Tlen singletowy
Z Wikipedii
Tlen singletowy to jedna z form występowania cząsteczki tlenu (O2). Tlen może występować w dwóch formach: singletowej i trypletowej. Forma singletowa, czyli forma bez niesparowanych elektronów, nie jest w przypadku tlenu O2 formą podstawową, lecz wzbudzoną, o wyższej energii, zaś stanem podstawowym jest forma trypletowa.
- Forma singletowa O::O lub O=O oznacza tradycyjnie jako: 1O2
- Forma trypletowa ·O··O· lub ·O-O· oznaczana jako: 3O2
Każda kropka oznacza jeden elektron, kreska - dwa elektrony tworzące wiązanie.
Dla większości związków chemicznych obecność niesparowanych elektronów oznacza stan wzbudzony, o wyższej, a co za tym idzie mniej korzystnej energii. Dla cząsteczki O2 jest to jednak stan podstawowy, o najniższej możliwej energii.
Tlen O2 w stanie podstawowym (trypletowym) jest podwójnym wolnym rodnikiem, skąd wynika m.in. jego reaktywność. Powoduje to również, że jest on doskonałym utleniaczem w procesach wewnątrzkomórkowych, może jednak powodować w komórkach duże szkody. Zapobiegają temu m.in. witaminy - C i E.
Tlen O2 w stanie wzbudzonym (singletowym) nie ma sparowanych elektronów. Nadmiarową energię może zużyć w reakcji utleniania, na emisję ciepła, a czasem - na emisję kwantu światła, fotonu. Wywołuje to efekt świecenia np. podczas utleniania pochodnych kwasu szczawiowego za pomocą H2O2. W reakcji powstaje m.in. tlen singletowy, który przechodząc w stan trypletowy emituje światło, lub przekazuje swoją energię barwnikowi, który następnie emituje światło o innej barwie.
