet) zaprojektowane przez architekta Christiana Heinricha Groscha. Dopiero w 1852 roku wzniesiono budynki uniwersyteckie z prawdziwego zdarzenia na głównej ulicy Christianii - Karl Johans gate. Ich projektantem był również Grosch, zainspirowany klasycystycznymi budowlami niemieckiego architekta i malarza Karla Friedricha Schinkla. Aż do czasu powstania budynku parlamentu norwescy posłowie obradowali w wynajmowanych salach uniwersytetu przy Karl Johans gate.
W XIX wieku, w czasie gdy Norwegia związana była z unią ze Szwecją, powstało w Christianii wiele budynków użyteczności publicznej. Cztery z nich — w tym budynki uniwersyteckie - umiejscowione są na planie krzyża na dwóch osiach. Na przeciwko siebie na dłuższej osi leżą bydynek Pałacu Królewskiego (Det kongelige slottet) i Paralmentu (Stortinget), zaś na krótszej — kompleks uniwersytecki na przeciwko Teatru Narodowego (Nationaltheateret). W ten sposób tworzą się dwie opozycje: władza królewska — władza ustawodawcza oraz nauka — kultura.
W 1911 roku wzniesiono Aulę Uniwersytecką, którą kilka lat później ozdobił swoimi malowidłami (w wyniku trwającego wiele lat konkursu) norweski malarz Edvard Munch. Również w 1911 roku wzniesiono w innej części miasta, przy Solli plass, budynek Biblioteki Uniwersyteckiej, w której obecnie ma swoją siedzibę Biblioteka Narodowa.
[edytuj] Kampus na Blindern
Już z końcem XIX wieku budynki uniwersyteckie przy Karl Johans gate okazały się zbyt małe na potrzeby wciąż rosnącej rzeszy studentów. W roku 1923 podjęto decyzję o budowie nowego kampusu uniwersyteckiego w dzielnicy Blindern. Ale z powodu problemów finansowych budowa szła opornie i bierwszy budynek oddano do użytku dopiero w 1931 roku. Wkrótce powstały też inne budynki i studenci większości wydziałów ostatecznie przenieśli się do nowego kampusu.
W 1939 roku uniwersytet zmienił nazwę na Uniwersytet w Oslo. W latach 1960. rozbudowano znacznie wschodnią część Blindern i dziś tu znajduje większość budynków uniwersytetu. W latach 1970. wzrosła liczba studentów, osiągając 20 tysięcy. Pod koniec XX wieku na Uniwersytecie w Oslo studiowało aż 40 tysięcy osób. Obecnie ta liczba spadła do 32 tysięcy.
W 1991 oddano do użytku nowoczesny budynek biblioteki Uniwersytetu w Oslo (Georg Sverdrups hus). Zbiory dawnej biblioteki podzielono i w ten sposób powstały dwa księgozbiory - Biblioteki Uniwersyteckiej i Biblioteki Narodowej.
[edytuj] Wydziały i instytuty
Wydział Teologiczny (Det teologiske fakultet - TF) był jednym z czterech pierwszych wydziałów uniwersytetu. Do 1908 był jedynym miejscem w Norwegii, gdzie można było studiować teologię. Początkowo kształcił wyłącznie teologów i duchownych, dziś można tu studiować także inne kierunki, m.in. nauki o religiach chrześcijańskich, etykę zawodową i nauki katechetyczne. Na wydziale studiuje około 450 studentów (443 - dane na rok 2003). Wydział zatrudnia około 40 pracowników naukowych.
Wydział Prawa (Det juridiske fakultet - Jus) to drugi z pierwszych czterech wydziałów uniwersytetu. Kilka instytutów tego wydziału mieści się dziś w najstarszych budynkach uniwersyteckich wzniesionych w 1852 roku na Placu Uniwersyteckim w centrum Oslo. Wydział składa się z nastepujących instytutów i jednostek: Zespół Administracyjno-Informacyjny, Instytut Kryminologii i Socjologii Prawa, Instytut Prawa Publicznego, Instytut Prawa Cywilnego, Instytut Prawa i Informacji, Nordycki Instytut Prawa Morskiego, Norweskie Centrum Praw Człowieka, Centrum Prawa Europejskiego. Średnio rocznie na wydziale studiuje ponad 4000 studentów (4383 - dane na rok 2003). Wydział zatrudnia ponad 200 pracowników naukowych.
Wydział Medycyny (Det medisinske fakultet - Med) - to trzeci z pierwszych czterech wydziałów uniwersytetu. Składa się z następujących jednostek i instytutów: Szpital Uniwersytecki Aker (Aker univ.sykehus), Szpital Uniwersytecki Akershus (Akershus univ.sykehus), Norweski Szpital Radiologiczny (Det norske radiumhospital), Szpital Uniwersytecki Ullevål (Ullevål univ.sykehus), Szpital Królewski (Rikshospitalet), Instytut Medycyny Ogólnej i Społecznej, Instytut Zarządzania i Ekonomii Służby Zdrowia, Instytut Podstawowych Nauk Medycznych, Instytut Psychiatrii, Instytut Pielęgniarstwa i Nauk o Służbie Zdrowia. Wydział przyjmuje rocznie ponad 300 nowych studentów. Średnio rocznie studiuje tu około 2000 osób (2054 - dane na rok 2003). Wydział zatrudnia około 700 pracowników naukowych.
Wydział Humanistyczny (Det humanistiske fakultet - HF) - wraz z Wydziałem Nauk Matematyczno-Przyrodniczych tworzył Wydział Filozoficzny - jeden z czterech pierwszych wydziałów UiO. Składa się z siedmiu głównych instytutów. Są to: Instytut Archeologii, Konserwacji i Nauk Historycznych, Instytut Kulturoznawstwa i Orientalistyki, Instytut Filozofii, Historii Idei, Historii Sztuki i Filologii Klasycznej, Instytut Literatury, Studiów Regionalnych i Języków Europejskich, Instytut Lingwistyki i Nordystyki, Instytut Medioznawstwa i Komunikacji, Instytut Muzykologii. Dodatkowo przy wydziale działa Centrum Studiów Ibsenowskich. Na wydziale studiuje około 8000 studentów (7776 - dane na rok 2003), z czego rocznie mury uczelni opuszcza z dyplomem 700 osób. Wydział zatrudnia około 550 pracowników naukowych.
Wydział Nauk Matematyczno-Przyrodniczych (Det matematisk-naturvitenskapelige fakultet - MN) wraz z Wydziałem Humanistycznym tworzył Wydział Filozoficzny - jeden z czterech pierwszych wydziałów UiO. Obecnie składa się z następujących instytutów: Instytut Astrofizyki Teoretycznej, Instytut Biologii Molekularnej, Instytut Biologii, Instytut Farmacji, Instytut Fizyki, Instytut Nauk o Ziemi, Instytut Informatyki, Instytut Chemii, Instytut Matematyki. Średnio rocznie studiuje tu około 4500 osób (4529 - dane na rok 2003). Wydział zatrudnia około 900 pracowników naukowych.
Wydział Stomatologiczny (Det odontologiske fakultet - Odont) - założona w 1928 roku Wyższa Szkoła Stomatologiczna została w 1959 roku przyłączona do UiO jako Wydział Stomatologiczny. Tworzą go dwa instytuty: Instytut Biologii Jamy Ustnej i Instytut Stomatologii Klinicznej. Średnio rocznie studiuje tu około 400 osób (406 - dane na rok 2003). Wydział zatrudnia około 220 pracowników naukowych.
Wydział Nauk Społecznych (Det samfunnsvitenskapelige fakultet - SV) - został założony w 1963 roku. Obecnie składa się z następujących instytutów i jednostek: Instytut Socjologii i Geografii Społecznej, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Instytut Psychologii, Instytut Antropologii Społecznej, Instytut Ekonomii, Centrum Technologii, Innowacyjności i Kultury, ARENA - Centrum Badań Europejskich. Średnio rocznie studiuje tu około 6500 osób (6400 - dane na rok 2003). Wydział zatrudnia około 300 pracowników naukowych.
Wydział Pedagogiczny (Det utdanningsvitenskapelige fakultet - UV) - najmłodszy wydział uniwersytetu, powstał w 1996 roku. Tworzą go: Instytut Nauczania i Rozwoju Szkolnictwa, Instytut Pedagogiki Specjalnej, Instytut Nauk Pedagogicznych, Centrum Badań Interdyscyplinarnych InterMedia. Średnio rocznie studiuje tu około 2400 osób (2365 - dane na rok 2003). Wydział zatrudnia około 190 pracowników naukowych.
[edytuj] Nobliści z Uniwersytetu w Oslo
Pięciu naukowców z Uniwersytetu w Oslo zostało uhonorowanych Nagrodą Nobla:
- Fridtjof Nansen (1861-1930) otrzymał w 1922 roku Pokojową Nagordę Nobla.
- Ragnar Frisch (1895-1973) otrzymał w 1969 roku Nagrodę Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii.
- Odd Hassel (1897-1981) otrzymał w 1969 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii.
- Ivar Giaever (1929-) otrzymał w 1973 Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki.
- Trygve Haavelmo (1911-1999) otrzymał w 1989 roku Nagrodę Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Strona Uniwersytetu w Oslo
- Strona Biblioteki Uniwersytetu w Oslo
- Wstęp na UiO dla polskich studentów
[edytuj] Źródła
- www.uio.no
- Wikipedia no