Truman Capote
Z Wikipedii
Truman Garcia Capote, właściwie Truman Streckfus Persons (ur. 30 września 1924 w Nowym Orleanie w USA, zm. 25 sierpnia 1984 w Los Angeles), pisarz amerykański.
Wywodził się z Południa, dzieciństwo spędził w Luizjanie, Alabamie i Missisipi. Po ukończeniu szkoły średniej przez pewien czas pracował jako goniec w redakcji tygodnika The New Yorker, co stworzyło mu okazję do nawiązania pierwszych kontaktów literackich.
Debiutował jako nowelista zbiorem "Zatrzaśnij ostatnie drzwi" (1943, Shut the Final Door), po którym wydał kilka jeszcze tomów opowiadań wyróżniających się subtelnością psychologicznego rysunku postaci, ulotnością nastroju i wdziękiem stylistycznym, ale uznaną pozycję literacką zdobył dzięki dwóm powieściom – "Inne głosy, inne ściany" (1948, Other Voices, Other Rooms), zawierające wyraźne pierwiastki autobiograficzne opowieści o dojrzewaniu uczuciowym młodego chłopca, i "Harfa traw" (1951, The Grass Harp), której bohaterowie uciekają w dzieciństwo, chroniąc się w ten sposób przed okrucieństwem "normalnego" życia, i rezydują gromadnie w rozrosłym drzewie.
Podobne przesłania zawiera głośna powieść "Śniadanie u Tiffany'ego" (1958, Breakfast at Tiffany's), portretująca młodą dziewczynę, która nie chce stabilizacji i nawet na wizytówce umieszcza informację, że znajduje się permanentnie "w podróży".
Natomiast ostatnia z szeroko znanych powieści Capote'a, "Z zimną krwią" (1966, In Cold Blood), utrzymana jest w zupełnie odmiennym tonie i napisana inną techniką; jest to swoista "powieść dokumentalna", drobiazgowo rekonstruująca szczegóły krwawej zbrodni, popełnionej przez dwóch recywidystów na czteroosobowej rodzinie farmerskiej z Kansas, a następnie przedstawiająca równie szczegółowo przebieg procesu i zachowanie się zabójców przed i po wyroku, aż po sam dzień egzekucji.
Najbardziej oryginalne utwory Capote'a z pierwszego okresu twórczości nie znalazły w zasadzie naśladowców, natomiast powieść "Z zimną krwią" dała na swój sposób początek fali "powieści dokumentalnych", które ze szczególnym zapałem uprawiać zaczął Mailer. Po ogromnym międzynarodowym sukcesie "Z zimną krwią" w twórczości Capote'a nastąpiło swoiste "zawirowanie".
Przez wiele lat pracował nad zamierzoną na proustowską skalę powieścią Answered Prayers, której nigdy nie ukończył (duży fragment ukazał się za życia autora w jednym z czasopism); zachowane 3 rozdziały wydano w 1987 roku, z podtytułem The Unfinished Novel ("Wysłuchane modły. Powieść nie ukończna"), w opracowaniu M. Foxa. Powieść, o wyraźnie autobiograficznym charakterze, portretująca nowojorskie środowisko artystyczne wraz z jego międzynarodowymi koneksjami, wywołała wzburzenie z powodu agresywnych i drastycznych charakterystyk wielu luminarzy amerykańskiego życia artystycznego i intelektualnego.
Podczas nauki w nowojorskiej Trinity School Capote osiągnął wynik 215 pkt. w teście na IQ.
Pisarz pamiętał 94% wszystkich rozmów, które przeprowadzał. Ta niezwykła umiejętność pozwoliła mu na stworzenie niezwykle realistycznej powieści, "Z zimną krwią".
W roku 2005 Bennett Miller wyreżyserował film pod tytułem Capote, który przedstawia okres życia pisarza podczas pisania książki "Z zimną krwią". Tytułowego bohatera zagrał Philip Seymour Hoffman. Film zyskał przychylne opinie krytyków filmowych i otrzymał wiele prestiżowych nagród i nominacji.
[edytuj] Twórczość
- "Inne Głosy, Inne Ściany" (Other Voices, Other Rooms), (powieść, 1948)
- "Drzewo Nocy i inne opowieści", w Polsce wydane pod tytułem "Miriam" (A Tree of Night and other stories) (1949)
- A Tree of Night and other stories (1949)
- "Harfa traw" (The Grass Harp) (sztuka, 1951)
- House of Flowers (musical, 1954)
- The Muses Are Heard (powieść, 1956)
- "Śniadanie u Tiffaniego" (Breakfast at Tiffany's) (powieść, 1958)
- "Z zimną krwią" (In Cold Blood) (powieść, 1966)
- A Christmas Memory (pamiętniki, 1966)
- Music for Chameleons (opowiadania, 1980)
- Answered Prayers: The Unfinished Novel (1986)
- Psy szczekają ( opowiadania, 1982 )
